فعالان مدنی آذربایجانی در ایران زیر فشار فزاینده دستگاههای امنیتی و قضایی قرار دارند. ماموران اداره اطلاعات اردبیل در روز ۱۷بهمن ۸۷ (پنجم فوریه ۲۰۰۹)…
شماره ۱۲۲۳ ـ پنجشنبه ۲ اپریل ۲۰۰۹
فعالان مدنی آذربایجانی در ایران زیر فشار فزاینده دستگاههای امنیتی و قضایی قرار دارند. ماموران اداره اطلاعات اردبیل در روز ۱۷بهمن ۸۷ (پنجم فوریه ۲۰۰۹) رامین و ابراهیم صادقی اصل را که از فعالان مدنی آذربایجانی در اردبیل به شمار می روند بازداشت کردند. از همان روز محمد صادقی، دیگر برادر این دو فعال مدنی تحت تعقیب بود. روز چهارشنبه ۷ اسفند (۲۵ فوریه) محمد صادقی نیز بازداشت شد. با اینکه ابراهیم صادقی پس از دو هفته بازداشت به قید وثیقه آزاد شد، اما همچنان دو برادر دیگر در بازداشتگاه وزارت اطلاعات بسر می برند. اتهامات وارده به برادران صادقی تا کنون مشخص نیست و آنها از حق داشتن وکیل و ملاقات با خانواده محرومند.
در تهران عبدالله عباسی جوان استاد دانشگاه شهید رجایی تهران، و از فعالان مدنی آذربایجان پس از تحمل ۱۰۵ روز بازداشت موقت روز چهارشنبه هفتم اسفند ۸۷ (۲۵ فوریه ۲۰۰۹) از زندان اوین تهران آزاد شد. آزادی این فعال اهل نقده دو روز پس از درگذشت مادر سالخورده اش صورت گرفت.
به گزارش منابع خبری آداپ، ۷۰ میلیون تومان وثیقه برای آزادی آقای عباسی جوان به دادگاه ارائه شده است و اتهام او نیز " تبلیغ علیه نظم" عنوان شده است.
مهدی نوری دانشجو و فعال مدنی آذربایجانی، با اتمام دوره محکومیت ۲ ساله اش، روز جمعه دوم اسفند ۸۷ (۲۰ فوریه) از زندان تبریز آزاد شد. نوری درجریان تظاهرات اعتراض آمیز گسترده در شهرهای آذربایجان که در خرداد ۱۳۸۵ (می ۲۰۰۶) در اعتراض به چاپ کاریکاتوری در روزنامه دولتی ایران روی داد، در شهر نقده (سولدوز) بازداشت و پس از بازجوییهای توام با شکنجه جسمی در بازداشتگاههای اداره اطلاعات شهرهای نقده، ارومیه و تبریز پس از تحمل هشتاد روز حبس به قید وثیقه آزاد شد.
وحید شیخ بگلو، فعال دانشجویی و عضو سابق تشکل دانشجویی آرمان در دانشگاه آزاد تبریز، چهارشنبه ۲۳ بهمن ۸۷ ( ۱۱فوریه ۲۰۰۹) پس از تحمل ۴۹ روز بازداشت موقت با سپردن وثیقه ۵۰ میلیون تومانی آزاد شد.
بهروز علیزاده، ودود سعادتی، رحیم غلامی، حسین حسینی و اردشیر کریمی خیاوی پنج فعال مدنی آذربایجان روز پنجشنبه ۱۰ بهمن ۱٣٨۷ ( ۲۹ ژانویه ۲۰۰۹) طی محاکمه ای غیرعلنی در شعبه یک دادگاه انقلاب اردبیل به پنج سال حبس توام با تبعید محکوم گردیدند.
سجاد رادمهر، فراز زهتاب، آیدین خواجه‌ای، امیر مردانی و احسان نجفی نسب دانشجویان دانشگاه تبریز به همراه مجید ماکوئی دانشجوی کشتی سازی، دانشگاه مالک اشتر اصفهان هر کدام به یک سال حبس تعزیری و دو سال حبس تعلیقی محکوم گردیدند. همچنین منصور امینیان، مقصود عهدی و داریوش حاتمی از تمامی اتهامات وارده تبرئه شدند.
از سویی دیگر حمید والایی و غلام نجفی دو تن از فعالان مدنی آذربایجانی در شعبه دوم دادگاه انقلاب تبریز به یک سال حبس تعزیری محکوم شدند.
متهمان تیر ماه سالجاری در خصوص پخش ویژه نامه نشریه دانشجویی گونش، دانشگاه علم و صنعت تهران با عنوان " گذاری بر حماسه خرداد آذربایجان" توسط نیروهای امنیتی تبریز دستگیر و پس از تحمل ۱۵روز بازداشت به قید وثیقه از زندان آزاد شده بودند.
اعدام یک پیرو اهل حق در زندان مرکزی ارومیه 
مهدی قاسم زاده یکی از علویان آذربایجان که به اتهام محاربه در زندان ارومیه به سر می‌برد، صبح روز شنبه دهم اسفند ۸۷ (۲٨ فوریه ۲۰۰۹) اعدام شد. ماموران امنیتی از تحویل جسد این زندانی عقیدتی به خانواده اش ممانعت به عمل می آورند.
مهدی قاسم زاده ، سهند علی محمدی ، بخشعلی محمدی، عباداله قاسم زاده و یونس آقایان از علویان آذربایجان، پیر فرقه آتش بیگی و از اهالی روستای "اوچ تپه" قوشاچای (میاندوآب) هستند. این افراد در پی درگیریهای مسلحانه مهرماه ۱۳۸۳ بین نیروی انتظامی و جمعی از پیروان این فرقه در میاندوآب دستگیر شده و بعد از محاکمه به اعدام محکوم شدند. بعد از اعتراض به حکم صادره حکم اعدام سهند علی محمدی ، بخشعلی محمدی و عباداله قاسم زاده در شعبه ۲۷ دیوان عالی کشور به ۱۳ سال حبس و تبعید به زندان یزد کاهش یافت اما حکم اعدام مهدی قاسم زاده و یونس آقایان تایید شد.
برای ۲۵ نفر از کشاورزان سنی مذهب روستای قیزیل خنه یه (خانقاه سرخ) در اورمیه که به خاطر اعتراض به تغییر مسیر آبهای زیرزمینی در این روستا بازداشت شده بودند حکم صادر شد. اتهام این افراد "اخلال در نظم عمومی" و "تمرد در مقابل مامورین دولتی" عنوان گردیده است.
علی عباسی فعال حرکت ملی آذربایجان در اردبیل که به اتهام اقدام علیه امنیت ملی و جاسوسی به پنج سال زندان محکوم شده از بند ۷ که محل نگهداری زندانیان سیاسی بوده به بند ۴ که محل نگهداری سارقان می باشد منتقل شده است.
روز جهانی زبان مادری، محدودیت و تشدید فشارها
از زمانی که یونسکو روز ۲۱ فوریه (دوم اسفند) را به عنوان روز جهانی زبان مادری اعلام کرد، آذربایجانی‌های ایران کوشیده‌اند تا آنجا که می‌توانند این مناسبت را جشن بگیرند.
امسال نیز چون سالهای گذشته فعالیان حرکت ملی و مدنی آذربایجان مراسم گسترده ای به مناسبت روز جهانی زبان مادری برگزار کردند.
این برنامه ها به طور مخفی برگزار شد چرا که در شهرهای بزرگ نیروهای انتظامی در وضعیت آماده باش به سر می بردند و نیروهای کمکی از شهرهای مرکزی ایران به شهرهای آذربایجان منتقل شده بودند تا در صورت لزوم برای سرکوب مردم وارد عمل شوند.
در تهران نیز به دانشجویان آذربایجانی اخطار داده شده بود که از برگزاری هرگونه مراسمی در رابطه با روز جهانی زبان مادری بپرهیزند.
توقیف نشریات دانشجویی
فشار بر نشریات دانشجویی آذربایجانی در سال اخیر به صورت فزاینده ای افزایش یافته به گونه ای که حتی نشریات دانشجویی فعال در عرصه فرهنگی نیز زیر فشار بوده و توقیف می شوند. در ادامه برخورد با نشریات دانشجویی آذربایجانی، نشریه دانشجویی ترکی-فارسی«ایشیل آی» در دانشگاه یزد به مدیر مسئولی وحید اصغری در دومین شماره به دستور رئیس این دانشگاه از انتشار بازماند.
ممانعت از انتشار نشریه دانشجویی ایشیل آی در حالی صورت می گیرد که در طی ماههای اخیر نشریات دانشجویی ترکی – فارسی اولوس، نسیم، آراز، اؤزلوک، اویانیش، ستارخان، کیملیک، یولداش، یاغیش، آیدین گله جک، قیبچاق، گونش، یارپاق، تلنگر، چنلی بئل، یاشیل یول، آنا یورد، سحر، آچیق سوز، سایان، بولود و خلج به دستور مقامات دانشگاههای ایران توقیف یا لغو امتیاز شده اند.
