متأسفانه اکثر مردم سیب زمینی را غذایی بی فایده و نشاسته ای بی خاصیت می دانند و نقش آن را در مبارزه با گرسنگی مخصوصاً در کشورهای در حال رشد و جهان سوم و دوران جنگ های جهانی که سبب نجات جان میلیون ها نفر شد، نمی دانند. کشت و برداشت سیب زمینی بسیار ساده است و می تواند به همراه بسیاری از غذاهای روزانه زینت بخش سفره ی مردم شود. سیب زمینی همیشه یکی از ارزانترین غذاهایی بوده که بشر به مصرف آن عادت داشته. این غذا حاوی ۲۲ نوع از اسیدهای آمینه است که هضم و جذب آنها در بدن آسان می باشد و در بهزیستی و سلامتی بدن نقش دارند. پتاسیم موجود در سیب زمینی بیشتر از مقدار پتاسیمی است که در موز وجود دارد و در حقیقت بهترین دارو برای تقلیل فشار خون بالا است. ویتامین های C و B6 موجود در سیب زمینی به همراه بیشتر از۶۰ نوع فیتوکمیکال شناخته شده در آن مخصوصا در پوست سیب زمینی مقام مخصوصی به این غذا می دهد.
فنولیک موجود در بعضی از انواع سیب زمینی از نظر مقدار و ارزش غذایی در ردیف فنولیک اسفناج و براکلی است که در کنار اسید فولیک با کیفیت بالای آن غذای کاملی را به وجود می آورد.
سیب زمینی را نباید در یخچال نگهداری نمود، زیرا نشاسته موجود در آن به تدریج تبدیل به قند می شود و در حقیقت مزه و خواص آن را تغییر می دهد. در ضمن سیب زمینی که جوانه زده است مقدار زیادی از ماده سمی Solanine در آن، مخصوصاً در اطراف جوانه سیب زمینی به وجود می آید که مصرف آن سبب نوعی مسمومیت و اسهال و ناهنجاری های دیگر دستگاه گوارش می گردد.
مصرف سیب زمینی سرخ کرده یا French Fries و چیپس بالاترین رقم مصرف را در بین محصولات سیب زمینی دارند که متأسفانه به علت سرخ کردن در چربی با حرارت بالا و به همراه نمک زیاد برای سلامتی مفید نمی باشند و سبب بروز التهاب بافت های عروق بدن می شوند. سیب زمینی آب پز و بخارپز و یا سیب زمینی به اصطلاح تنوری سالم ترین نوع تهیه و مصرف بوده و در ضمن محصولات دیگری مانند آرد سیب زمینی و غیره هم وجود دارند که می شود از آنها استفاده کرد.
آنتی اکسیدان ها از عوارض جانبی بیماری قند جلوگیری می کنند
هنوز داروی موثری برای درمان بیماری قند یا دیابت وجود ندارد. داروهای خوراکی و انسولین فقط در کنترل بیماری نقش دارند و تا حدودی از بروز عوارض جانبی بیماری قند جلوگیری می کنند. متأسفانه بعضی از داروهای موجود در بازار سبب ناهنجاری هایی در بدن می شوند. مثلا یکی از داروهای معروف بیماری قند حدود ۴۳ درصد امکان سکته ی قلبی را افزایش می دهد که به ظاهر از بازار خارج گردیده ولی متأسفانه هنوز عده ای از پزشکان آن را تجویز می کنند.
پژوهشگران و پزشکان متخصص بیماری قند معتقدند که بهترین روش کنترل قند خون و جلوگیری از بروز عوارض جانبی در بیماران مبتلا به بیماری قند داشتن وزن سالم، فعالیت های بدنی و رژیم غذایی موازنه شده است. نتایج بررسی علمی در ایتالیا در این زمینه ثابت می کند که رژیم غذایی حاوی مقدار لازم و کافی آنتی اکسیدان ها که اکثراً به همراه غذاهایی مانند سبزی و میوه و دانه های روغنی و غیره به بدن می رسند، می توانند نوعی مقاومت در سیستم دفاعی بدن به وجود آورند که از بروز عوارض جانبی بیماری قند جلوگیری می کند. این عمل سبب عملکرد بهتر انسولین در بدن شده و در نهایت قند خون به سوخت و ساز می رسد. در ضمن آنتی اکسیدان های مورد بحث رادیکال های آزادی که در بدن وجود دارند و با صدمه زدن به DNA سلول ها، بیماری های مختلفی را به وجود می آورند ، کنترل نموده و نمی گذارند مشکلاتی به وجود آید. در اینجا باید اشاره شود که آنتی اکسیدان های طبیعی چنین قدرتی دارند در حالی که آنتی اکسیدان های مصنوعی به صورت قرص و کپسول و غیره به این صورت موثر نمی باشند. به همین جهت رژیم غذایی روزانه باید حاوی مقداری از غذاهایی باشد که آنتی اکسیدان هایی را شامل هستند و این عادت غذایی باید در همه عمر رعایت شود تا بدن بتواند در هر زمانی و در برابر عوامل بیماری زا از خود دفاع نماید.
عوارض جانبی بیماری قند عبارتند از ازکارافتادن کلیه ها، سکته قلبی، از دست دادن قوه بینایی و در بسیاری از موارد از دست دادن پاها است که پس از جراحت مزمن و غیرقابل علاج بودن اتفاق می افتد.
مرگ و میر زودرس به خاطر اشتباهات پزشکی
طبق آمار جدید هر ماه بیشتر از ۱۵ هزار نفر در آمریکا به علت اشتباهات پزشکی جانشان را از دست می دهند که رقمی است حدود ۵۰۰ نفر در روز. به عبارت دیگر روزی ۵۰۰ نفر به خاطر اشتباهات پزشکی به مرگ و میر زودرس دچار شده و به خاطر بیماری یا عارضه جزئی که قابل درمان و پیشگیری است جانشان را از دست می دهند که رقمی است بزرگ و ضایعه ای ست برای مملکت. جالب تر اینکه هر ماهه حدود ۱۳۴ هزار نفر دچار اینگونه مشکلات می شوند که حدود ۱۱ درصد آنها از بین می روند و آنهایی هم که زنده می مانند برای مدت طولانی دچار مشکلات و عوارض جسمی خواهند بود.
در سال های گذشته رقم مرگ و میر سالانه در این کشور رقمی حدود ۲۰۰هزار نفر گزارش می شد و این بار این رقم به ۱۸۰ هزار نفر کاهش یافته و امید است که همه دست اندرکاران بهداشت و پزشکی و خود بیماران در این مورد توجه بیشتری نموده و میزان مرگ و میر زودرس به خاطر اشتباهات پزشکی را به حداقل کاهش دهند.
اشتباهات پزشکی که سبب این مرگ و میر می شوند عبارتند از:
ـ اشتباه در دُز و میزان مصرف دارو
ـ اشتباه در تشخیص بیماری
ـ اشتباه پرستاران در تجویز دارو
ـ خستگی و اشتباه پزشک معالج
ـ اشتباه بیمار در مصرف دارو و یا پنهان نمودن تاریخچه بیماری و مصرف داروهای دیگر که سبب عکس العمل شدید و مرگ بیمار می شود.
ـ آلوده شدن به عوامل خطرناک عفونت زا در موقع مراجعه به بیمارستانها که هر ساله حدود ۴۸ هزار نفر را از بین می برد.
به طور کلی توصیه می شود که اگر بیماری شخص جدی نیست و نیازی به رفتن به بیمارستان و درمانگاه ندارد بهتر است به اینگونه مراکز مراجعه نکند. در صورت لزوم باید نهایت سعی را به عمل آورد که از اشتباهات ذکرشده در بالا جلوگیری شود.
بهتر است باور کنید
یک ماده خوراکی از محل رشد و پرورش و برداشت تا رسیدن سر سفره و مصرف حدود ۱۵ تا ۳۰ هزار مایل را طی می کند. به عبارت دیگر دنیا به قدری کوچک شده که غذاها از گوشه ای به گوشه ی دیگر دنیا در حرکت هستند و سفره های مردم را رنگین می کنند.
*دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه، استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی، کارشناس سازمان بهداشت جهانی و همکار شهروند است.