روز پنجشنبه ۲۳ جون جلسه ای در مرکز بهداشت روان و اعتیاد CAMH برگزار شد. تا  سئوالات ذیل را مورد بررسی قرار دهد: 

ـ چرا افرادی که مشکلات شدید روانی دارند دادگاهی شده و به زندان می افتند؟ اشکال کار در کجاست؟

ـ بهای دادگاهی کردن بیماران برای فرد گرفتار بیماری، برای خانواده او و دیگران، برای سیستم کیفری و سیستم بهداشتی چیست؟

(زمانی که از “هزینه و بها” صحبت می شود، باید از جنبه صرف اقتصادی فراتر رفته و بهایی را که فرد بیمار قربانی در زندگی شخصی خود و در رابطه انسانی و موفقیت هایش می پردازد نیز محسوب گردد.)

ـ در رابطه با کارهایی که ما در حال حاضر انجام می دهیم چه چیزی عمل می کند؟ بگذارید ناراحت نباشیم و از انجام خدمات ضروری اجتناب نکنیم.

ـ چه کارهایی را متفاوت  یا با روش های تازه باید انجام بدهیم؟ چه بخشی از این معما در دست است؟ به وضوح و روشنی چه می تواند کمک کند؟ ما کیستیم و چه کارهایی  باید متفاوت انجام دهیم؟چه بخشی گم شده و چه بخشی از آن در دسترس نیست؟

در اینجا توضیح این نکته لازم است که در حال حاضر صدها بیمار به سبب دستگیری و بازداشت توسط پلیس به دلایل مختلف از جمله خشونت کلامی یا فیزیکی در بخش بازداشتگاه بیمارستان های روانی  به سر می برند و یا به علت کمبود تخت بیمارستانی در بدترین شرایط ممکن در زندان ها محبوسند. نکته قابل توجه در مورد قوانین غیر انسانی حاکم بر بیماران روانی در کانادا این است که با درمان این افراد همسو نیست. به این ترتیب که حتی بیماری که برای درمان به بیمارستان مراجعه کرده و در بیمارستان بستری شده  اگر به دلیل شدت بیماری یا تحت تاثیر داروها و یا درمان نامناسب و تحت تاثیر محیط بیمارستان، عملی را انجام دهد که از نظر پرسنل بیمارستان تخلف به حساب آید، ممکن است مسئول بخش روانی پلیس را خبر کرده و در این حالت بیمار بازداشت و گاه به زندان منتقل می شود. تقریبا در تمام موارد بیمار را از نظر جنایی متهم می کنند.  بیمار را در اتاق کوچکی که به سلول های انفرادی زندان بی شباهت نیست، بدون برخورداری از تسهیلات بهداشتی(مانند توالت یا دوش حمام ، نور و هوای کافی) جدا از دیگر بیماران نگهداری می کنند. گاه اتفاق می افتد که دست و پای بیمار را به تخت بسته و ضروریات حیاتی مانند هوای آزاد  و تماس با افراد خانواده و گاهی گرفتن آب و غذای به موقع درخواست بیمار را از او مضایقه می کنند. گاهی به خاطر کنترل بیشتر بیمار او را مورد بازدارنده های شیمیایی قرار می دهند. به علت این شرایط غیرعادی درصد خطر مرگ برای این بیماران بالا رفته و هر ساله صدها بیمار تحت این شرایط ناهنجار جان خود را از دست می دهند.

فاجعه این جاست که بیماران روانی را حتی طبق روند قوانین موجود با اتهامات کیفری در دادگاه محاکمه نمی کنند، زیرا به زعم مسئولان، چنین بیمارانی به دلیل مشکلات دماغی شان نمی توانند در دادگاه حاضر شده و از خود دفاع کنند و ممکن است سالها تحت بازداشت باقی بمانند. به خانواده این بیماران اجازه داده نمی شود عزیزان خود را به خانه بیاورند و یا در آسایشگاه های ویژه نگهداری کنند و نتیجه آنکه بیمار سالیان دراز ، بی هیچ چاره ای در بند  ویژه”فرنزیک”بیمارستان زندانی می شود. تنها  یک هیئت بررسی وضعیت بیماران روانی (انتاریو – رویو – بورد) سالی یک بار  تشکیل جلسه می دهد و محدودیت های او را تعیین می نماید. بیمار در مقام متهم ظاهر می شود و عمدتاً بیمار را کماکان نامناسب برای حضور در دادگاه و دفاع از خود اعلام می کند. این مراحل از چند سال تا چند دهه ممکن است برای بیمار طول بکشد. بیمارانی وجود دارند که بیش از سی سال در چنین برزخ وحشتناکی زندگی می کنند.

 در واقع باید این جلسه را نقطه عطفی در رابطه با رسیدگی به شرایط اسف بار بیماران با اتهامات کیفری و خانواده هایشان تلقی کرد. تا به امروز مقامات مسئول یا معضل بیماران روانی را به کلی  انکار می کردند یا به سرزمین سکوت و فراموشی می سپردند و صدای فریاد  بازماندگان و نجات یافته گان  نادیده گرفته می شد. این تقریباً اولین بار است که رسما از طرف دست اندرکاران از آن  سخن به میان  آمده  و حداقل این است که  مسئله به رسمیت شناخته می شود.

جلسه روز پنجشنبه در حضور سرکار خانم دکتر کریستین ژان رییس بیمارستان و آقای لورن ساسین دبیرکل دانشکده حقوق اوزگودهال برگزار شد و سخنرانان عبارت بودند از دکتر ساندی سیمپسون، مسئول بالینی مرکز بیماران روانی و ترک اعتیاد در رابطه با مسایل حقوقی و برنامه بهداشت روانی، عالیجناب اشنایدر قاضی دادگاه بیماران روانی، لانافرادو مدیرعامل مرکز خدماتی ساوندتایمزو استیو موری مدیر عامل مرکز بهداشت روانی تورنتو و خانم ژانت لپه یر مدیر دوره ای هیئت بررسی وضعیت بیماران روانی .

جلسه فوق با شرکت بیش از دویست نفر متشکل از خانواده ها و بیماران، وکلا و مددکاران اجتماعی، پرستاران و فعالان اجتماعی در محل مرکز واقع در شماره ۲۵۰ خیابان  کالج – تورنتو برگزار شد.

متاسفانه فقط در سال ۲۰۱۱  است که مشکل مردمی که بیماری روانی دارند و درمان نشده زندانی می شوند و درد و رنج آنان و خانواده هایشان، توجه عموم را به خود جلب کرده است.

دکتر سیمپسون که در سال ۲۰۱۰ از زلاندنو به کانادا آمده و در این مرکز مشغول کار شده است، می گوید مسئولان این مرکز به یک سلسله اقدامات عملی دست زده اند  تا برای انتقال ۱۶۵ بیمار از زندان به بیمارستان، مدت انتظار  را کاهش داده و تلاش شود تا به بیمارانی که  به دلیل کمبود تخت در زندانها هستند کمک رسانی شود و خدمات مربوط به بیماران سرپایی افزایش یابد.

بر اساس یادداشت سردبیر مجله Cross Currents  “طبق آمار منتشره در سال ۲۰۱۰  ندامتگاه های  کانادا، به صورت  بزرگترین  تشکیلات روانی کشور درآمده ولی این تشکیلات از درمان بیماران عاجزند و این بیماران در این زندانها انبار می شوند و بدیهی است که شرایط محیطی بیماری آنان را تشدید می کند. طبق گزارش فوق  بین ۱۰ تا ۱۲ درصد از متخلفان (متهمان) که به سیستم زندان های فدرال وارد می شوند  مبتلا به مشکلات روانی هستند و تعدادی نیز از اعتیاد رنج می برند. پیچیدگی طبیعی نیازهای این افراد را دستگاه قضایی جنایی تشخیص نمی دهد و راهشان به زندان ختم می شود و ما بیماران روانی و معتادان را به ارتکاب جنایت متهم می کنیم  ولی این افراد اغلب قربانیان جنایتند نه مرتکبین آن .. در این رابطه آنچه مهم است توان بخشی بیماران است نه تنبیه آنان… ما باید راه باریک میان درمان و عدالت را به درستی بپیماییم. *

در پایان و در گفتگوی حاضران در جلسه  بر لزوم پیشگیری از بیماری های روانی و درمان به موقع تاکید شد و تامین عدالت اجتماعی و تامین کار و مسکن و پیشنهاد لغو قوانین نابرابر برای بیماران روانی توسط تعدادی از حضار مطرح گردید.    

 

 

*Note from the editor: Check out Cross Currents online WWW.camhcrosscurrents.net   or The Journal of Addiction and Mental Health summer 2011

 

ایمیل نویسنده:

familyeducation69@gmail.com