آرش عزیزی

کبک استانی نیست که به متحد بودن سیاستمدارانش معروف باشد. هر چه باشد هنوز ۱۵ سال بیشتر از آخرین همه‌پرسی که مردم و سیاستمداران را روی خطوط «آری» یا «نه» به استقلال این استانِ فرانسوی‌زبان تقسیم کرد، نمی‌گذرد.اما موضوعاتی هست که حتی تمام نمایندگان مجلس کبک را کنار هم می‌آورد تا موضعی متحد بگیرند. نه، منظورمان اعلامیه علیه اعدام‌های جمهوری اسلامی که هفته‌ی گذشته به همت امیر خدیر، رهبر ایرانی‌تبار حزب همبستگی کبک، صادر شد، نیست.

هفته گذشته تمام اعضای مجلس ملی کبک در بیانیه‌ای مشترک دولت محافظه‌کار استفن هارپر را به «ابهام» در مورد موضوع سقط جنین محکوم کردند.

کبک استانی است که ارزش‌های مترقی اجتماعی در آن مورد حمایت عمومی بیشتری، نسبت به هر جای دیگری در کانادا، واقع می‌شود. قراری که مجلس ملی کبک تصویب کرد بر حق زن برای انتخاب و دسترسی به خدمات رایگان سقط جنین تاکید می‌کند.

این قرار از «دولت فدرال و نخست‌وزیر کانادا، می‌خواهد به ابهام کنونی در این زمینه خاتمه دهند» و از دولت می‌خواهد کسب اطمینان کنند که به بهانه حمایت گروه‌های زنان از سقط جنین، بودجه آن‌ها را کاهش ندهند.

این جنجال را خود هارپر مستقیما شروع کرده است و همین باعث شده منتقدان بگویند او می‌خواهد برنامه‌ی راست‌گرای اجتماعی خود را، که تا به حال پنهان کرده بود، بیرون بیاورد.

ماجرا از این‌جا شروع شد که دولت هارپر اعلام کرد می‌خواهد در جلسات گروه ۸ و گروه ۲۰، که این تابستان در تورنتو برگزار می‌شود، تمرکز را روی کمک به بهداشت مادران و زنان جهان بگذارد، اما جنجال‌ کار وقتی بود که هارپر اعلام کرد هیچ کمکی به گروه‌هایی که بخواهند به سقط جنین زنان یاری برسانند، نمی‌کند. این حرکت جدالی را که در کانادا مدت‌هاست مطرح نشده دوباره مطرح کرد و گروه‌های پروچویس و پرولایف هر دو به تحرکاتی در این زمینه دست زدند.

از جمله اقدامی که احتمالا بیشترین نقش را در واکنش شدید مجلس کبک داشته است گفته‌های کاردینال مارک اوله، رهبر کلیسای کاتولیک در کانادا، بود. اوله علنا از سیاست‌های هارپر دفاع کرد و هفته‌ی گذشته سقط جنین را جنایتی اخلاقی نامید، حتی در موارد تجاوز. اوله مدت‌هاست به دنبال «افتتاح مجدد» بحث قانونی بودن سقط جنین در کانادا بوده است.

دولت محافظه‌کار قول داده هیچ لایحه‌ای در مورد سقط جنین تصویب نکند، اما تصمیم فوق‌الذکر باعث خشم بسیاری از مخالفان شده است. به اضافه حزب لیبرال می‌گوید بیش از ۲۰ گروه مربوط به برابری زنان بودجه‌های خود را به خاطر مواضع مترقی از دست داده‌اند.

سقط جنین در کبک

گروه‌های پروچویس می‌گویند کبک در زمینه دسترسی به سقط جنین، از بقیه استان‌ها جلوتر است. در کبک حداقل یک درمانگاه هست که سقط جنین را تا ۲۴ هفتگی هم انجام می‌دهد. سقط جنین رایگان وسیعا در دسترس است، حتی در درمانگاه‌های خصوصی. هر ساله ۲۹ هزار مورد سقط جنین در کبک صورت می‌گیرد و یکی از هر سه زن کبکی حداقل یک بار در طول زندگی‌اش دست به این عمل زده است.

با وجود این قوانین کاملا پروچویس، رابطه‌ی کبکی‌ها با کلیسای کاتولیک بر نظر مردم در مورد مسائل اجتماعی مثل سقط جنین تاثیر گذاشته است.

گفته‌های اوله به واکنش شدید بسیاری از مردم، ناظران و سیاستمداران انجامید و نهایتا باعث تصویب قراری شد که تمام احزاب مجلس ملی کبک از آن حمایت کردند.

کریستین سن پیر، وزیر وضعیت زنان در دولت لیبرال کبک، گفت «کبکی‌ها بر خلاف آن‌چه به نظر می‌رسد خواست کاردنیال اوله باشد بازگشت به سقط جنین‌های زیرزمینی را نمی‌پذیرند».

جالب آن‌جا که پاتریک لاگاس، ستون نویس روزنامه‌ی لا پرسِ مونترال، اوله را با آخوندهای بنیادگرای ایرانی مقایسه کرد و او را «افراط‌طلب» خواند.