نامزدهای اسکار ۲۰۱۱
شهامت واقعی TRUE GRIT 
کارگردانان: جوئل و اتان کوهن
فیلمنامه: جوئل و اتان کوهن بر اساس رمانی با همین نام نوشته چارلز پرتیز
تدوین: رودریک جیانز
مدیر فیلمبرداری: راجر دیکینز
موسیقی: کارتر بورول
راوی: الیزابت مارول
بازیگران: جف بریجز، مت دیمون، هایلی استینفلد، جاش برولین، بری پیپر…
محصول : آمریکا ۲۰۱۰
خلاصه داستان:
متی رس (هایلی استینفلد) دختر ۱۴ ساله ای است که پس از قتل پدرش توسط یک یاغی به نام تام چنی (جاش برولین) درصدد انتقام از او بر می آید. به همین خاطر یک مارشال دولتی یک چشم به نام کاگبرن ملقب به روستر (جف بریجز) را متقاعد و استخدام می کند تا قاتل پدرش را پیدا کنند. روستر که خشونت و بیرحمی اش در جدال های تن به تن زبانزد همه است با متی برای این ماموریت همراه می شود. در این بین سر و کله یک رنجر تگزاسی ملقب به لا بوف (مت دیمن) نیز به خاطر قتلی که چند ماه پیش در تگزاس رخ داده و در جستجوی تام چنی است، پیدا می شود و این سه با یک هدف همراه می شوند. بعد از اینکه متی از همراهی با دو مرد در گذر از یک رودخانه منع می شود به این نکته پی می برد که آن دو قرار است با همدستی یکدیگر پاداشی که تگزاس برای تام چنی گذاشته را با هم تقسیم کنند. متی روستر را تهدید می کند و به او خاطر نشان می سازد که به خاطر نقض قراردادشان از او شکایت خواهد کرد. روستر نیز وقتی با سرسختی این دختر ۱۴ ساله مواجه می شود تصمیم می گیرد طبق توافقشان عمل کند. این تصمیم دوباره باعث می شود که لا بوف به تنهایی در جستجوی تام چنی باشد. متی و روستر در مسیرشان به کلبه ای می رسند که دو یاغی در آن حضور دارند. روستر در یک درگیری به آنها شلیک کرده و یاغی بزرگتر کشته شده و یاغی جوانتر به هنگام مرگ افشا می کند که یک باند به سرکردگی فردی به نام لاکی امشب به کلبه خواهند رسید. روستر که حدس می زند تام چنی با این دسته همراه خواهد بود از متی می خواهد که در کمین آنها بمانند…
بازسازی وسترن های باشکوه از یاد رفته
True Grit نیز مانند بسیاری از فیلمها دارای ترجمه های مختلفی است. نام هایی چون: بی باک، نخاله واقعی و دلاور واقعی نمونه ای از این ترجمه ها هستند، اما شهامت واقعی شاید گزینه مناسبتری برای این فیلم باشد. فیلم شهامت واقعی بازسازی یک وسترن قدیمی با همین نام ساخته هنری هاتاوی کارگردان فقیدآمریکا در سال ۱۹۶۹ است.
اصطلاح سینمای وسترن در نیمه دوم قرن نوزده رایج شد. در آن دوره فیلم هایی بودند که داستان مهاجران سفید پوست را در قاره جدید از هجوم برای یافتن طلا تا مبارزه با سرخپوستان و جنگهای داخلی آمریکا به تصویر می کشیدند. از آنجا که وقایع این فیلم ها در اراضی رام نشده “غرب” می گذشت وسترن (غربی) لقب گرفت.
شهامت واقعی با روایت زنی به نام متی رس آغاز می شود که در سکانس آخر فیلم نیز در حالی که یکی از دستهایش را از دست داده و در جستجوی روستر است در سن چهل سالگی ظاهر می شود. او داستان زندگی اش را در دهه ای از تاریخ آمریکا و غرب وحشی و در حالیکه در سن نوجوانی در دنیایی بی رحم و شفقت در جستجوی عدالت است را بازگو می کند. او به دنبال یک ابرمرد و ناجی است تا انتقام پدرش را بگیرد. این ابر مرد همان قهرمان رویایی تمام آمریکایی هاست که زمانی رونالد ریگان و جان وین سمبل آن بودند و بعدتر استالونه و آرنولد به اقتضای زمان جایگزین آنها شدند. در نسخه اولیه شهامت واقعی جان وین در نقش روستر به عنوان یک مارشال پیر یک چشمی و الکلی و کیم داربی با سن واقعی ۲۰ سال در نقش قهرمان ۱۴ ساله فیلم ظاهر شدند. (جان وین برای این نقش جایزه اسکار گرفت). حالا بعد از چهل سال جف بریجز که در دوران جوانی اش به تماشای فیلم های جان وین می رفته به همراه هایلی استینفلد دختری با سن واقعی ۱۴ سال در این فیلم بازسازی شده بازی می کنند. گویا در رمان منتشر شده، شخصیت روستر ۴۰ ساله بوده، اما هر دو بازیگر این نقش (جان وین و جف بریجز) به هنگام ایفای نقش حدود شصت سال داشتند. نکته جالب دیگر اینست که هر دو بازیگر دارای لقب هایی مشابه هستند. جان وین فقید لقب “دوک” به معنای عالیجناب که از القاب موروثی اعیان انگلیس است، داشت و جف بریجز لقب “دود” به معنای مرد یا مرد متشخص را گرفته است.
شهامت واقعی فیلمی متوسط است. برادران کوئن با ساخت آثاری متفاوت چون فارگو، پیرمردهای بی سرزمین، یک مرد جدی و بعد از خواندن بسوزان دست به کارگردانی ژانری فراموش شده زده اند. در دهه نود و در اوج افول وسترن های با شکوه سینمای آمریکا و فراموش شدن شاهکارهایی چون ماجرای نیمروز (فرد زینه من)، دلیجان، جویندگان (جان فورد)، این گروه خشن (سم پکین پا)، رود سرخ (هوارد هاکز)، شین (جورج استیونسن)، دود اسلحه (هنری کینگ)… کارگردانانی از نسل های جدیدتر چون کلینت ایستوود و کوین کاستنر با فیلم های نابخشوده ۱۹۹۲ و رقص با گرگها ۱۹۹۱ جانی تازه به سینمای وسترن زوال یافته دادند، اما از آنجا که دوره چنین فیلم هایی از دید تماشاگران امروز پایان یافته تلقی شده و جذابیت های خاصی نداشت تولید چنین آثاری به طور مستمر ادامه نیافت. معدود فیلم هایی همچون: طناب سیاه (بروس بریسفورد)، مرتع باز (کوین کاستنر)، قطار سه و ده به یوما(جیمز منگوکی)، کوه های بروک بک (آنگ لی) نیز که در طی سال های نود و دو هزار ساخته شدند کمکی به جذب تماشاگر برای ژانر جدید وسترن نکردند.
شهامت واقعی فیلم جذابی از کار در نیامده ولی چند سکانس زیبا که حاصل نگاه مستقل برادران کوهن است، دارد. اگرچه نباید از طراحی صحنه و لباس و انتخاب دقیق بازیگران در این فیلم غافل بود. تعدادی از منتقدان سینما که فیلم را با نسخه قدیمی آن مقایسه کرده اند کار برادران کوهن را ترجیح داده و حتی بازی جف بریجز را فراتر از جان وین دانسته اند.
بودجه فیلم ۳۸ میلیون دلار تخمین زده شده و تا پایان ژانویه ۲۰۱۱ توانسته در حدود ۱۵۰ میلیون دلار فروش کند. شهامت واقعی تاکنون چند جایزه بین المللی را کسب کرده و در مراسم اسکار امسال نیز در ده رشته نامزد شده است. من پیش بینی می کنم که این فیلم شانس زیادی در کسب جایزه اسکار برای بهترین طراحی صحنه و هنرپیشه زن مکمل داشته باشد.
* عارف محمدی فارغ التحصیل ادبیات فارسی و سینما از ایران و مددکاری اجتماعی از کالج جورج براون در کانادا است . به عنوان منقد فیلم با رسانه های ایرانی چون شهروند و رادیو زمانه همکاری داشته و مدت ده سال است که برنامه تلویزیونی فیلم و سینما را تهیه و اجرا می کند. مستندسازی از دیگر فعالیت های او در زمینه سینماست.
بسیار زیبا بود
فیلم خوبی هست