* این مقاله جنبه ی آموزشی دارد نه درمانی، هر دارویی باید با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شود.
انگل های روده ای
انگل ها در درون یا روی موجودات زنده زندگی می کنند یعنی برای زنده ماندن احتیاج به یک میزبان دارند مثل انسان، حیوان یا گیاه. انگل های روده ای از غذای نیمه هضم شده موجود در روده میزبان تغذیه و رشد و نمو و تولید مثل می کنند و در نتیجه باعث آسیب و تخریب بافت های بدن میزبان شده و مدفوع سمی آنها می تواند باعث مشکلات ناخواسته و ناراحت کننده در بدن میزبان بشود. بعضی از انگل ها بسیار ریز هستند و با میکروسکوپ دیده می شوند و در نتیجه به راحتی وارد جریان خون شده در مکان های دیگری از بدن تولید بیماری می کنند. بیماری هایی مانند کیست های کبدی، عصبی بودن، اسهال، خستگی و ضعف، آسم، کم خونی، شکم درد و غیره.
بیش از صد نوع انگل وجود دارد که می توانند از انسان به عنوان میزبان استفاده کنند. در شماره پیشین از کرم های روده ای مختلفی نوشتیم و در این شماره به کرم انفرادی می پردازیم.
کرم انفرادی
کرم انفرادی که به آن تنیا هم می گویند یک کرم انگلی است از کلاس cestodes که در داخل روده کوچک انسان رشد می کند و عمرش بین سی تا چهل سال است و گاهی مشکلات سلامتی تولید می کند. شکل آن پهن و بندبند به هم چسبیده است و مانند یک روبان است که به فارسی به آن کرم نواری هم می گویند.
کرم انفرادی هرمافرودیت است وقتی بالغ است می تواند درازی اش به ده متر برسد.
علل
این انگل توسط گوشت آلوده به لاروهای زنده که خوب پخته نشده اند یا خام مصرف شده اند مثل گوشت گاو و خوک تولید می شوند. این لاروها در عضلات حیوانات که ما به آن گوشت می گوییم، وجود دارند.
ـ تنیای گاوی که بر اثر گوشت گاو به انسان سرایت می کند و نیم درصد مردم فرانسه به آن مبتلا هستند.
ـ تنیای خوکی که بر اثر گوشت خوک آلوده به انسان سرایت می کند، بیشتر از همه جا در فرانسه و بعد در بعضی از کشورهای اتحادیه اروپا مثل لهستان دیده می شود.
چگونگی سرایت و سیمپتوم های کرم انفرادی
وقتی که لارو وارد دستگاه گوارش شد سرش را به جدار روده کوچک وصل می کند و به تدریج با خوردن غذای هضم شده توسط میزبان به رشد خود ادامه می دهد تا به کرم بالغ تبدیل شود. این دوره حدود سه ماه طول می کشد و انگل آماده برای تولید مثل می شود. در این حالت بندبند شده و این بندها دستگاه تولید مثل برای کرم به شمار می روند. به تدریج این بندها که حاوی تخم هستند از کرم جدا شده از طریق مقعد به خارج رانده می شوند.
بندهای کرم انفرادی پهن و مستطیل شکل هستند و می توانند تا دو سانتی متر پهنا و ۶ تا ۸ میلی متر طول داشته باشند. اولین علامت وجود این انگل در بدن دیده شدن این بندها در لباس زیر، مدفوع، ملافه و یا زیر دوش می باشد. این بندها چون قادر به حرکت هستند به طور فعال خارج می شوند بنابراین می شود آنها را در خارج از مدفوع هم دید. آلودگی به این کرم هیچ علامتی ندارد و امکان اینکه شخص بدون اینکه متوجه باشد سالها به آن آلوده باشد. در بعضی از افراد ممکن است سیمپتوم هایی مانند شکم درد، حالت تهوع، بی اشتهایی، خستگی، سردرد و بثورات پوستی دیده شوند. از دست دادن وزن به طور غیرطبیعی و سریع هم می تواند علامت آلودگی باشد.
درمان
پزشک داروی ضد کرم را تجویز می کند تا کرم ها را از بین ببرد. دو داروی موثر وجود دارد که معمولا از آنها استفاده می شود. تنیا پس از مرگ به طور طبیعی با مدفوع خارج می شود.
چه مشکلاتی ممکن است تولید شود
این کرم ها می توانند مشکلات سلامتی نسبتا خوش خیم تولید کنند، ولی گاهی مشکلات جدی هم می توانند تولید کنند مثل آپاندیست و بسته شدن روده.
همچنین تخم های تنیای خوکی توسط گردش خون به جاهای دیگر رفته در آنجا لانه می کنند مثل عضلات و مغز که در حالات خطرناک تولید لارو کرده که یک پاتولوژی جدی است و می تواند مشکلات بینایی و عصبی تولید کند.
پیشگیری
بهترین وسیله کهنه کردن گوشت به مدت طولانی ۱۰ روز در منهای ۱۰ درجه یا پختن گوشت خوک و گاو به حد کافی برای از بین بردن لاروهای انگل است. مصرف استیک های خون آلود و نیم پخته از عوامل اصلی بیماری است. البته گوسفند هم می تواند باعث بیماری بیشود ولی کمتر از گاو همینطور حیوانات دیگری مثل گوزن، لاما، آهو، زرافه، شتر و …
بسیار مهم است که انسان در مناطقی که گاو و گوسفند می چرند از توالت هوای آزاد استفاده نکند. همین طور بسیار مهم است که از سبزی های آلوده استفاده نشود، زیرا احتمال cysticercosis انسانی را زیاد می کند به همین دلیل در کشورهای پیشرفته استفاده از کود انسانی ممنوع است.
طب مکمل برای درمان کرم انفرادی
ـ در گیاه درمانی پیشنهاد می شود که شخص فقط یک لیتر آب میوه (بهترین آن آب انگور است) را با دو لیتر آب چشمه به جای غذا بنوشد و روز بعد دویست گرم تخم کدو را آرد کرده با دویست گرم عسل مایع مخلوط کرده، بخورد (انسان بالغ). این معجون را باید در سه وعده صبح ناشتا هنگام بیدار شدن و سی دقیقه و ۶۰ دقیقه بعد مصرف کند(سه بار در همان روز).
ـ یک قاشق سوپ خوری پودر پوست گیاه bourdaine را به مدت ۵ دقیقه در یک فنجان دم کرده بگذارید دو ساعت بماند و بعد بنوشید. معمولا کرم پس از سه ماه از بین می رود ولی اگر باز بندها دیده شد، همین کار را باید تکرار کرد ولی نصف فنجان دو بار در روز به مدت ۳ روز.
ـ به مدت دو روز فقط از یک میوه بیولوژیک و حداکثر یک کیلو باز هم بهترین انگور است. می شود از آلو، انجیر یا سیب استفاده کرد و یا یک روزه ی ۲۴ ساعته گرفت.