اخیرا اطلاعات جدیدی از طرف مقامات مسئول ایران در خصوص جعبه سیاه هواپیما اوکراینی که بر اثر شلیک دو موشک سقوط کرد و همه سرنشینان و خدمه آن کشته شدند منتشر شده که اذعان یا بهتر است گفته شود تلویحا اعلام می کند که امکان داشته اگر موشک دوم شلیک نمی شد هواپیما به فرودگاه برمی گشته و باز امکان زنده ماندن تعداد زیادی از مسافرین و خدمه عملی بوده است.
اگر چه این فاجعه از ابعاد مختلف سیاسی- اجتماعی و حتی فرهنگی قابل بررسی است ولی اجازه می خواهد فقط در حیطه فنی بیمه و سواد حرفه ای متناسب با آن مقاله ادامه پیدا کند تا هم دخالتی در کار صاحب نظران رشته های دیگر نشود و از همه مهمتر احترامی باشد به زندگی خصوصی بازماندگان و وکلای حقوقی ایشان که در حال پیگیری موارد قانونی با شرکتهای بیمه و بقیه مسئولین می باشند.
تعریف مسئولیت اکید: مسئولیتی است که هر فردی نسبت به فرد یا افراد دیگر در جامعه دارد تا به مال و جان ایشان صدمه نزند و این مسئولیت اصلا ربطی به درجه تقصیر یا نیت ایشان به رساندن یا نرساندن صدمه/ ضررو زیان نخواهد داشت. بلکه به محض عینیت پیدا کردن زیان فرد مسئول است. به عبارت دیگر برای نمونه اگر تاجر انگلیسی یک کالا از تولید کننده هندی از کشور ونزویلا به کشورثالثی مثل کانادا صادر کند و در یکی از مغازهای خیابان یانگ به فروش برسد و آن کالا معیوب باشد و باعث صدمات بدنی یا جانی به مصرف کننده شود حکم قانون آن است که آخرین چرخه اقتصادی را که فروشنده کانادایی است بایستی مسئول دانست و اوست که باید جبران کننده خسارت/غرامت باشد.
با توجه به مورد تعریف شده شرکتهای بیمه ای که هواپیمای اوکراینی را بیمه نمودند و مطابق با پیمان نامه های بین المللی (در این حالت کنوانسیون مونترال) تا سقف ۲۳۰ هزار دلار در مقابل جان هر مسافر مسئول هستند، می توانند مثل هر مورد غرامتی دیگر سرمایه بیمه شده را بپردازند و بعد با حق جانشینی به مقصرین حادثه مراجعه نمایند و مبالغ را بازیافت کنند ولی این همه ی ماجرا نیست چرا که در بیمه های مسئولیت در کانادا (در کنوانسیون هوایی مونترال اذعان می کند که محل اقامت مسافرین می تواند تعیین کننده مبالغ غرامت باشد) یک مورد دیگر را هم که به صراحت اذعان می کند، آستانه صدمه پذیری است.
تعریف آستانه صدمه پذیری بالا: در بیمه هایی که به حوادث سرنشین مربوط می شود یک بند حقوقی وجود دارد که به آستانه صدمه پذیری بالا برمی گردد و اگر بر اثر حادثه یک فاجعه بزرگ برای سرنشین رخ دهد مثل فوت- نقص عضو دایم- فلج کامل- جنون، آن موقع ورثه یا وکیل مربوطه قادر است از مقصر حادثه در دادگاه ادعای غرامت بسیار بالا کند و از حدود تعیین شده در بیمه نامه یا هر سند حقوقی دیگر بیشتر بخواهد. به عبارتی آن ۲۳۰ هزار دلار در کنوانسیون هوایی مونترال دیگر سقف غرامت نخواهد بود.
این موارد درتئوریهای بیمه بسیار مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفته و در دادگاههای کانادا هم موارد مشابهی در سالیان قبل داشته است. ولی بایستی خاطر نشان کرد که طرح دعوای حقوقی آن بسیار پیچیده و در بعضی موارد طولانی است.
همانگونه که بیان شد این پرونده از جنبه های حقوقی بسیار پیچیده ای برخوردار است که بایستی از اینجا به بعد را به صاحبان فن سپرد. با آرزوی صبر برای بازماندگان و سلامتی همه شما خوانندگان محترم شهروند.
*Strict Liability
Threshold in Liability insurance *
