بخش نخست
به طور کلی ۲تا ۶درصد مردم دچار اختلالات اضطرابی گسترده که از اختلالات روانی به شمار می رود، می شوند. تعداد زن های مبتلا کمی بیشتر از مردهاست.
همه افراد دچار نگرانی به موقع می شوند، مثل نگران از دست دادن اتوبوس اگر به موقع نجنبند، که طبیعی است.
ولی افرادی که دچار اختلالات اضطرابی هستند دچار نگرانی بسیار شدید و ماندگار هستند که شدیدا روی کیفیت زندگی آنها اثر می گذارد. و تشخیص نگرانی های عادی از اختلالات اضطرابی یا به عبارت دیگر ترس های بی تناسب و مدت و شدت و فرکانس آن در برابر وضعیت حقیقی و این که این سیمپتوم ها بیشتر از ۶ ماه طول بکشد، بسیار مهم است. چرا که این اختلالات یک مشکل سلامتی روانی است و باید تحت درمان پزشکی و روان شناسی قرار بگیرد. این اختلالات خود را به انواع مختلف نشان می دهد. از یک حمله وحشت شدید تا یک فوبی بسیار دقیق و بالاخره یک نگرانی عمومی و تقریبا دائمی که دلیل خاصی ندارد و هیچ عامل خاصی هم برای آن وجود ندارد.
انواع مختلف بیماری
در فرانسه متخصصان بهداشت شش نوع کلینیکی برای آن تعیین کرده اند:
-اختلالات مضطرب کننده کلی
-اختلال وحشت زدگی همراه یا بدون ترس از جاهای شلوغ
-اختلال نگرانی اجتماعی
-ترس مشخص مثل فوبی از عنکبوت یا ترس از بلندی
اختلال داشتن وسواس شدید
-حالت استرس پس از صدمات
در راهنمای تشخیص و آمار اختلالات روانی DSM5که در سال ۲۰۱۴ چاپ شده و در امریکای شمالی بسیار مورد استفاده است، اختلالات مضطرب کننده را به صورت زیر معرفی می کند:
-اختلالات اضطراب آور
-اختلالات وسواس شدید و سایر اختلالات همراه با آن
-اختلالات همراه با استرس و صدمات روانی
هر کدام از این تقسیم بندی ها شامل ده گروه می شوند.
از جمله اختلالات نگران کننده می توان از ترس از شلوغی- نگرانی های کلی- ترس از جامعه- نگرانی و اضطراب از درمان با داروها و یا مواد مخدر- انواع ترس ها(فوبی) و … نام برد.
سیمپتوم ها
سیمپتومها در اشخاص متفاوت است ولی در بیشتر افراد علائم زیر دید می شوند:
– احساس ترس و نگرانی- وحشت یا بیقراری
– ضربان شدید قلب
– عرق کردن (داشتن دستان مرطوب- گرگرفتگی)
– لرزش
– نفس نفس زدن- دهان خشک
– احساس خفه شدن (خفگی)
– درد در قفسه سینه
– حالت تهوع
– سرگیجه
– مورمور شدن و بی حسی اعضا
– اختلالات در خواب
– سایر سیمپتوم های مختلف فیزیکی
همین کتابچه ی راهنما پیشنهاد می کند برای تشخیص، سئوالات زیر از بیمار پرسیده شود:
طی دو هفته گذشته تا چه حد در موارد زیر احساس ناراحتی داشتید؟
احساس کردید عصبی هستید- نگرایند- وحشت زده اید- مضطربید؟
وحشت زده یا شدیدا وحشت زده؟
مایلید از وضعیت هایی که شما را مضطرب می کند دوری کنید؟
اختلالات وحشت زدگی با حملات وحشت زدگی ناگهانی و تکراری همراه است که شخص مشکل تنفس پیدا می کند،احساس ترس شدید دارد، غیرقابل کنترل است و سیمپتوم های دیگری مثل حالت تهوع و ضربان قلب شدید.
– وحشت کلی همان طور که از اسمش پیداست احساس نگرانی و اضطراب کلی و دائمی است و کنترلش سخت است.
– فوبی اجتماعی- وحشت از جامعه عبارت است از ترس شدید در مقابل مسائل مختلف در جامعه که می تواند باعث خجالت – تحقیر یا همراه با احساس ناجوری با محیط باشد
– فوبی ها (ترس های مشخص) می تواند همراه با شرایط مختلف زیادی باشد. مثل ترس از یک شئ یا حیوان که باعث یک ترس کاملا بی دلیل می شود. مثل ترس از عنکبوت یا آسانسور- یا وسائل حمل و نقل عمومی
– اختلالات شدید- به صورت عقیده های مهاجم وسواسی در تمیزی- یا کنترل مداوم این که یک شئ در جایش قرار دارد یا این که آیا درهای اتوموبیل قفل است و غیره
– اختلالات وسواسی در جمع کردن اشیاء، اخیرا جزو اختلالات اضطرابی به شمار می رود. مثل جمع کردن بروشورهای مختلف، یا جمع کردن اشیایی که در خیابان پیدا می شود.
– و بالاخره سندروم استرس، که یک ناراحتی عمیق و ترسی است که بر اثر یک حادثه صدمه زننده تولید می شود و حتی ماه ها پس از حادثه.
به طور کلی این ترس های خاص زود به وجود می آیند. در کودکی یا نوجوانی. در صورتی که نگرانی عمومی یا اختلالات وحشت زا (پنیک) یا استرس های بعد از تروما بعدا تولید می شوند. به طور متوسط بین ۲۴ تا ۵۰ سالگی.
بسیار مهم است که بدانیم اختلالات اضطرابی شدت های مختلفی دارند و بعضی از بیمارانی که از آن رنج می برند قادر نیستند که یک زندگی نرمال داشته باشند. مثلا نمی توانند از منزل خارج شوند و یا سوار اتوبوس یا سایر وسائل حمل و نقل بشوند. بعضی از عوامل می تواند باعث شدت سیمپتوم ها و بازگشت بعضی از نگرانی ها بشود.
لازم است دانسته شود که بسیاری از افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی مورد تشخیص قرار نگرفته و تحت درمان قرار نمی گیرند.
-یک درمان دارویی و روانی برای بهتر کردن کیفیت زندگانی بیمار مفید است.
باید دانست وقتی که شخص تهدید می شود یا در معرض خطر قرار می گیرد، نگرانی یک عکس العمل طبیعی است. نگرانی وقتی مضر و مشکل زاست که به صورت شدید در مقابل یک تهدید بروز کند، یا یک مدت طولانی ادامه داشته باشد و مخل فعالیت های روزانه شخص بشود.
علت تولید این اختلالات هنوز به خوبی مشخص نیست و می تواند بر اثر عوامل ژنیتیکی – فیزیولوژیکی و یا محیط زیستی باشد.
می دانیم اشخاصی که بیشتر در خطر مبتلا شدن هستند یکی از افراد فامیلشان از این بیماری رنج می برد. همین طور بانوان در خطر بیشتری برای ابتلا هستند.
ادامه دارد
