بخش دوم و پایانی
۶۰ سالگی: در این دوره ی سنی دوستان خود را از دست می دهید. همین طور اعضای فامیل نزدیک خود را. برخی ممکن است در این سن احساس جدا شدن از دیگران کنند. دکتر فلمینگ می گوید: برای مبارزه با این احساس خودتان را مشغول کنید و فقط یک زندگی فعال اجتماعی در این دوره برای شما بسیار مهم است. در این دوره ممکن است استئوپروز (پوکی استخوان) به سراغ شما بیاید و شما را درگیر کند، در این دوره سلامت استخوان ها حیاتی است. دکتر فلمینگ می گوید ورزش های مربوط به وزن انجام دهید به مقدار کافی کلسیم و ویتامین C مصرف کنید. در گروه سنی بالای ۶۵ تعداد تلفات سرطان ها بیشتر است، همینطور بیماری های قلبی موجب نیمی از مرگ و میرها می شوند.
بررسی های ضروری در ۶۰سالگی
در این دوره سالخوردگی شیوع ابتلاء به فشار خون در زنان و مردان بیشتر می شود. در این سن فشار خون را سالی یک بار باید کنترل کرد. منظور از کنترل فقط گرفتن یک بار فشار خون نیست، بلکه باید آن را ده ها بار متوالی تکرار کرد و در صورت بالا بودن تمام یا اکثر نتایج، برچسب فشارخون زد.
اسکن دانسیته مواد معدنی استخوان
تمام زنان بالای ۶۵ سال باید یک اندازه گیری دانسیته استخوان برای تشخیص ستئوپروز(پوکی استخوان) انجام دهند. این توصیه مرکز استئوپروز کانادا است. اگر در گروه خطر بالا باشند باید زودتر بین ۵۰و ۶۴ سالگی انجام دهند.
در تمام مواردی که بافت استخوانی از دست می رود مانند آرتریت روماتوئید یا مصرف داروهایی که روی بافت استخوان اثر دارند، پس از انجام اولین، انجام مکرر آن بستگی به خطر شکستن استخوان دارد که قانون آن در ایالات مختلف کانادا متفاوت است .
در سایر کشورها به قوانین بهداشتی آنها بستگی دارد و در صورت عدم محدودیت مراکز بهداشتی اجرای مکرر آن بسته به نظر پزشک معالج است. سنجش دانستیه استخوان کیفیت و محتویات معدنی آن را دقیقا نشان می دهد. اگر نتیجه این تست نشان دهد که استخوان ها ضعیف هستند، خطر شکستگی بالاتر است. این تست یک اشعه ایکس بدون درد و سریع است و روی هم رفته ۲۰ دقیقه بیشتر طول نمی کشد.
شنوایی: تخمین زده می شود بیش از ۳۰ درصد بالغین بالای ۶۵ سال به انواعی از کمبود و ضعف شنوایی مبتلا می شوند. بنابراین در ۶۰سالگی باید شنوایی سنجی انجام شود و خوب است که هر سه سال یک بار تکرار شود.
بینایی: در صورتی که سن بالای ۶۵ باشد حتی در صورتی که مشکل بینایی وجود نداشته باشد، سنجش بینایی و میانه چشم باید هر دو سال یک بار انجام شود که این بررسی ها ابتلای احتمالی به گلوکوم و کاتاراکت (آب سیاه و آب مروارید) را نیز مشخص می کند و می دانیم که این دو عارضه چشمی در این سنین بسیار شایع هستند.
اگر مایل هستیم که شانس طول عمر متوسط در زنان به ۸۷ و در مردان به ۸۴ برسد، باید دستورالعمل های ذکر شده در این مقاله را دقیقا انجام دهیم و علاوه بر آن ها باید به برنامه واکسیناسیون و تقویت ایمنی در مقابل بیماری ها در هر سنی توجه شود که در زیر به طور مختصر به این برنامه اشاره می شود.
واکسن فلو: برای آنفولانزا هر ساله برای همه بالغین انجام می شود. باید توجه داشت که تلقیح این واکسن فقط برای یک سال است و هر ساله همه افراد بالغ باید آن را در اوائل زمستان انجام دهند.
واکسن پنومونی: این واکسن برای مقاوم شدن در برابر عفونت ریوی که عامل آن پنوموکک است، انجام می شود. پنوموکک که بیشتر در سنین بالا عامل ذات الریه است علاوه بر ریه، گوش و سینوس ها را درگیر می کند و گاهی به مننژیت هم منجر می شود. بالغینی که در گروه خطر بالا نیستند باید در سنین بالای ۶۴ سالگی آن را فقط برای یک بار انجام دهند و نیازی به تلقیح نوبت یادآور نیست.
بالغین بین سنین ۱۸و ۶۵ سال اگر در گروه خطر بالا باشند باید یک نوبت تلقیح انجام دهند.
شینگل (واریسلازوسترو ویروسVZV) تزریق این واکسن برای افراد با سن ۶۰ سال و بالاتر انجام می شود. البته از سن ۵۰ به بالا هم می توان آن را تلقیح کرد.
واکسن (Human Papilloma Virus) HPVتلقیح این واکسن برای پیشگیری از عفونت دستگاه تناسلی زن و مرد با ویروس زگیل انجام می شود. توصیه می شود برای دختران و زنان بین ۹ سال تا ۴۵ سال انجام شود. این ویروس موجب ایجاد سرطان دهانه ی رحم می شود.
واکسن(Measles – Mumps- Rubella)MMRاین واکسن برای مقاوم شدن در برابر سرخک- اوریون و سرخجه انجام می شود. کسانی که پس از سال ۱۹۶۹ متولد شده اند و این واکسن را نزده اند، می توانند با پزشک خود در این مورد صحبت کنند و نظر ایشان را انجام دهند.
واکسن TDAP: این واکسن برای ایمن شدن در برابر کزاز- دیفتری و سیاه سرفه تلقیح می شود و همان است که در ایران به آن واکسن ثلاث می گوییم. بالغین می توانند هر ۱۰ سال یک بار آن را دریافت کنند. توجه داریم که واکسن ثلاث اخیرا برای ۵ بیماری تهیه می شود که برای هیپاتیتB هم هست.
* دکتر خسرو نیستانی متخصص علوم آزمایشگاهی بالینی است.