هفتهی گذشته انتخابات پارلمانی یونان برگزار شد و سوسیالیستها به رهبری جورج پاپاندرو به پیروزی خیره کنندهای رسیدند و دولت محافظهکار را مغلوب کردند.
شهروند ۱۲۵۰ پنجشنبه ۸ اکتبر ۲۰۰۹
آرش عزیزی ـ هفتهی گذشته انتخابات پارلمانی یونان برگزار شد و سوسیالیستها به رهبری جورج پاپاندرو به پیروزی خیره کنندهای رسیدند و دولت محافظهکار را مغلوب کردند. این پیروزی از این جهت چشمگیر است که کارزار انتخاباتی تقریباً تنها بر سر مسائل اقتصادی (و عصبانیت مردم از افتضاحات پشت سر هم حزب حاکمِ "دموکراسی نو") صورت گرفت و سئوال اصلی در واقع این بود که چه کسی بهتر یونان را از رکود اقتصادی نجات میدهد.
آقای پاپاندروی ۵۷ ساله قبلا وزیر امور خارجه بوده است. هم پدر و هم پدربزرگ او قبلا نخستوزیر یونان بودهاند و اینک خود او نیز جای کوستاس کارامانلیس، نخستوزیر قبلی، را به عنوان رئیس دولت جدید در یونان میگیرد.
در نتایج نهایی حزبِ آقای پاپاندرو، جنبش سوسیالیستی پانهلنی (ملقب به پاسوک) به پیروزی خیرهکنندهی ۴۳.۹۴ درصد رسید در حالی که "دموکراسی جدیدِ" آقای کارامانلیس ۳۳.۴۸ درصد آرا را به خود اختصاص داد. این بدترین عملکرد انتخاباتی محافظهکاران در تاریخ آنها است. با این حساب سوسیالیستها ۱۶۰ و محافظهکاران ۹۱ کرسی به خود اختصاص میدهند.
کارامانلیسِ ۵۳ ساله قبلا در سال ۲۰۰۴ و پس از یک دهه حکومت سوسیالیستها به قدرت رسیده بود و در آن هنگام جوانترین نخستوزیر تاریخ یونان معاصر بود. کارامانلیس پس از این شکست سهمگین از رهبری حزبش استعفا کرد.
حزب کمونیست یونان به رهبری آلکا پاپاریگا با کسب ۷.۵۴ درصد آرا و ۲۱ کرسی نسبت به انتخابات قبل تفاوت چندانی نشان نداد و با اندکی افت هم روبرو بود. این بدین معنی است که کمونیستها نتوانستهاند از چرخش واضح رایدهندگان به چپ و جستجوی آنها برای آلترناتیوی اقتصادی بهره ببرند.
پیروزی پاسوکِ سوسیالیست در یونان چند روز پس از پیروزی سوسیالیستها در پرتغال اتفاق میافتد و نشان از مقابله با روند به قدرت رسیدن محافظهکاران در کشورهای مهم اروپا میدهد. همین هفتهی پیش آنگلا مرکل، صدراعظم محافظهکار آلمان، موفق به پیروزی نسبتا راحت و تثبیت جایگاه خود و حزبش شد. در فرانسه و ایتالیا نیز به ترتیب سارکوزی و برلوسکونیِ راستگرا در قدرت هستند. اما به قدرت رسیدن سوسیالیستها در پرتغال و یونان، که البته هر دو از کشورهای کوچکتر اروپا هستند، نشان از روند به قدرت رسیدن چپها در حوزهی مدیترانهی اروپا میدهد. با این حساب علاوه بر یونان و پرتغال، احزاب انترناسیونال سوسیالیست در بریتانیا، اسپانیا، استونی، مجارستان و رومانی در قدرت هستند و در بلژیک، اتریش، صربستان، مونتهنگرو، اسلواکی و اسلوونی بخشی از ائتلاف حاکم هستند.
سوسیالیستهای حاکم بر یونان اوضاع بسیار سختی پیش رو خواهند داشت. پاپاندرو در اولین سخنرانی پیروزی خود گفت: "هیچ چیز آسان نخواهد بود. کلی کار سخت پیش رو داریم. من همیشه با مردم یونان روراست خواهم بود تا بتوانیم مشکلات کشور را با هم حل کنیم. امروز یونان را رهنمون مسیری جدید میکنم… مسیر احیا، پیشرفت و خلاقیت".
در حالی که سقف کسری بودجه در اتحادیه اروپا ۳ درصد است، این میزان در یونان بسیار بیشتر از این حرفها است و وزیر اقتصاد اخیرا اعتراف کرده بود میتواند تا ۸ درصد هم بالا بیاید. بعضی تحلیلگران حتی رقم ۱۰ درصد را هم پیشبینی کردهاند. بدهی عمومی یونان در منطقهی یورو پس از ایتالیا دوم است و به زودی از ۱۰۰ درصد تولید ناخالص داخلی بیشتر میرود در حالی که نرخ بیکاری ۸.۶ درصد است.