عارضه سردی دست و پا/ دكتر پرویز قدیریان

شماره ۱۲۱۴
میلیونها نفر در سراسر دنیا به عارضه سردی دست و پا که گاهی با احساس سردی در نوک بینی همراه است دچار می باشند و حتی در فصل تابستان و در نقاط گرمسیر نیز با این عارضه درگیرند.

سردی دست و پا علل زیادی دارد که در اینجا به طور مختصر به آن اشاره می شود:

۱ـ کم کاری غده تیروئید یا Hypothyroidism

سردی دست و پا در افرادی که به این عارضه دچار هستند رواج دارد و تقریبا اکثر بیماران از سردی دست و پا شکایت دارند. معمولا درمان بیماری کم کاری تیروئید عارضه سردی دست و پا را کاهش می دهد و در بعضی موارد آن را درمان می کند. در صورتی که درمان تیروئید تاثیری در چند و چون سردی دست و پا نداشت باید با مراجعه به پزشک متخصص علت یا علل دیگر را جستجو و آن را درمان کرد.

۲ـ سندروم Raynaud

این سندروم که به نام اولین فردی است که این بیماری در ایشان تشخیص داده شده به علت وقفه در جریان خون در انتهای انگشتان دست و پا و نوک بینی و همچنین اختلالاتی در مویرگهای این قسمت از بدن به وجود می آید. به طور کلی بین ۵ تا ۱۰ درصد افرادی که از سردی دست و پا رنج می برند به این سندروم یا بیماری دچار هستند. اگرچه ممکن است سردی دست و پا در این افراد به طور مدام احساس نشود، ولی عواملی وجود دارند که محرک بیماری بوده و آن را آغاز می کنند و یا اینکه به آن شدت می دهند و آن عبارتند از:

ـ قرار گرفتن در محیطی سرد

ـ دست زدن به نوشابه ها و یا وسایل سرد مانند فریزر و یخچال

ـ استرس و هیجان

البته نارسایی ها و ناهنجاریهای قلب و عروق و همچنین بیماری فیبرومایالژیا هم می توانند منجر به عوارض سردی دست و پا شوند که با درمان بیماریهای قلبی و فیبرومایالژیا عارضه سردی دست و پا برطرف می شود.

گزارش های علمی نشان می دهند که سردی دست و پا می تواند یکی از عوارض بعضی از داروهای شیمیایی باشد. سندروم Carpal Tunnel که در مچ دستها ایجاد می شود در جریان خون به انگشتان دست وقفه ای به وجود می آورد، این نیز یکی دیگر از عوامل بروز سردی انگشتان دست است. همچنین دیده شده افرادی که به هر دلیلی به مواد شیمیایی و سموم آلوده می شوند، می توانند به سندروم سردی دست و پا دچار شوند. این سندروم در کارکنان کارخانجات سم سازی دیده می شود.

در موقع حمله سندروم سردی دست و پا و نوک بینی و گوش، رنگ پوست تغییر کرده و سفید می شود. اگر عارضه قطع جریان خون و اکسیژن به این نقاط ادامه یابد رنگ پوست آبی شده که در حقیقت نشانه خوبی نخواهد بود.

سندروم سردی دست و پا و یا سندروم Raynaud ممکن است به تنهایی تظاهر کند و یا به همراه بیماریها و عوارض دیگر یا آرتریت و فیبرومایالژیا و غیره ظاهر شود. در این صورت درمان و پیشگیری آن باید توسط پزشک متخصص انجام گیرد.

افرادی که به سندروم سردی دست و پا دچار هستند به طور کلی ناخن های سست و شکننده ای دارند و آن به علت نرسیدن خون و اکسیژن به نوک انگشتان دست است.

در درمان این عارضه اولا باید علت یا علل آن را تشخیص داده و به موقع آن را درمان کرد. مثلا اگر کسی به بیماری کم کاری غده تیروئید دچار است حتما باید در درمان آن اقدام نمود، زیرا نه تنها سبب سردی دست و پا می شود بلکه ناهنجاریهای بی شماری را به وجود می آورد. چون درباره بیماری کم کاری غده تیروئید در همین صفحه مفصلا مطالبی به چاپ رسانیده ایم در اینجا از تکرار آن خودداری می کنیم.

دوری از عوامل بروز سندروم سردی دست و پا یکی دیگر از روشهای پیشگیری بیماری است.

ورزش مرتب، رژیم غذایی موازنه شده و سالم (خوردن کنجد و ماساژ دست و پا با روغن کنجد)، دوری از نوشیدنیها و غذاهایی که حاوی مقدار زیادی کافئین هستند و دوری از مصرف سیگار و الکل می تواند از بروز این عارضه جلوگیری نموده و یا از شدت آن کم نماید.

گزارش علمی جالبی نشان می دهد که در موقع مراقبه یا Meditation خون بیشتری به انتهای انگشتان دست و پا جریان پیدا می کند. در این گزارش اشاره شده است که در موقع Meditation درجه حرارت انگشتان دست و پا تا ۷ درجه افزایش پیدا می کند و این ممکن است در مدت ۵ دقیقه اتفاق افتد. برای تخفیف سردی دست و پا، عده ای شستن دست و پا با آب گرم و پوشیدن جوراب و دستکش را توصیه می کنند. داروهایی هم وجود دارند که باید توسط پزشک متخصص تجویز گردد که Prozac و Calcium Channel Blockers دو نوع معروف آن هستند.

این مطلب بنابه درخواست عده زیادی از خوانندگان صفحه تغذیه و بهداشت خانواده تهیه و تنظیم گردیده است. در این مورد می توان ساعتها صحبت کرد و مطالب دنباله داری نوشت، ولی صرفا جهت آگاهی آن دسته از عزیزانی که به این عارضه دچار هستند و به خاطر اهمیت این سندروم در کیفیت زندگی شخصی مبتلا به طور اختصار مطلب مورد بحث تهیه گردیده و ممکن است نکات دیگری درباره این سندروم از قلم افتاده باشد. در این صورت بهتر است به منابع علمی مربوط به سندروم سردی دست و پا در اینترنت و مجلات علمی مراجعه نمود و با پزشکان متخصص در این باره مشورت کرد.

براکلی بروز سرطان پروستات را کاهش می دهد

براکلی سبزی ضد سرطان نام گرفته و در بسیاری از تحقیقات پزشکی نقش آن در عدم بروز و پیشرفت سرطانهای مختلف به وضوح ثابت گردیده است. در یک بررسی جدید بر روی گروهی از مردان معلوم شده که خوردن چند بار براکلی در هفته امکان بروز سرطان پروستات را به طور چشمگیری کاهش می دهد. قبلا گزارش شده بود که براکلی در حیوانات آزمایشگاهی قادر است از بروز سرطان پروستات جلوگیری کند و این نظریه و یافته این بار بر روی انسان به ثبوت رسیده است.

پژوهشگران این پروژه تحقیقاتی معتقدند که ترکیبات موجود در براکلی و مواد شیمیایی مخصوص آن به دو دلیل قادرند از بروز سرطانها، مخصوصا سرطان پروستات جلوگیری کنند. اول اینکه ژنهای جلوگیری از بروز سرطان را تقویت می نمایند و در ثانی آن دسته از ژنهایی را که باعث بروز سرطان می شوند از کار می اندازند و یا آنها را غیرفعال می کنند. این دسته از پژوهشگران همچنین باور دارند که حدود ۵۰۰ ژن در بدن وجود دارند که در بروز و یا جلوگیری سرطان نقش دارند. به هر صورت مردان تحت بررسی به مدت یک سال زیر پوشش تحقیقاتی قرار داشته و هر هفته چهار بار و هر بار حدود چهار اونس براکلی مصرف کرده اند. این دسته از مردان با گروه دیگری که به جای براکلی به آنها همین مقدار نخود سبز داده اند، مقایسه شده اند. بافت های غده پروستات هر دو دسته قبل از شروع بررسی و پس از یک سال به دقت مطالعه گردیده و نشان می دهد که براکلی به وضوح موجب تغییراتی در ژنهای مفید و زیان بخش بدن که در بروز و جلوگیری سرطان نقش دارند، می شود و در نهایت نمی گذارد سرطان پروستات به وجود آید. این اثر مهم در آن دسته ای که نخود در رژیم غذایی آنها منظور گردیده بود مشاهده نشده است و آن به خاطر ترکیبات براکلی و مواد شیمیایی موجود در آن است که در نخود دیده نمی شود.

بهتر است باور کنید

زردچوبه و Turmeric موجود در آن چاشنی خوش طعمی است که از آن در تهیه غذا در سراسر دنیا استفاده می شود. زردچوبه باعث تخفیف التهاب بدن، مخصوصا ماهیچه ها و مفاصل شده و درد را تسکین می دهد. می گویند افرادی که سنگ کیسه صفرا دارند و یا به عوارض مجاری صفراوی دچار هستند بهتر است از مصرف زردچوبه خودداری نمایند، زیرا Turmeric موجود در زردچوبه سبب تحریک کیسه صفرا شده و سنگ کیسه صفرا را به حرکت درمی آورد که علاوه بر درد شدید ممکن است خطراتی را به وجود آورد.