شهروند ۱۲۶۸ ـ ۱۱ فوریه ۲۰۱۰هر ساله فقط در آمریکا حدود ۱۰۸ هزار نفر به سرطان روده ی بزرگ دچار می شوند و این سرطان مقام سوم را از نظر میزان بروز در بین سرطان های مختلف به خود اختصاص می دهد. یکی از علل مهم بروز این سرطان وجود پولیپ هایی در روده ی بزرگ است که اگر درمان نشود ممکن است سبب به وجود آمدن تومورهای سرطانی در روده شود.
دست اندرکاران تحقیقات سرطان کشورهای سوئیس و ایتالیا طی بررسی بسیار جالبی بر روی گروه بزرگی از افرادی که به عارضه ی پولیپ روده دچار بودند و تحت درمان جراحی قرار داشتند، مقدار معینی آنتی اکسیدان سلینیوم تجویز نموده و پس از مدت ۱۳ سال پیگیری دریافتند که امکان بروز سرطان روده ی بزرگ در این گروه ۴۰ درصد کاهش یافته است. این افراد در طول بررسی درازمدت روزی ۲۰۰ میکروگرم سلینیوم دریافت می کردند که با مقداری روی (zinc) و ویتامین های A و C وE همراه بوده است. در مجموع، این بررسی رابطه ی تغذیه و زندگی سالم و پیشگیری سرطان کولون یا روده بزرگ را به وضوح روشن می سازد که دانستن آن می تواند سبب بهزیستی و طول عمر شود.
موضوع دیگر که به تغذیه و سرطان روده بزرگ مربوط است بررسی مصرف لازم و کافی اسیدهای چرب امگا ۳ می باشد که توسط دسته ی دیگری از پژوهشگران به عمل آمده و نتایج آن گزارش شده است. در این بررسی تعداد ۱۵۰۳ نفر سفیدپوست (۷۱۶ نفر بیمارمبتلا به سرطان روده بزرگ و ۷۸۷ نفر سالم) و همچنین تعداد ۳۶۹ نفر سیاه پوست که ۲۱۳ نفرشان به بیماری سرطان روده بزرگ دچار بودند، شرکت داشتند. این گروه هم دریافتند که مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ می تواند تا حدود ۴۰ درصد از بروز سرطان روده ی بزرگ جلوگیری کند. جالب اینجا است که اگر دو عامل تغذیه ای سلینیوم و امگا ۳ می توانند هر یک به تنهایی حدود ۴۰ درصد از بروز سرطان روده بزرگ بکاهند، در مجموع این اثر حتی ممکن است از ۸۰ درصد تجاوز نماید، زیرا گاهی این دسته از مواد غذایی به خاطر فعالیت های جمعی قادرند نتایج بهتری را به وجود آورند.
بادام برزیلی، ماهی تون و بسیاری از فراورده های دریایی، انواع گوشت ها و دانه های روغنی حاوی مقدار زیادی سلینیوم هستند و اسیدهای چرب امگا ۳ را می توان از غذاهایی مانند دانه ی کتان، دانه های روغن ماهی و غیره به دست آورد.
رابطه ی رادیوتراپی سرطان و بیماری قند
کودکانی که برای درمان سرطان مجبورند رادیوتراپی کنند ممکن است در بزرگسالی دچار بیماری قند شوند.
این خبری است که در ژورنال علمی Archives of Internal Medicine به چاپ رسیده است. پژوهشگران پروژه ی تحقیقاتی مورد بحث معتقدند که متأسفانه ۷۵ درصد از کودکانی که به هر علتی تحت درمان رادیوتراپی قرار می گیرند تا حدود ۳۰ سال بعد از درمان در معرض بروز بسیاری از عوارض و بیماریها قرار دارند. در این بررسی حدود ۸۶۰۰ نفر که در سنین قبل از ۲۱ سالگی به نوعی سرطان دچار بوده اند و توسط رادیوتراپی درمان گردیده اند، زیر پوشش تحقیقات علمی قرار گرفته و نتایج آن با بیشتر از ۲۹۰۰ نفر که سالم بودند، مقایسه گردیده است. قبل از شروع بررسی های مورد بحث همه افراد تحت مطالعه آزمایش شده و معلوم گردیده که به بیماری قند دچار نیستند. این بررسی ثابت می کند که افرادی که به علت بیماری سرطان تحت درمان رادیوتراپی قرار گرفته اند در نهایت تقریباً دو برابر بیشتر از دیگران در معرض بروز بیماری قند قرار دارند. کودکانی که به علت بیماری سرطان رادیوتراپی ناحیه شکم داشتند حدود سه برابر (۷/۲) دیگران به بیماری قند دچار شده اند و آن دسته ای که رادیوتراپی کامل بدن داشتند بیشتر از هفت برابر کودکانی که چنین درمانی نداشتند، به بیماری دیابت مبتلا شده اند. این بررسی جالب نشان می دهد که یکی از عوارض جانبی رادیوتراپی سرطان بروز زودرس بیماری قند است.
یک گزارش علمی دیگر نشان می دهد که درمان بیماری سرطان در کودکان توسط روش رادیوتراپی ده برابر افراد معمول به بیماری های قلبی دچار می شوند. متأسفانه اکثر درمان های بیماری های مزمن، مخصوصاً سرطان عوارض جانبی پیچیده ای دارند و بعضی از داروهای درمان سرطان در درازمدت ممکن است سبب بروز نوع دیگری از سرطان شوند.
علم پزشکی و علوم وابسته در سالهای اخیر پیشرفت های چشمگیری در تشخیص زودرس و پیشگیری و درمان بیماری ها، مخصوصا سرطان نموده و امید می رود که با تحقیقات علمی که در سراسر دنیا در جریان هستند دانشمندان بتوانند عوارض جانبی درمان ها را کم کنند و کیفیت زندگی بیماران را بالا برند.
اخبار کوتاه پزشکی
ـ مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ از پیری زودرس جلوگیری می کنند. در یک مطالعه ی علمی بر روی بیشتر از ۶۰۰ بیمار مبتلا به بیماری های قلبی و پیگیری آنها به مدت ۵ سال معلوم گردید که اسیدهای چرب امگا ۳، مخصوصا از منابع غذاهای دریایی مانند ماهی پرچرب و روغن ماهی سبب حفظ سلامتی سلول های بدن گردیده و از پیری زودرس جلوگیری می کند.
ـ پژوهشگران طی بررسی علمی ثابت نموده اند که ویتامین E در رشد موی سر نقش داشته و از ریزش آن جلوگیری می کند، البته اگر فاکتور ژنتیک در میان باشد ممکن است اثر این ویتامین چشمگیر نباشد ولی به طور کلی این ویتامین در رشد و سلامتی مو نقش موثری دارد. ویتامینE در غذاهایی مانند روغن گیاهی، سبزیجات سبز تیره رنگ، جگر، تخم مرغ و دانه های روغنی مانند گردو و بادام و پسته وجود دارد. این ویتامین محلول در چربی است و در مصرف آن نباید زیاده روی شود. مقدار توصیه شده ی آن حدود ۴۰۰ واحد بین المللی در روز است.
بهتر است باور کنید
بعضی از غذاها سبب بروز و یا پیشرفت سردرد میگرن می شوند. این نوع غذاها ممکن است در بعضی از افراد با شدت و ضعف متفاوتی عمل نماید. مهمترین این غذاها عبارتند از: غذاهای از پیش تهیه شده همراه با مواد شیمیایی افزاینده های غذایی، ترشیجات(خیارشور، سیر ترشی و غیره)، شکلات، لبنیات، غذاهایی که به آن M5G زده اند، غذاهای تیرامین دار (شراب، پنیر کهنه، ماهی دودی، جگر و غیره)، مرکبات و موز و آواکادو، گوشت های کنسرو شده (سوسیس و کالباس و غیره)، پیاز و دانه های روغنی مانند بادام زمینی و گردو و غیره.
*دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه، استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی، کارشناس سازمان بهداشت جهانی و همکار شهروند است.
EPIDEMIOSEARCH@yahoo.com
