رکود اقتصادی و راه های برون رفت از آن، موضوع اصلی مبارزات انتخاباتی شد
روز سه شنبه اداره آمار کانادا اعلام کرد با توجه به نمودارهایی که از وضعیت اقتصادی به دست آمده، کانادا دچار رکود اقتصادی شده است. شمار قابل توجه ای از اقتصاددانان این موضوع را پیش بینی کرده بودند. استفن پولوز، رئیس بانک مرکزی کانادا از سوی دیگر رکود اقتصادی کشور را تائید کرد. این خبر همچون بمبی در ساعات اولیه بامداد سروصدای زیادی در رسانه ها به پا کرد. آنگونه که اداره امار توضیح داده اینست که در سه ماهه اول رشد اقتصادی کشور و حجم تولید ناخالص ملی به میزان ۸ دهم درصد کاهش یافته بود. در سه ماهه دوم در ماه جون تولید ناخالص ملی نیم درصد افزایش پیدا کرد، اما با توجه به آمارهای به دست آمده در ماه سوم از سه ماهه دوم باز هم تولید ناخالص ملی کاهش یافته است و رویهم رفته بر اساس تعریفی که از رکود اقتصادی داریم که عبارت از دو دوره سه ماهه کاهش تولید ناخالص ملی است، کانادا رسما وارد دوره رکود اقتصادی شده است. طبیعتا این خبر اولین بازتاب هایش در مبارزات انتخاباتی نمود پیدا کرد. تا به اینجا سه حزب بزرگ و اصلی به صورت پراکنده برنامه هایی برای اقتصاد در صورت رسیدن به قدرت اعلام کرده اند. گرچه هیچکدام هنوز پلاتفورم انتخاباتی خود را عرضه نکرده اند.
هارپر :«این یک مشکل اقتصادی گذراست، کانادا بهترین وضع اقتصادی را دارد.»
نخست وزیر کانادا و رهبر حزب محافظه کار از ابتدای مبارزات انتخاباتی مکررا و به مناسبت های مختلف این موضوع که کانادا در راستای درستی از نظر اقتصادی در حرکت است را تکرار کرده است. اما واقعیت اینست که به قول تام مولکر، رهبر ان دی پی و هم جاستین ترودو، رهبر لیبرال ها برنامه اقتصادی هارپر و محافظه کاران در این ده ساله کارآمد نبوده است و کانادا با مشکلات بزرگ اقتصادی روبرو شده است. مولکر می گوید در دوران حدود ده ساله حکومت محافظه کاران، هارپر هشت بودجه با کسری ارائه کرده است و این دومین باری است که کشور را در گودال رکورد انداخته است. آنچه مولکر می گوید ترودو هم به زبان دیگری بارها مطرح کرده است و گفته زمان «تغییر واقعی» رسیده است. در واقع هم آنچه آمارها و کارنامه دولت هارپر نشان می دهد واقعیتی جز این نیست. رکود اول اقتصادی کانادا در سال ۲۰۰۸ دو سال پس از بر سرکار آمدن هارپر به وجود آمد. هارپر همچنین مکرر گفته و می گوید که ما فقط به خاطر کاهش قیمت نفت دچار این «مشکل» اقتصادی گذارا شده ایم و وضع اقتصادی ما در بین گروه ۷ از همه بهتر است و این در حالی است که هم اکنون بر اساس نمودارهای موجود با وجود اینکه کاهش فاحش قیمت نفت بر اقتصاد همه کشورها اثر گذاشته، اما تنها کانادا دچار رکود اقتصادی شده است. به عنوان مثال آمریکا در شش ماهه اول رشد اقتصادی برابر ۷/۳ درصد داشته است. تحلیلگران می گویند علت این سقوط قابل پیش بینی اقتصادی تکیه دولت تنها بر صنایع نفت و گاز بوده است.
روز دوشنبه وزیر دارایی آلبرتا اعلام کرد که در سال جاری ۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار کسری بودجه خواهیم داشت. در یک سال گذشته در آلبرتا ۳۵۰ هزار نفر از کار بیکار شده اند. در همین راستا مولکر بارها گفته است از زمانی که هارپر بر سر کار آمده در بخش صنایع و تولید ۱۸۰ هزار نفر از کار بیکار شده اند و این نشانه بی توجهی هارپر به بخش های دیگر اقتصاد است. در همه حال هارپر با سماجت حتی پس از اینکه اداره آمار اعلام کرد که دچار رکود اقتصادی هستیم حتی در سخنرانی هایش حاضر نیست واژه رکود اقتصادی را به کار ببرد. هارپر از این نظر نه تنها به شدت مورد انتقاد رقبایش ترودو و مولکر قرار گرفته، بلکه مردم هم مدیریت اقتصادی او را قبول ندارند.
در یک نظرسنجی که به وسیله نانوس برای سی تی وی انجام شده ۶۱ درصد مردم کانادا یعنی اکثریت قابل توجه ای از مردم می گویند که استفن هارپر کسی نیست که بتواند مشکلات اقتصادی را حل کند. هارپر از اینکه مرتبا در مورد مسئله اقتصاد با سوالات خبرنگاران روبرو می شد و می شود، غروب روز دوشنبه اعلام کرده بود به پرسش هایی که درباره اقتصاد باشد پاسخ نمی دهد. روز سه شنبه اما چاره ای جز پاسخگویی به این نوع پرسش ها (گرچه به شیوه همیشگی) خود نداشت. نکته جالبی که رسانه های زیادی به آن اشاره کردند غیبت جو اولیور، وزیر دارایی برای توضیح و پاسخگویی به پرسش های مربوط به رکود اقتصادی بود. به جای اولیور جیسون کنی که وزیر دفاع است برای پاسخگویی در بعضی برنامه های تلویزیونی حاضر شد.
ترودو:« ما با سرمایه گذاری به اقتصاد رونق می دهیم. بعد کسری بودجه را رفع می کنیم. »
چند روز پیش رهبر لیبرال ها برخلاف انتظار بسیاری اعلام کرد این اقتصاد تحرک و رونق خود را تحت مدیریت هارپر از دست داده ما در کل در مدت ده سال ۱۲۵ میلیارد دلار، یعنی هر ساله کمی بیشتر از ده میلیارد دلار برای راه اندازی و رونق بخشیدن به اقتصاد سرمایه گذاری می کنیم و در سال مالی ۲۰۱۹ – ۲۰۱۸ به رفع کسری بودجه می پردازیم.
یادآوری اینکه محافظه کاران در آخرین لایحه بودجه خود نصف این مبلغ را برای رونق اقتصادی در نظر گرفته بودند. ترودو در همایش انتخاباتی در اوکویل انتاریو توضیح داده سرمایه گذاری ما در پروژه های زیربنایی کشور و با همکاری حکومت های استانی خواهد بود. این طرح مورد تائید چهره های سرشناسی قرار گرفته است از جمله پل مارتین، نخست وزیر و وزیر دارایی اسبق حزب لیبرال می گوید کسری بودجه همیشه کار بدی نیست و ما در حال حاضر به آن نیاز داریم تا بتوانیم از این رکود بیرون بیائیم. او در مصاحبه ای که با سی بی سی داشت تاکید کرد علاوه بر این این کسری بودجه در مقیاس حجم حدودا دو تریلیون دلاری کانادا رقم بزرگی نیست. علاوه بر هارپر کارشناسان بانک هایی مثل تی دی، رویال و مونترال هم آن را تائید کرده و ضروری می دانند. دیوید داج رئیس سابق بانک مرکزی کانادا هم این طرح را برای برون رفت از این اوضاع اقتصادی، طرحی کارساز خوانده است. با اعلام این طرح مولکر و هارپر، هر دو از آن به شدت انتقاد کردند. از جمله مولکر گفت «ما نباید برای نسل آینده بدهی بجای بگذاریم.» هارپر با تمسخر ترودو از طرح رهبر لیبرال ها انتقاد کرد. گروهی از تحلیگران این طرح ترودو را قمار بزرگی توصیف کرده اند.
مولکر: «ما در همان سال اول کسری بودجه را رفع و اقتصاد را رونق می دهیم.»
تام مولکر و ان دی پی به طور کلی با کسری بودجه در هر شکل و اندازه ای مخالف هستند. مولکر تاکنون طرح های اقتصادی متعددی را اعلام کرده است. از جمله مهد کودک روزی ۱۵ دلار برای همه، افزایش حداقل دستمزد به ۱۵ دلار، افزایش بیمه بازنشستگی و … هارپر و ترودو هر دو ضمن انتقاد شدید از مولکر می گویند معلوم نیست ان دی پی از کجا بودجه برنامه های خود را تامین خواهد کرد. مولکر اما می گوید ما بسیاری از خاصه خرجی های محافظه کاران را حذف می کنیم، میزان مالیات بر درآمد کلان شرکت ها و آنها که درآمدشان از سطح درامد طبقه متوسط خیلی بالاتر است افزایش می دهیم و با پولی که از این راه ها به دست می آید همه برنامه های خود را اجرا خواهیم کرد. هنوز دقیقا معلوم نشده که وعده های ان دی پی به چه مبلغی خواهد رسید، اما مولکر می گوید تیم مسئول امور اقتصادی ان دی پی با محاسبه دقیق وعده هایی را که می دهیم محاسبه کرده و می کند. در همه حال ما همانگونه که سنت احزاب ان دی پی است اجازه نمی دهیم دراقتصاد و بودجه هایمان دچار کسری بودجه بشود.
نظرسنجی:لیبرال ها در انتاریو پیشتاز شدند، اما رقابت سه جانبه است
بر اساس نظرسنجی که برای سی بی سی انجام شده در انتاریو که پیروزی در آن نقش کلیدی در پیروزی نهایی هر حزب دارد، لیبرال ها ۴/۳۲ درصد طرفدار دارند. ان دی پی با اینکه در سطح کشور از دو رقیب خود طرفداران بیشتری دارد در انتاریو با ۶/۲۹ درصد طرفدار در رده سوم است و محافظه کاران با ۷/۳۱ درصد پس از لیبرال ها قرار گرفته اند.
با این نتایج به نظر اریک گرنیه تحلیلگر نظرسنجی های سی بی سی در این استان که از ۳۳۸ کرسی مجلس ۱۲۱ کرسی دارد، با توجه به عوامل و فاکت های موثر دیگر رقابت رقابتی نزدیک و سه جانبه است.
در کل کانادا ان دی پی همچنان با ۵/۳۳ درصد از دو رقیب دیگر خود طرفداران بیشتری دارد. حزب محافظه کار ۱/۲۹ درصد، حزب لیبرال ۳/۲۷ درصد، حزب سبز ۵/۵ درصد، بلوک کبکوا ۶/۳ درصد و بقیه یک درصد طرفدار دارند.
با این میزان طرفدار ان دی پی می تواند از ۳۳۸ کرسی بین ۱۱۱ تا ۱۳۹ کرسی (متوسط ۱۲۸ کرسی)، محافظه کاران بین ۹۸ تا ۱۲۲ (متوسط ۱۱۷) کرسی، حزب لیبرال بین ۷۴ تا ۱۰۴ (متوسط ۹۲) کرسی، حزب سبز احتمالا یک کرسی به دست آورند. بلوک کبکوا و کاندیدای مستقل شانسی برای راهیابی به مجلس ندارند. با نگاهی به استان های دیگر ان دی پی در کبک۴/۴۴ درصد، در استان های آتلانتیک ۱/۳۱ درصد و در بی سی ۲/۳۴ درصد طرفدار دارد.
ژیل دوسپ:ان دی پی و لیبرال ها دشمن کبک مستقل هستند
ژیل دوسپ سیاستمدار با سابقه که سالها رهبری بلوک کبکوا، تنها حزب فدرال کبک را داشته بار دیگر به سیاست روی آورده و رهبری بلوک کبکوا را دوباره بر عهده گرفته است. دوسپ روز سه شنبه در یک سخنرانی تام مولکر را دشمن همیشگی کبک خواند و خطاب به حاضران گفت کسانی که کشور مستقلی می خواهند بهتر است به ما رای بدهند چون تنها ما از منافع کبک دفاع خواهیم کرد. وقتی یکی از خبرنگاران گفت که مولکر در چهار سال گذشته توانسته ۵۹ لایحه (از ۷۹ لایحه) به نفع کبک به تصویب برساند، دوسپ پاسخ داد این هنوز صد درصد نیست.
او در بخش دیگری از سخنان خود در مورد ترودو انتقاد بیشتری کرد و باز درباره مولکر گفت که او همیشه راستگرا بوده، در حزب لیبرال هم جزو جناح راست این حزب بود. در انتخابات ۲۰۱۱ ان دی پی از ۷۵ کرسی کبک توانست با موج نارنجی خود ۵۹ کرسی را به دست آورد اکنون هم آنگونه که نظرسنجی ها نشان می دهند ان دی پی در کبک حدود ۴۵ درصد طرفدار دارد در حالی که بلوک کبکوا طرفدرانش به حدود ۱۵ درصد می رسند.
تظاهرات جالب و ابتکاری مخالفان هارپر در آلبرتا
گروهی از مردم آلبرتا، استانی که پایگاه اصلی استفن هارپر و محافظه کارانست، به شکل های مختلف دست به اعمال اعتراضی در مخالفت با هارپر زده و خواستار برکناری او از قدرت شده اند. یکی از راه هایی که مردم در آلبرتا برای نشان دادن مخالفت خود با هارپر از آن استفاده می کنند تغییر علائم رانندگی است. مثلا علامت استاپ را بر سر چهار راه ها و یا سه راه ها تبدیل به «استاپ هارپر» کرده اند. راب ولز یک برچسب بزرگ پشت شیشه عقبی خودرو خود چسبانده که روی آن نوشته شده : «فا… هارپر» پلیس راب ولز را ۵۴۳ دلار جریمه کرده است و وقتی ولز اعتراض کرده پلیس گفته است چنین نوشته هایی حواس رانندگان را پرت می کند و سبب تصادف می شود. راب ولز کل شعار را نگهداشته و تنها به جای بعضی از حروف نقطه گذاشته است. راب ولز گفته طرفدران هارپر با او خیلی درگیر می شوند، اما من همچنان این شعار را پشت خودروی خودم نگه می دارم.