رادیو فرانسه- محمد جواد ظریف وزیرخارجه جمهوری اسلامی ایران یک روز پس از دیدار -روز ٢۶ اوت- با رئیس جمهور و وزیرخارجه فرانسه در حاشیه اجلاس سران گروه هفت، در مصاحبه ای با روزنامه زوددویچه تسایتونگ تصریح کرد که ایران به خاطر تحریم های آمریکا و عدم اجرای تعهداتی که طرف های اروپائی در چارچوب برجام داشته اند، صدها میلیارد دلار زیان داده و اقتصاد این کشور فلج شده است.
ظریف در این مصاحبه افزود: “ما خواهان جنگ نیستیم و از امضاکنندگان اروپائی برجام هم نمی خواهیم به همه تعهدات خود عمل کنند، بلکه فقط می خواهیم نفت خودمان را بفروشیم و بتوانیم ارز حاصله از آن را وارد کشور کنیم.”
ظریف تاکید کرد که ایران در عین حال که خواهان یک جنگ نیست، اما در صورت تهدید از خود دفاع خواهد کرد.
وزیرخارجه جمهوری اسلامی پیش تر گفت و گوی خود با امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه را سازنده توصیف کرده بود. وی به خبرنگار روزنامه آلمانی، که پرسید برای نجات برجام چه راهی باقی مانده است، توضیح داد: “توافق هسته ای بر دو ستون متکی است. از یک سو ما متعهد شده ایم که از برنامه اتمی خود تنها استفاده غیرنظامی کنیم، از سوی دیگر، جامعه بین المللی متعهد شده است که مناسبات اقتصادی ایران را با بقیه جهان عادی سازی کند. ایران، به تعهدات خود عمل کرده است. این را آژانس بین المللی انرژی اتمی پانزده بار از جمله پنج بار پس از خروج آمریکا از برجام تایید کرده، اما مناسبات اقتصادی ایران با جهان عادی نشده است. در واقع این مناسبات امروز به شدت بدتر از دوران پیش از انعقاد توافق اتمی است. این بدان معنا است که طرف های دیگر پیمان اتمی را اجرا نکرده اند.”
خبرنگار آلمانی در همین زمینه گفت: “اروپائی ها می گویند که همچنان به تعهدات خود پای بند هستند.”
ظریف پاسخ داد: “شما می توانید ساختمان های خالی مانده ای را که شرکت های اروپائی در تهران اجاره کرده بودند ببینید. همه آن ها بار دیگر ایران را ترک کردند. آن ها حتی پیش از خروج آمریکا از برجام هم به صورت جدی کار خود را آغاز نکرده بودند. تعهدات اروپائی ها با تصویب قوانین پایان نمی یابند، بلکه این قوانین باید اجرا شوند”.
ظریف در بخشی دیگر از مصاحبه خود افزود: “اروپائی ها متعهد به انجام یازده مورد در برجام شده اند. ما می خواهیم شاهد اجرای این تعهدات باشیم. آن ها می گویند ما تلاش می کنیم، اما متاسفانه ما نتیجه ای ندیده ایم. اتحادیه اروپا شرکت های اروپائی را از تبعیت از تحریم های آمریکا منع کرده است، اما شما یک مورد از انجام این خواسته را نشان بدهید.
خبرنگار زوددویچه تسایتونگ گفت: “شما برخی از قواعد منظور شده در برجام را دیگر اجرا نمی کنید.”
ظریف پاسخ داد: “در برجام مکانیسم هائی وجود دارد که اگر یک طرف آن را انجام نداد به حل مشکل کمک می کنند. ما از آن ها استفاده می کنیم. به محض آن که اروپائی ها انجام تعهدات خود را آغاز کنند، ما نه تنها از برداشتن گام های دیگر خودداری می کنیم، بلکه همان برنامه هائی را هم که تاکنون اجرا کرده ایم، متوقف خواهیم کرد.”
خبرنگار آلمانی پرسید: “ایران به سختی ممکن است بار دیگر مثل دوران پیش از تحریم آمریکا بتواند روزی دو و نیم میلیون بشکه نفت صادر کند. فکر می کنید چنین چیزی واقع گرایانه باشد”؟
ظریف در پاسخ اظهار داشت: “اروپا باید واقع گرا باشد. ایالات متحده آمریکا نمی تواند خواست های خود را به اتحادیه اروپا تحمیل کند. اروپا باید واکنش نشان بدهد. واقع گرائی به معنای تسلیم شدن به فشار نیست.”
وزیرخارجه جمهوری اسلامی ایران بار دیگر تاکید کرد که اروپا در توافق هسته ای به سرمایه گذاری روی یازده مورد متعهد شده که خطوط هوائی مسافربری، حمل و نقل و بازگشت شرکت های اروپائی از جمله آن ها است. وی گفت: “ما همه این ها را پیش شرط اجرای کامل تعهدات خود نمی دانیم. بلکه فقط می خواهیم بتوانیم نفت خودمان را بفروشیم و پول آن را به کشور وارد کنیم. ما صدها میلیارد دلار زیان دیده ایم، اقتصادمان رنج می برد و ارزش پول ملی مان ٧۵ درصد کاهش یافته است. اروپا خودش را فقط به توضیحاتی درباره پشتیبانی از توافق هسته ای محدود کرده است. اما در ایران مردم شغل و درآمدشان را از دست می دهند.”
خبرنگار زوددویجه تسایتونگ یادآوری کرد که ایران می خواهد سومین گام را در مسیر کاهش تعهدات خود در توافق هسته ای بردارد.
ظریف پاسخ داد: مگر آن که اروپا دست به کاری بزند.
ظریف در بخش های پایانی مصاحبه خود تصریح کرد که ایران سومین گام در مسیر کاهش تعهدات خود را روز ششم سپتامبر برخواهد داشت. اما اگر با اروپا توافق حاصل شود و اروپائی ها اجرای تعهدات خود را آغاز کنند، این گام برداشته نخواهد شد.
او در برابر این پرسش که گام سوم چه خواهد بود گفت: “ما نمی دانیم. فقط این را می دانیم که این گام هم مثل دو گام پیشین باید قابل پس گرفتن باشد. ما به اروپا ١٢٠ روز مهلت دادیم و حالا وقت برداشتن گام بعدی رسیده است.”
در برابر این پرسش که آیا ایران امید خود را به حل مشکل با آمریکا از دست داده است یا نه، وزیرخارجه جمهوری اسلامی گفت: “ما مشکل را آغاز نکرده ایم. رئیس جمهور ترامپ از رئیس جمهور اوباما خوشش نمی آید. این مشکل را نه من می توانم حل کنم و نه اروپا.”
خبرنگار آلمانی گفت: اما شما به کاخ سفید دعوت شده بودید.
ظریف پاسخ داد: “برای چه؟ نیم ساعت به کاخ سفید رفتن مشکل ما را حل نمی کند. اگر شما به یک جشن دعوت شوید و همزمان به شما گفته شود که اگر نیائید دیگر اجازه ندارید به شهر ما بیائید، شما این دعوت را خواهید پذیرفت؟ این دعوت نیست، بلکه تهدید است. در همان دیداری که از من دعوت شد به کاخ سفید بروم، تهدید به تحریم شدم.
در پاسخ به این پرسش که آیا ایران گفت و گو با آمریکا را به طور کلی رد می کند، وزیرخارجه ایران گفت: “این در دست ما نیست. آمریکا سالن گفت و گو را ترک کرد، نه ما. آن ها هر زمانی بخواهند می توانند به این سالن برگردند. اما کارت ورودی آن ها رعایت تعهدات بین المللی است. آمریکا باید به این که دیگران را از انجام تعهداتشان باز دارد پایان بدهد.”
