دانشمندان باید در سیاست گذاریهای جامعه نقش فعالی داشته باشند
شهروند- نسرین الماسی: هشتمین کنفرانس سیاستگذاری علوم در روزهای هشتم تا دهم نوامبر برگزار و توسط دکتر مریدی وزیرتحقیقات، نو آوری و علوم انتاریو افتتاح شد. در این کنفرانس نزدیک به هفت صد تن از دانشمندان و محققان، وزرای کنونی و پیشین و مدیران عالی رتبه بخش های مختلف دولتی، خصوصی و غیر انتفاعی در اتاوا شرکت داشتند. کنفرانس با بیش از دویست سخنران در بیش از سی پنل و شش سمپوزیم پیش کنفرانس هشتمین دوره خود را سپری کرد. دکتر رضا مریدی وزیر تحقیقات، نو آوری و علوم انتاریو و دکتر کرستی دانکن وزیر علوم کانادا در این کنفرانس صحبت کردند. گشایش کنفرانس توسط داوطلبان تیم برگزار کننده را اینجا ببینید
دکتر مهرداد حریری بنیانگذار و مدیر این کنفرانس در پاسخ سئوال ما درباره اهمیت کنفرانس امسال گفت:
این بزرگترین کنفرانس ما تا به حال بود. هم از لحاظ تعداد شرکت کننده، هم تعداد سخنرانها و هم پنل های مختلف کنفرانس که افزایش چشمگیری داشت. علاوه بر آن به دلیل دولت جدید فدرال، و وعده ها و نیز بر نامه های تغییر سیاست های دولت در زمینه علوم و نو آوری، کنفرانس با هیجان و امید زیاد و علاقه وافر از طرف شرکت کنندگان روبرو شده بود. به نظر می رسد کامیونیتی علم و نو آوری بسیار فعال تر از گذشته است و سخت مشتاق مباحث مربوط به سیاست گذاری در زمینه علم و تکنولوژی و نیز استفاده از علم در سیاست گذاری عمومی است. سخنرانی آغازین دکتر مهرداد حریری را اینجا ببینید
جلد شهروند ۱۶۲۱
دکتر حریری در زمینه مباحث مطرح شده در کنفرانس امسال چنین گفت:
مهمترین مسائل روز سیاست گذاری کانادا توسط صاحب نظران و متخصصان بخشهای مختلف مطرح شد. از جمله ی آنها: استراتژی جدید دولت برای نوآوری، سیاست گذاری برای محیط زیست و انرژی های جایگزین، تخصیص منابع مالی برای تحقیقات پایه، استفاده از علم و تحقیقات علمی در سیاستگذاری عمومی، بازگشت کانادا به صحنه ی بین المللی و نقش علم و تکنولوژی در این زمینه از تم های این کنفرانس بودند.
همچنین برای نخستین بار در کانادا سیمپوزیوم سیاستگذاری فضایی در کانادا و سمپوزیوم نقش تنوع نژادی، قومی، زبانی، فرهنگی، جنسیتی در علم و تکنولوژی از ضمیمه های این کنفرانس بودند. دومین سمپوزیوم ملی دیپلماسی علمی نیز از دیگر ضمیمه های این کنفرانس بود.
این کنفرانس با سخنرانی دکتر مریدی آغاز شد که کنفرانس را از بااهمیت ترین گردهمایی ها در زمینه علوم و تکنولوژی دانست. او سیاست های دولت انتاریو را در زمینه علوم و تکنولوژی توضیح داد و ابراز داشت که سرمایه گذاری در این زمینه یکی از الویت های دولت است.
سخنرانی دکتر رضا مریدی را اینجا ببینید
پنل گفت و گوی یک وزیر و یک برنده جایزه نوبل
یکی از پنل های مخصوص کنفرانس گفت و گوی دکتر مریدی به عنوان وزیر و دکتر مک دانالد برنده ی جایزه نوبل سال گذشته فیزیک بود.
موضوع این پنل که با هدایت گری دکتر ویکی کسپی، دانشمند مشهور فیزیک فضایی و استاد دانشگاه مک گیل برگزار شد، اهمیت تحقیقات پایه علمی در رشد اقتصادی بود. از جمله این که تحقیقات علمی، نوآوری، و رشد اقتصادی همگی جزیی از یک زنجیره هستند. این پنل به زوایای مختلف این امر پرداخت و دکتر مریدی و مک دانلد هر کدام از زاویه یک سیاستگذار و یک دانشمند درباره آن به گفت و گو پرداختند. پنل دکتر مریدی و برنده جایزه نوبل دکتر مک دانلد را اینجا ببینید
پنل محققان جوان و سیاست گذاری
در این پنل که دکتر مریدی و دکتر حریری هم زمان حضور داشتند، بر امر مهم لزوم ظرفیت سازی برای آموزش و تشویق حضور محققان جوان در امر سیاست گذاری تاکید شد. هم چنین لزوم آموزش سیاست گذاری در دوره های دکترا را مهم دانسته و تأکید کردند که نظام آموزشی باید هم زمان با تغییرات شگرف در عرصه سیاست گذاری تغییر یابد.
علم، حقوق بشر و آزادی برای محققان
پنل مخصوص شب دوم کنفرانس با حضور دکتر هما هودفر، استاد دانشگاه کنکوردیا که به تازگی از زندان اوین در ایران آزاد شده بود به مسئله ی حقوق بشر و آزادی بیان اختصاص یافت.
در این پنل همچنین اروین کاتلر، وزیر سابق دادگستری و استاد کنونی مرکز حقوق بشر دانشگاه مک گیل، خانم ویویانا فرناندز معاون مرکز حقوق بشر دانشگاه اتاوا حضور داشتند. این پنل توسط خبرنگار علمی مشهور روزنامه گلوب اند میل ایوان سمنیوک مدیریت شد.
پنل با سخنان دکتر هودفر این چنین آغاز شد: به عنوان یک محقق انسان شناس تصمیم گرفتم که از تجربه زندان به عنوان یک مطالعه میدانی استفاده کنم. به عنوان یک پژوهشگر فکر می کنم که آزادی بیان برای پیشرفت تحقیقات و علوم از ضروریات است، اما این آزادی می تواند توسط دولت ها از طریق پیشرفته ترین وسایل تکنولوژیک محدود شود و اغلب هم تحت نام امنیت ملی انجام می شود. او همچنین به چند مثال از بازجویی های خود اشاره کرد از جمله این که آن ها می گفتند ما به حقوق بشر احتیاج نداریم ما حقوق بشر اسلامی داریم.
اروین کوتلر وزیر سابق دادگستری در دولتهای سابق لیبرال گفت که دفاع و تلاش برای آزادی زندانیان سیاسی کانادایی در کشورهای دیگر باید همزمان از طریق فعالیت عمومی و بسیج افکار عمومی، و نیز دیپلماسی و مذاکرات خصوصی باشد.
او همچنین به چند مثال از دانشمندان در زندان اشاره کرد. مثلن در مورد دکتر سعد الدین ابراهیم که کاتلر در آزادی او نقش مستقیم داشته بود و بنای کمک خود را بر مبنای قوانین مصری گذاشته بود. او همچنین به مواردی از دانشمندان در شوروی سابق اشاره کرد که دیپلوماسی و نیز فشار افکار عمومی تمان موثر بوده است.
سمپوزیوم دیپلماسی علمی
در این پنل دکتر حریری با اشاره به عزم دولت لیبرال در رویکردی متفاوت از گذشته در جهان به نقش علم و تکنولوژی در این زمینه اشاره کرد، که کانادا توانمندیهای فراوانی در استفاده از علم در دیپلماسی دارد که می تواند با ظرفیت سازی در این زمینه آن را به یکی از محورهای اساسی دیپلماسی خود بدل کند.
سخنان کرستی دانکن در کنفرانس
کرستی دانکن وزیر علوم کانادا، در ابتدا ضمن تجلیل از فعالیت های مهرداد حریری در عرصه سیاست گذاری علمی، و بنیان گذاری این کنفرانس و مرکز سیاست های علمی در کانادا به اهمیت علوم در سیاست گذاری پرداخت و به تعهد دولت ترودو به سرمایه گذاری در این زمینه اشاره کرد.
او همچنین به اهمیت نقش زنان در پیشبرد تحقیقات علمی اشاره کرد، و این که توانمند سازی زنان در حضور در تحقیقات علمی از الویت های اوست. او لزوم بازنگری و مدرن سازی چگونگی تخصیص منابع مالی به فعالیتهای علمی را برشمرد.
مصاحبه وزیر علوم کرستی دانکن با مهرداد حریری
جایزه بهترین های سیاست گذاری علمی به جوانان
امسال همچنین به برندگان مسابقه بهترین سیاست پیشنهادی بر مبنای علم که برای جوانان در نظر گرفته شده بود، جایزه و لوح تقدیر ارایه شد. برندگان جایزه را از کرستی دانکن وزیر علوم کاناد ادریافت نمودند
ضرورت حضور علم در همه زمینه ها
در گفت و گویی با شهروند دکتر حریری بر دلایل موفقیت این کنفرانس که خود پایه گزار آن بوده است گفت: در قرن بیست و یکم، علم و تکنولوژی در همه عرصه های جامعه حضوری غیر قابل انکار دارد. ضروری است که دانشمندان تمام عرصه های علمی، چه تجربی و چه انسانی در سیاست گذاری های جامعه نقشی فعال داشته باشند. برای چنین امری لازم است ظرفیت سازی های مربوطه صورت بگیرد. به همین دلیل است که در جهان کنونی نقش مشاوران علمی برای سیاست گذاری دولت ها هر چه بیشتر می شود. و نیز چگونگی ترجمه یافته های علمی و انعکاس آنها در سیاست گذاری ها از بزرگترین چالش های دولت هاست.
در کانادا نیز ما باید هر چه بیشتر بر ظرفیت سازی در این زمینه تاکید کنیم. تربیت نسل جدیدی از دانشمندان که با سیاست گذاری نیز آشنا باشند از جمله ی این تلاش هاست.
کنفرانس سیاست گذاری علمی در ساختن یک کامیونیتی از دانشمندان و محققان، سیاست گذاران دولتی، مدیران بخشهای خصوصی و غیر انتفاعی از تمامی مناطق کشور نقش بسزایی داشته است. ما موفق شده ایم که مراکز و افرادی را پیش از این جدا از هم فعالیت می کردند به هم وصل کنیم و آن را به یک کامیونیتی مرتبط تبدیل کنیم این یک موفقیت بزرگ است. ضمن آن که مسائل مربوط به سیاست گذاری علمی را به جریان اصلی جامعه، به رسانه ها بکشانیم و آن را به عنوان یک الویت در جامعه کانادایی مطرح کنیم. به دلیل توجه ویژه ما به جوانان مکانیزم هایی ایجاد کرده ایم که جوانان کاملن در این فعالیت مشارکت داشته باشند. هر سال ده ها دانشجوی دکترا یا تازه فارغ التحصیل به صورت داوطلبانه در طول سال در فعالیتهای ما برای برگزاری این کنفرانس علمی شرکت می کنند.
همان طور که در بالا گفته شد، هشتمین کنفرانس سیاست گذاری علمی کانادا در اتاوا با سخنان دکتر مریدی شروع شد، نظر ایشان را در پیوند با این کنفرانس جویا شدیم. پاسخ چنین بود:
آقای دکتر مهرداد حریری که هشت سال پیش مرکز سیاست گذاری علمی کانادا را تأسیس کرد، توانسته است هر ساله کنفرانسی با شرکت دانشمندان و سیاستگذاران کانادا برگزار کند که اینجانب در اکثر آنها افتخار شرکت داشتم. در کنفرانس امسال علاوه بر ایراد سخنرانی گشایش کنفرانس، در گفت و گویی با پرفسور مک دانلد برنده جایزه نوبل، درباره نقش پژوهش های علمی علوم پایه در اقتصاد کانادا به مباحثه نشستم که توسط خانم پروفسور کسپی استاد دانشگاه مک گیل مونترال میانجی گری می شد.
من به عنوان یک ایرانی – کانادایی بر خود بالیدم که دکتر مهرداد حریری به عنوان یک ایرانی کانادایی چنین موسسه معتبری را پایه گذاری کرده و در چنین کنفرانسی توانسته است، چند وزیر و صدها دانشمند سیاستگذار از اقصی نقاط کانادا را در زیر یک سقف در اتاوا جمع کند و این جمع پیرامون سیاست گذاری علمی در کانادا طی چند روز گفت و گو، توصیه هایی برای پیشرفت اقتصاد کانادا به دولت ارایه دهند.
برای اطلاعات بیشتر از کنفرانس سیاست گذاری علمی به سایت های زیرمراجعه کنید.
