کمپین حقوق بشر ایران- رضا خندان مهابادی، نویسنده و عضو هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران، به کمپین حقوق بشر در ایران گفت پلیس پیش از برگزاری مراسم جشن پنجاه سالگی کانون، به محل برگزاری این جشن حمله کرد و همزمان با تفتیش خانه و توقیف بخشی از اموال کانون، مانع تشکیل جلسه شد. رضا خندان مهابادی به کمپین گفت ماموران پلیس و وزارت اطلاعات، علاوه بر جلوگیری از برنامه کانون، بخشی از اموال و وسایل را با خود برده‌اند: «برای جشن پنجاه سالگی کانون، یک جلسه داشتیم، چون در اماکن عمومی به ما سالن نمی‌دهند، منزلی را برای این کار آماده کردیم ولی چند ساعت مانده به شروع برنامه، نیروی انتظامی و ماموران اطلاعات با ماشین‌ها خیابان را بستند، وارد خانه شدند و بعد از تفتیش و به هم ریختن مقداری از وسایل را بردند.»
کانون نویسندگان ایران یک نهاد غیردولتی متشکل از نویسندگان، مترجمان، ویراستاران و بخشی از انجمن جهانی قلم است، این تشکل در اردیبهشت ۱۳۴۷ رسما با هدف تشکل یابی صنفی نویسندگان و مبارزه با سانسور اعلام موجودیت کرد، کانون نویسندگان و اعضای آن از ابتدای تشکیل و بویژه طی دهه های ۶۰ و ۷۰ با درجات مختلف سرکوب، از سانسور و تعقیب قضایی گرفته تا قتل روبرو بوده‌اند. محمدجعفر پوینده و محمد مختاری از جمله اعضای کانون نویسندگان بوده‌اند که در جریان قتل‌های زنجیره‌ای توسط وزارت اطلاعات به قتل رسیدند.
اعضای کانون نویسندگان ایران قصد داشتند چهارم خرداد ۱۳۹۷ پنجاه ساله شدن تشکلشان را در مراسمی کوچک جشن بگیرند، عضو هیئت دبیران کانون نویسندگان به کمپین گفت ماموران از ورود اعضای کانون و مهمان‌ها به محل برگزاری مراسم جلوگیری کردند. این نویسنده مخالف جمهوری اسلامی گفت آزار و اذیت و حمله نیروهای امنیتی به مراسم کانون بی‌سابقه نیست و ماموران علاوه بر جلوگیری از برگزار شدن مراسم، معمولا قصد آزار و اذیت هم دارند.
رضا خندان درباره آزار و اذیت نهادهای امنیتی، به کمپین گفت: «عمدا و به قصد آزار تماس قبلی نمی‌گیرند، صبر می‌کنند همه کارهای مراسم انجام شود و بعد هجوم می‌آورند و محل را محاصره می‌کنند، در مراسم ختم علی اشرف درویشیان، یکی از اعضای کانون هم به همین شکل رفتار کردند.»
اکبر معصوم بیگی، نویسنده و مترجم و از اعضای کانون نویسندگان ایران نیز در واکنش به همین موضوع در کانال تلگرامی اش ماموران پلیس را نیروهای سیاهی و تباهی خواند که با یورش وحشیانه و غارت وسایل کانون، برگ سیاه دیگری بر کارنامهی ننگآلود و سراسر جنایت و سانسور و آزادی‌کشی خود افزودند.
***
بنا به گزارش رادیو فرانسه، به دنبال ممانعت نیروهای امنیتی و انتظامی از برگزاری مراسم پنجاه سالگی کانون نویسندگان ایران، هیات دبیران کانون با انتشار بیانیه‌ای اعتراض خود را اعلام کرد.
در بیانیه کانون نویسندگان ایران، ضمن اعتراض به جلوگیری نیروهای امنیتی و انتظامی از برگزاری مراسم پنجاه سالگی کانون، آمده است: “یورش به مراسمی در مکانی خصوصی و بدون اعلام عمومی با حضور جمعی از نویسندگان، ناشران، هنرمندان و کنشگران فرهنگی و اجتماعی نشان از تشدید اعمال سرکوبگرانه حکومت جمهوری اسلامی دارد”.
در این بیانیه تاکید شده است که قرار بود این مراسم بدون اعلام قبلی و در مکانی خصوصی برگزار شود، اما نیروهای امنیتی، پیش از آغاز مراسم محل برگزاری آن را که یک محل مسکونی بوده و کوچه و خیابان اطراف آن را برای چندین ساعت به محاصره درآوردند و اموال کانون از جمله پوسترها، و وسایل مزین به آرم کانون را توقیف کرده‌اند.
کانون نویسندگان ایران، با بیان اینکه اینگونه برخوردهای امنیتی بی‌سابقه نیست، به مواردی همچون ممانعت از برگزاری مراسم یادبود احمد شاملو، محمد مختاری، محمدجواد پوینده و علی اشرف درویشیان اشاره کرده و “چنین برخوردهایی را بیانگر نقض آشکار ابتدایی‌ترین حقوق شهروندی” خوانده است.
جلد شهروند ۱۷۰۱
در این بیانیه تاکید شده است: “کانون نویسندگان ایران که نیم قرن است در راه سانسورستیزی و دفاع از آزادی اندیشه و بیان، بی هیچ حصر و استثنا متحمل رنج‌ها و زخم‌های فراوان شده و حتی شماری از اعضا فعال و سرشناس خود را از دست داده است با چنین یورش‌هایی از ایفای نقش آزادی‌خواهانه و فرهنگی خود باز نمانده و نخواهد ماند”.
کانون نویسندگان ایران، “هجوم به مراسم یادشده، غارت اموال کانون و ایجاد مزاحمت برای ساکنان خانه، همسایگان، مدعوین و پیامد آن را که همانا سرکوب آزادی بیان و آزادی گردهمایی است، محکوم” نموده و “برگزاری اینگونه مراسم و گردهمایی‌ها را حق اولیه هر انسان و تشکلی” دانسته است.
در پایان این بیانیه از “مجامع فرهنگی و اهل قلم و آزادی‌خواه در سراسر جهان درخواست شده است تا به برخوردهای سرکوبگرانه جمهوری اسلامی ایران اعتراض و از کانون نویسندگان ایران دفاع نمایند.”
دویچه وله نیز با گزارش این حمله به گفت وگوی رضا خندان مهابادی با کمپین حقوق بشر در ایران اشاره کرده و همچنین نوشته که اکبر معصوم بیگی و حسن مرتضوی، از دیگر اعضای کانون نویسندگان ایران در شبکه‌های اجتماعی این خبر را تأیید کرده‌اند. اکبر معصوم بیگی از “یورشی وحشیانه” سخن گفته و حسن مرتضوی نیز در فیس بوک نوشته که “حتی از یک مراسم ساده در خانهای شخصی می‌هراسند.”
کانون نویسندگان ایران در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۴۷ از جمله با هدف مبارزه با سانسور اعلام موجودیت کرد. اعضای این کانون در برهه‌های مختلفی از تاریخ ایران، چه در دوران پهلوی و چه در زمان جمهوری اسلامی و به‌ویژه در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ با سرکوب و اعدام و قتل روبرو بوده‌اند.
محمدجعفر پوینده و محمد مختاری که در قتل‌های زنجیره‌ای وزارت اطلاعات در دهه ۷۰ جان خود را از دست دادند از اعضای این کانون بودند. اعضای این کانون را نویسندگان، مترجمان و ویراستاران تشکیل می‌دهند. از جمله اعضای نام‌آشنای کانون می‌توان به سیمین دانشور، نادر ابراهیمی، بهرام بیضایی، داریوش آشوری، محمدعلی سپانلو، محمود اعتمادزاده (م.ا. به‌آذین)، سیاوش کسرایی، اسماعیل خویی و احمد شاملو اشاره کرد.
***
بیانیه کانون نویسندگان ایران در تبعید
جمهوری نکبت در هراس از آزادی
هجوم نیرویهای تباهی و سرکوب به مراسم ۵۰ سالگی کانون نویسندگان ایران
«امروز جمعه ۴ خرداد، نیروهای سیاهی و تباهی و جهل و خرافه از صبح به خانهای که قرار بود در آن مراسم ۵۰ سالگی کانون نویسندگان ایران برگزار شود وحشیانه یورش بردند، خیابان منتهی به خانه را مسدود کردند و با غارت همهی وسایل، پوسترها، یادگارها و یادمانها و لوازمی که طی یک سال زحمت و کار شبانهروزیِ اعضاء برای امروز تدارک دیده شده بود، برگ تیرۀ دیگری بر کارنامهی ننگآلود و سراسر جنایت و سانسور و آزادی کشی خود افزودند.»۱
آیا تاریخ تکرار میشود؟
ده شب کانون نویسندگان ایران در سال ۱۳۵۷ خود جرقه ای بود به انبار باروت نفرت مردم از رژیم آزادیکش شاه، از آن پس نیز اما؛ کانون دمی نیاسود تا از بهار آزادیِ پس از استبداد پادشاهی نفس تازه کند و پیکار خود را در دفاع از آزادی اندیشه و بیان با نیروئی نو از سر گیرد. خمینی در نخستین رویکردهای ضدانسانیش؛ دستور «شکستن قلمها» را داد؛ اما قلم را چارهای جز نوشتن نبود. قلمهای شکسته باز هم در راه آزادی نوشتند و تنِ رژیم جنایتکار و آزادیکُش جمهوری اسلامی را لرزاندند. در طول این سالها کم نبودند آزادگانی که در این راه پُرخطر، تیغ ستم این رژیم جانشان را گرفت.
از سعید سلطانپور نخستین نویسندۀ جانباخته تاکنون، از نویسندگان بسیاری که در دفاع از آزادی اندیشه و بیان سالها ستم زندان را به جان خریدند و کمر خم نکردند تا امروز، که کانون نویسندگان ایران زیر سرکوب روزمره دمی نیاسوده و اعضایش مدام در زندان و محدودیت و ضرب و شتم نیروهای تباهی به سربرده اند؛ مردم آزاده جهان شاهد صدای رسائی هستند که خاموش نمیشود. گفتن از آزادی تعطیل بردار نیست. جمهوری اسلامی در ۴۰ سال ایجاد هراس، با کشتار و زندانی کردن و انواع سرکوب و سانسور و فشار هرگز قادر نشده است این قافله را از رفتن باز دارد.
امروز، کانون نویسندگان ایران، قصد داشت پس از یک سال تلاش و برنامه ریزی مدام، پنجاهمین سالگرد آغاز به کار خود را به ویژه در شرایطی که توده های به جان آمدۀ مردم ایران تمام قد در برابر این رژیم بیداد ایستاده اند بزرگ بدارد، و همگام و همصدا با آنان ندای آزادی را سر دهد و نیم قرن تلاش خود را برای دفاع بی حصر و استثناء از «آزادی اندیشه و بیان» گرامی بدارد.
اما همان گونه که در گزارش امروز اکبر معصوم بیگی، یکی از فعالان سالهای دراز این نبرد، در ابتدای این بیانیه آمده است؛ جمهوری اسلامی در هراس از صدای رسای کانون، پیش از آنکه اعضای برگزار کننده بتوانند به این محل برسند، هجوم آورد و نشان وحشیگری و استبداد خود را با نابودکردن همه چیز برجا گذاشت.
اما این صدا همچنان ادامه خواهد یافت و خاموش نخواهد شد. جمهوری اسلامی اکنون در برابر ارادۀ مردمی قرار دارد که همۀ امید آن به بقا را از بین برده و به لحظه های پایان سرنوشت نزدیکش ساخته اند.
زنده باد آزادی اندیشه و بیان
هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران در تبعید
۴ خرداد ۱۳۹۷
۱- از متن گزارش کانونی اکبر معصوم بیگی ۴ خرداد ۱۳۹۷
