یک شهروند انگلیسی:«دلم می گوید برویم، عقل می گوید بمانیم»

در روز انتشار این نوشتار، پنجشنبه ۲۳ ژوئن ۲۰۱۶، قرار است مردم انگلستان پای صندوق رأی بروند و در یک همه پرسی به پرسشی مهم در مورد باقی ماندن یا خروج از اتحادیه اروپا رأی دهند.

در ماه ها و هفته های گذشته، بحث بر سر این موضوع داغ شده و به کارزاری جانانه بین هواداران دوطرف بدل شده است. تصمیم نهایی مردم انگلستان در مورد ماندن در، یا خروج از اتحادیه اروپا، نه تنها برشرایط زندگی و آینده خود آنها اثر عمیق خواهد گذاشت، بلکه بر سرنوشت و آینده دیگر کشورهای اروپایی و در نهایت کل اتحادیه اروپا نیز اثرگذار خواهد بود.

به گزارش خبرگزاری “نسیم”: «وزیر امور خارجه آلمان درباره خطر فروپاشی اتحادیه اروپا در صورت خارج شدن انگلیس از آن، بعد از برگزاری همه پرسی در ۲۳ ژوئن هشدار داد. فرانک والتراشتاین مایر… گفت رأی دادن انگلیسی ها به خروج کشورشان از اتحادیه اروپا و خروج این کشور، ضربه ای به اتحادیه اروپا وارد خواهد کرد و ما باید بعد از آن برای حفظ این اتحادیه و جلوگیری از فروپاشی آن تلاش کنیم».

مسئله ماندن یا خروج انگلستان از اتحادیه اروپا حتی بر تصمیمات مهم اقتصادی بزرگ ترین اقتصاد دنیا یعنی آمریکا نیز تأثیرگذار بوده است.  به گزارش ۱۵ ژوئن تارنمای “یورو نیوز”: «فدرال رزرو آمریکا اعلام کرد نرخ بهره را فعلا تغییر نمی دهد.  به گفته مقام های این نهاد مالی، این تصمیم با توجه به همه پرسی بر سر خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا گرفته شده که ۲۳ ژوئن برگزار خواهد شد.  جانت یلن، رئیس بانک فدرال رزرو در این باره می گوید: “برکسیت” و باقی ماندن یا خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا موضوعی است که در حال حاضر ما درباره آن بحث می کنیم و باید صادقانه بگویم که یکی از دلایل تصمیم امروز ما همین مسئله بود».

تصمیم فدرال رزرو آمریکا کاهش ارزش های سهام وال استریت را نیز به دنبال داشت.  شاخص های داوجونز و استاندارد اند پورز با سقوط روبرو شدند.  به نظر کارشناسان در صورت خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، بازارهای سهام با افت روبرو خواهند شد.

فزون بر بحث های تند و کارزارهای شدید تبلیغاتی دو طرف، “برکسیت” از ترور، خشونت و رویدادهای غم انگیز نیز برکنار نماند.  هفته گذشته یکی از نمایندگان حزب کارگر انگلیس، که خواهان باقی ماندن این کشور در اتحادیه اروپا است، به نام خانم جوکاکس، ۴۱ ساله و مادر دو فرزند، در حوزه انتخابیه اش هدف تیراندازی و چاقو قرارگرفت. مردی ۵۲ ساله که ظاهرا ملی گرای افراطی و خواهان خروج انگلیس از اتحادیه اروپا است، به اتهام قتل نماینده پارلمان دستگیر شد و کارزار تبلیغاتی دو طرف همه پرسی موقتا به حالت تعلیق درآمد اما پس از چند روز در روز دوشنبه ۲۰ ژوئن از سر گرفته شد.

دولت انگلستان و همه حزب های بزرگ این کشور در حمایت از باقی ماندن در اتحادیه اروپا متحد شده اند.

دکتر عبدالستار دوشوکی، نویسنده و پژوهشگر ایرانی که تابعیت انگلستان را دارد و خود نیز از جمله هواداران خروج انگلیس از اتحادیه اروپا است، در مقاله ای مشروح و مستدل دلایل موافقان و مخالفان خروج از اتحادیه اروپا را برمی شمارد.  دلایلی که او به عنوان زیان های خروج  از دید مخالفان آن بیان می کند عبارت است از:

«- به مخاطره انداختن امنیت اقتصادی بریتانیا

– تأثیر منفی بر روی مسایل امنیتی بریتانیا

– سقوط ارزش پوند و افزایش تورم

– خروج مقر شرکت های بزرگ از بریتانیا به اروپا

– فرار سرمایه به همراه کاهش سرمایه گذاری خارجی در بریتانیا

– کاهش چند درصدی تولید ناخالص ملی و رکود اقتصادی

– افزایش هزینه صادرات و واردات

– افزایش نرخ بیکاری

– افت و کاهش قیمت مسکن

– گسستگی در ائتلاف کشورهای غربی

– جلوگیری از گردش آزاد نیروی کار ارزان

– احتمال فروپاشی بریتانیای کبیر اگر اسکاتلند تصمیم به جدایی از بریتانیا و پیوستن به اتحادیه اروپا بگیرد.

– مشکلات کنترل مرز زمینی بین ایرلند شمالی (بریتانیا) و ایرلند جنوبی (اتحادیه اروپا) و در صورت جدایی اسکاتلند، مرز بین آن کشور و انگلستان

– کاهش نفوذ و تأثیرگذاری در تصمیم گیری های اروپا و جهان

– تأثیر دومینویی رأی بریتانیا بر روی کشورهای دیگر برای برگزاری رفراندوم مشابه

– از دست دادن “بازار ۲۲۳ میلیارد پوندی” اتحادیه اروپا (این در حالی است که در مقابل اتحادیه اروپا نیز “بازار ۲۹۱ میلیارد پوندی” بریتانیا را از دست خواهد داد).

از سوی دیگر، حامیان خروج از اتحادیه اروپا نیز استدلال هایی برای تأیید نظر خود دارند.  دکتر دوشوکی این استدلال ها را چنین بیان می کند:

–  زیان گردش آزاد نیروی کار بر نرخ بیکاری

– رواج مهاجرت بی رویه و غیرقابل کنترل و هزینه هایی که بر بودجه عمومی تحمیل می کند

– حاکمیت ملی و حق تعیین سرنوشت

– استقلال اقتصادی

– برقراری تعادل در تراز بازرگانی با اتحادیه اروپا

– رهایی از ناگزیری به مشارکت در کمک به کشورهای فقیرتر مانند ایرلند، یونان، اسپانیا، پرتغال و کشورهای بلوک شرق سابق

– معافیت از پرداخت حق عضویت در اتحادیه اروپا

– ارتقای سطح امنیت

نویسنده پس از شرح دلایل موافقان و مخالفان، نظر خود را درباره خروج از اتحادیه اروپا چنین بیان می کند «از نظر اقتصادی در شرایط فعلی ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا، با وجود کسری تجاری ۶۸ میلیارد پوندی و حق عضویت خالص ۱۱ میلیارد پوندی و هزینه های سرسام آور میلیاردی اضافی در تأمین اجتماعی، آموزش رایگان، بهداشت رایگان و غیره برای مهاجران اروپایی و خانواده آنها، مقرون به صرفه نیست. وانگهی بریتانیا پنجمین اقتصاد جهان است و در تجارت خود با بقیه جهان دهها میلیارد مازاد تراز تجاری دارد».

و سرانجام، درباره “رعب افکنی کاذب” و “هراس پراکنی نادرست” هواداران اتحادیه اروپا هشدار می دهد: «رعب افکنی کاذب طرفداران اتحادیه اروپا در مورد ایزوله شدن اقتصادی بریتانیا بجز هراس پراکنی نادرست توجیه دیگری ندارد».

در ماه ها و هفته های اخیر، نظرسنجی ها حاکی از نوسان گرایش رأی دهندگان به این سو و آن سو است.  در حالی که در ماه های گذشته هواداران ماندن در اتحادیه اروپا در نظرسنجی ها برتری داشتند، در هفته های گذشته نوبت به هواداران خروج رسید که بر حریف پیشی بگیرند و در روزهای گذشته نیز این پیشی گرفتن به تناوب دست به دست شده است.  نتیجه یک نظرسنجی منتشر شده در تاریخ ۱۹ ژوئن حاکی از این بود که هواداران ماندن جلو افتاده اند و روز بعد نظرسنجی دیگری جلو افتادن حامیان خروج را نشان می داد.

آیا این گرایش باز هم می تواند تا روز رأی گیری تغییرکند؟  پاسخ را باید در تصمیم نهایی حدود ۱۰ درصد رأی دهندگان مردّدی که هنوز تصمیم نهایی خود را نگرفته اند جستجو کرد.  به نظر می آید که نتیجه نهایی همه پرسی در دست همین جماعت دچار تردید باشد.  اما، نتیجه هر چه که باشد این نکته مسلم است که این نتیجه تنگاتنگ خواهد بود و جامعه انگلستان را به دو نیمه تقریبا برابر تقسیم خواهد کرد که این امر در آینده سیاسی این کشور – و اتحادیه اروپا – بی تأثیر نخواهد بود.

یک شهروند انگلیسی در گفتگو با خبرنگار “یورو نیوز” می گوید: «دلم می گوید برویم، عقل می گوید بمانیم».  نتیجه همه پرسی ۲۳ ژوئن، به احتمال قوی، در عین نزدیک بودن شمار هواداران، درگرو چند و چون این نبرد عقل و احساس است!

* شهباز نخعی نویسنده در حوزه ی مسائل سیاسی، ساکن اروپا و از همکاران شهروند است.

Shahbaznakhai8@gmail.com