* این مقاله جنبه ی آموزشی دارد نه درمانی، هر دارویی باید با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شود.
با این که این عوارض کاملا طبیعی هستند، ولی باعث تغییرات مهمی در پاها و پشت خانم ها می شود که می تواند مشکلاتی برای سلامتی آنها تولید کند . این مقاله جهت شناسایی و درک این عوارض و کمک به رفع آنها در مدت ۹ ماه بارداری تهیه شده است.
شما به طور قطع متوجه شده اید که از وقتی که باردار شده اید پاهای شما نسبت به سابق عوض شده و راه رفتن تان هم مثل سابق نیست و باید مواظب بهداشت پاهایتان، مخصوصا در سه ماه آخر بارداری، باشید.
طی دوره بارداری اضافه وزن و تغییرات هورمونی اغلب همراه با جمع شدن آب و شل شدن تاندون ها و لیگامان ها شدید شده و تعییرات مهمی در ساختمان و فعالیت های پاهای شما ایجاد می شود که کاملا طبیعی است. مطالعات زیادی نشان داده که در این موقع پاهای شما هم درازتر و هم پهن تر شده اند و کف پای شما نیز صاف تر می شود. این عوارض مخصوصا در اولین بارداری شدیدتر است. این عوارض معمولا در سه ماه آخر دیده می شوند ولی امکان دارد که از ماه اول هم ایجاد بشوند و می توانند پس از زایمان هم باقی بمانند.
دردهای پا در دوران بارداری- زیاد شدن وزن باعث زیاد شدن فشار بر روی پاها می شود که از سه ماه اول شروع شده و تا پایان سه ماه سوم ادامه دارد و این باعث می شود که بعضی از نواحی پا فشار بیش از حد تحمل کنند؛ هم در حالت ایستاده و هم در حال راه رفتن مثل:
-پاشنه پا
– بخش میانی پا
-انگشت شصت پا
که عامل ناراحتی و درد در هنگام کفش پوشیدن می شود و حتی ممکن است مجبور شوید کفش تان را یک یا دو نمره بالاتر بخرید، مخصوصا اگر اضافه وزن بیشتر از حد طبیعی داشته باشید.
تغییرات فرم بدن و حالت راه رفتن
در هنگام بارداری به تدریج تغییرات زیادی در حالت و فرم بدن ایجاد می شود. مرکز ثقل بدن عوض شده و باسن به طرف جلو پیش می رود و در نتیجه قوس کمر بیشتر شده تولید “لردوز” می کند. سر به طرف عقب رفته و بدن وضعش را برای کنترل و تقارن عوض می کند.
این تغییرات باعث درد در پاها و پشت می شود. مخصوصا در سه ماهه آخر وقتی که شما راه می روید عضلات باید خودشان را با تغییرات تولید شده در پشت و قوس کف پا و سر استخوان ران (مفصل رانی لگنی) آماده کرده و فشار زیادی را تحمل کنند و نوسانات چپ و راست اهمیت بیشتری پیدا کرده و پاها با فاصله بیشتر راه می روند، در نتیجه تماس با زمین بیشتر شده و راه رفتن آهسته تر می شود. تغییرات دیگری هم پیدا می شوند مثل حرکات گردشی باسن و شانه ها در هنگام راه رفتن که به خوبی سابق انجام نمی شود و برعکس حرکات بین باسن و ستون مهره های کمری و گردنی شدیدتر می شوند.
دردها و خطر سقوط
این تغییرات گفته شده ایجاب می کند بانوی باردار شدیدا مواظب خودش باشد زیرا قدرت کنترل بدن و حرکات بدنی کمتر شده و خطر تولید درد در اعضای تحتانی و باسن و پشت، و خطر سقوط و افتادن شدیدتر می شود. طبق مطالعات انجام شده از هر ۴ بانوی باردار یکی احتمال افتادن دارد، که مطابقِ سقوطِ افراد ۶۵ سال به بالاست.
بهداشت پاهای بانوان باردار
چند راهنمایی برای این که بارداری به خوبی بگذرد و دردهای مربوط به پاها را آرام کند:
– با ماساژ پاها روزی ۲۰ دقیقه شروع کنید که کمک می کند تورم پاها کمتر بشود.
ماساژ شبانه ساق پا با کرم حاوی روغن اسطوخودوس (Lavand) که پس از ۸ هفته باعث کم شدن اضطراب و دیپرشن- که بعضی از بانوان در سه ماهه آخر به آن دچار می شوند- می گردد.
یک مطالعه که جدیدا انجام شده نشان می دهد که ۴۰ دقیقه رفلکسولوژی پا باعث کم شدن شدت درد و اضطراب می شود و هم چنین دردهای هنگام فعالیت های زایمان را حداقل دو ساعت کم می کند.
کینزیوتراپی- استئوپاتی و طب سوزنی هم اگر دردهای ستون مهره ای وجود داشته باشد مفید هستند. کفی های پزشکی که برای پای مادر آینده درست شده هم به رفع درد و بهبودی وضع بدن کمک می کند. کفی پزشکی غیر از رفع درد از صاف شدن کف پا جلوگیری می کند و در راه رفتن تعادل بیشتری به بانوی باردار می دهد و خطر افتادن را کم می کند. مشورت با متخصص پا در هنگام بارداری و پس از آن توصیه می شود.
واریس
از هر سه بانوی سفیدپوست دو نفر و از هر سه بانوی سیاه پوست یک نفر دچار واریس در دوران بارداری می شوند که به صورت لکه های آبی زیرپوست در ساق پا دیده می شوند که معمولا پس از زایمان از بین می روند.
چند راهنمای مفید
از پوشیدن جوراب تنگ خودداری کنید
وام آبگرم بگیرید
ساق پاها را در آفتاب قرار ندهید
از موم برای رفع موها استفاده نکنید
مدت زیادی سر پا نایستید
در صورت امکان پاها را بالاتر از بدن قرار دهید تا خون در سیاهرگ ها راحت تر حرکت کند. روی زمین دراز بکشید و پاها را روی دیوار در سطح بالا قرار دهید و با یک پا، ساق پای دیگر را ماساژ دهید، سپس ران را با دست ماساژ بدهید. بعد همین کار را با پای دیگر بکنید. ماساژ باید حدود ۱۰ دقیقه طول بکشد.
شب ها زیر پاهایتان بالش بگذارید تا در سطح بالاتری از بدن قرار داشته باشد و روی پهلوی چپ بخوابید تا جنین روی سرخرگ آئورت و سیاهرگ جوف تحتانی فشار نیاورد.
بیماری های دیگری هم در این مدت نه ماه ممکن است پیش بیایند که البته نادر هستند، مثل:
– پلی آرتریت روماتوئید
– آرتریت تغییر شکل دهنده
– پلی آرتریت روماتوئید- یک بیماری انفلاماتوار نسوج محافظت کننده استخوان هاست که باعث تورم و سختی مفاصل می شود به طوری که حرکات و فعالیت های آنها را مختل می سازد. حتی می تواند باعث عدم حرکت آنها بشود. مفاصل کوچک دست و پا بیشتر از سایر مفاصل به آن دچار می شوند- در پاها بیشتر مفاصل انگشت شصت پا و مچ پا بیمار می شوند.
– آرتروز- بر اثر سائیدگی طبیعی غضروف مفاصل در هنگام حرکت است و انگشت شصت پا که بیشترین فشار وزن بدن را هنگام راه رفتن به جلو تحمل می کند بیش از سایر مفاصل پا دچار می شود و در نتیجه مفصل دچار شده دردناک و متورم می شود. اگر فکر می کنید که به آن دچار شده اید بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.
ادامه دارد
