سحر خدایاری از هواداران تیم فوتبال استقلال تهران که در اعتراض به تشکیل پرونده قضایی برای کوشش به ورودش به ورزشگاه آزادی خودسوزی کرده بود، صبح دوشنبه ۱۸ شهریور در بیمارستان مطهری تهران درگذشت.
او که با نام «دختر آبی» در شبکههای اجتماعی مشهور شده است، اسفند سال گذشته برای تماشای بازی استقلال و العین به ورزشگاه آزادی رفته و بازداشت شده بود.
بر اساس گزارشی که وبسایت «رکنا» منتشر کرد، این دختر پس از بازداشت و انتقال به زندان ورامین، با وثیقه آزاد میشود اما در مراجعه به دادسرا «میشنود شش ماه باید زندانی شود» و «بر اثر ناراحتی شدید اقدام به خودسوزی میکند.»
دادگستری تهران هفته گذشته خبر خودسوزی یک زن را در برابر یکی از واحدهای قضایی تهران تایید کرد اما بدون اشاره به بازداشت او در ورزشگاه، تنها گفت که وی به دلیل «پوشش نامناسب» و «توهین به مأمورین» متهم بود.
«دختر آبی» که دچار سوختگی ۹۰ درصدی شده بود در روزهای اخیر در بیمارستان سوانح و سوختگی مطهری تهران بستری بود و با کمک دستگاه تنفس میکرد.
درگذشت سحر خدایاری، شامگاه روز دوشنبه ۱۸ شهریور، پس از آن اطلاع رسانی شد که خبرهای غیررسمی حاکی از به خاک سپردن بی سر و صدای جنازه این دختر جوان ۲۹ ساله در شهر قم بود.
برخی رسانهها از او با نام مستعار سارا نام می بردند اما با اعلام اسم او، گفته شده که سحر لیسانس مترجمی زبان انگلیسی داشت و چون طرفدار تیم استقلال بود، در شبکههای اجتماعی به او لقب «دختر آبی» داده بودند.
برخی منابع خبری اعلام کردند که سحر روز یکشنبه جان باخته و خانواده اش تعهد داده بودند که خبر مرگ این دختر بعد از خاک سپاری صورت گیرد.
گفتنی ست که مقامهای بیمارستان مطهری گفته بودند که اجازه اطلاع رسانی درباره او را ندارند و برخی خبرنگاران هم که به بیمارستان مراجعه کرده بودند با جمله «این پرونده امنیتی است» مواجه شده بودند.
اما دفن سراسیمه و پنهانی بدن سوخته سحر، آنقدرها بی سر و صدا نماند و شبکه های اجتماعی پس از شنیدن خبر درگذشت «دختر آبی» با واکنشهای بسیاری همراه شد تا جایی که بسیاری از کاربران با هشتگ « تحریم استادیوم» خواهان تحریم تماشای فوتبال در ورزشگاههای ایران شدند.
واکنش ها به مرگ «دختر آبی»
مرگ «سحر خدایاری» پس از خودسوزی اعتراضی، بازتابی جهانی پیدا کرده است و تعدادی از شخصیتها و رسانههای بینالمللی به مرگ دختری که به اتهام تلاش برای ورود به ورزشگاه بازداشت و دادگاهی شده بود، واکنش نشان دادند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس، شبکه خبری فاکس، وبسایت معتبر ورزشی «ایاسپیان»، واشنگتن پست، و نشریات دیگری از جمله گاردین به مرگ تراژیک دختری پرداخته اند که در شبکههای اجتماعی و در میان کاربران ایرانی به «دختر آبی» معروف شده است.
از میان شخصیتها «گری لینه کر» چهره سرشناس فوتبال جهان توییت کرد: «به طرز تاسف باری غم انگیز است. و چه قدر تاسف بار که زنان نمی توانند به ورزشگاه فوتبال بروند.»
دو تن از بازیکنان تیم ملی زنان سوئد هم واکنش نشان دادند و از فیفا خواستند تا وارد عمل شود.کاپیتان تیم ملی زنان سوئد ممنوعیت ورود زنان ایرانی به ورزشگاه ها را «آپارتاید جنسی» دانست. دروازه بان این تیم هم به یاد سحر عکس یادگاری تیم ملی ایران و سوئد را به اشتراک گذاشت.
عمر مومنی، کاریکاتوریست اردنی که یکی از معروفترین کاریکاتوریست های ورزشی دنیا محسوب میشود، طرح خودش را در اینستاگرامش به اشتراک گذاشت.
مسعود شجاعی، کاپیتان تیم ملی فوتبال ایران، با انتشار یادداشتی در اینستاگرامش نوشت همانطور که برخی محدودیتهای علیه زنان و دختران در گذشته، امروز باعث تعجب میشود، بدون شک جلوگیری از ورود زنان به ورزشگاهها و خودسوزی یک دختر که حکم بازداشتش را به این دلیل تمدید کرده بودند «برای آیندگان غیرقابل درک و نشأتگرفته از تفکری پوسیده و چندشآور است.»
وریا غفوری، کاپیتان تیم استقلال، نیز در یادداشتی اینستاگرامی با اشاره به اینکه طرز تفکری که منجر به راه ندادن زنان به ورزشگاهها میشود «قابل توجیه نیست، مثل بسیاری از قوانین پوسیده که در گذشته وجود داشت» از «خبر دردناک» خودسوزی این دختر ابراز تأسف کرد.
آقای غفوری همچنین نوشت: «کاش یک اتحاد همگانی داشتیم که خانمها به حقشون، که ورود با احترام به استادیومهای فوتبال است، می رسیدند.»خسرو حیدری، محمد تقوی، حنیف عمرانزاده، میلاد میداوودی، میلاد زکیپور و فرشید اسماعیلی، از دیگر فوتبالیستهایی بودند که به این موضوع واکنش نشان دادند.
علی کریمی فوتبالیست سرشناس ایرانی در اینستاگرام است. او با انتشار بخشی از طرح عمر مومنی، کارتونیست اردنی، نوشت: «زنان سرزمین ما، خیلى وقتها، خیلى مَردَن … تا اطلاع ثانوى استادیوم [ممنوع].»
همچنین فرهاد مجیدی بازیکن سابق استقلال نیز با انتشار سکوهای خالی ورزشگاه نوشت: «سحرجان سکوهای آزادی حسرت دیدنت را تا ابد با خود خواهند داشت.»
اما باشگاه استقلال نیز با انتشار بیانیهای درگذشت این «هوادار استقلال» را به خانواده سحر تسلیت گفت. در روزهای گذشته باشگاه استقلال هیچ واکنش رسمی به خودسوزی دختر آبی نداشت.
همچنین آندو تیموریان فوتبالیست سابق استقلال نیز در استوری خود نوشت: «روزی نام یکی از ورزشگاه های بزرگ پایتخت دختر آبی خواهد بود. روزی که حتی اگر ما نباشیم نسل بعد به یاد خواهد آورد که برای رسیدن به بدیهیترین حقوق انسانیمان چه مسیر سختی را پشت سر گذاشتیم.»
گلشیفته فراهانی، هنرمند سرشناس ایرانی، نیز در اینستاگرام نوشت: «باور نکردنی است که زنهاى این مرز و بوم، براى ابتدایى و ساده ترین حقوق انسانى، دادگاهى، زندانى یا شکنجه می شوند، تحقیر می شوند، می سوزند و کشته و تباه می شوند، تبعید می شوند.»
جعفر پناهی، سینماگر مشهور ایرانی و سازنده فیلم «آفساید» درباره ممنوعیت ورود زنان ایرانی به ورزشگاه بخشی از این فیلم را به اشتراک گذاشت و نوشت: «سیزده سال از ساخت فیلم آفساید می گذرد، دختران ایرانی در جمهوری اسلامی تنها شهروندانی در جهان هستند که هنوز در آفسایدند. می دانستم که حتی اگر روزی روزگاری این محدودیت ها برداشته شود تاریخ کشورم را به ثبت رسانده ام که تا ابد ننگ اش به نام کسانی که این محدودیت ها را بر سرزمینم روا داشته اند باقی خواهد ماند.»
در بین بازیگران و کارگردانان سینمای ایران نیز آناهیتا همتی، پوریا پورسرخ، مهناز افشار، سیامک انصاری ، مهدی ماهانی و جعفر پناهی از جمله هنرمندانی بودند که از سحر خدایاری نوشتند.
پس از خودسوزی سحر مقابل یکی از مراجع قضایی تهران، مقامات بیمارستان مطهری گفتند که اجازه اطلاع رسانی درباره او را ندارند. برخی خبرنگاران هم که به بیمارستان مراجعه کرده بودند با جمله «این پرونده امنیتی است» مواجه شدند.
سحر که حالا به نام «دختر آبی» معروف شده یکی از هزاران زنی است که بعد از انقلاب جمهوری اسلامی پشت درهای بسته آزادی مانده است و برای اعتراض به این ممنوعیت و حکم زندان دست به خودسوزی زده و جان باخته است.
جمهوری اسلامی در نزدیک به چهار دهه گذشته ورود زنان به ورزشگاه ها را برای تماشای مسابقات فوتبال مردان ممنوع کرده است. این در حالی است که فیفا در اصول خود هر گونه تبعیض جنسیتی را ممنوع کرده است.