روزها و هفته ها در پی هم گذشتند و امیدها و انتظارات رو به فزونی گذاشتند. این روالی ست که بر همه مناسبت های مهم حاکم است، سالها انتظار، ماهها برنامه ریزی، هفته ها کار فشرده و روزها کار پر شتاب برای آمادگی نهایی و سرانجام با قلبی پر تپش در انتظار شب گشایش نشستن.
تیرگان ۲۰۱۱ حاصل کار و تلاش صدها داوطلب و بیش از ۱۵۰ هنرمند بود. هاربر فرانت تورنتو از روز پنجشنبه ۲۱ جولای تا یکشنبه ۲۴ جولای آشکارا با عطر و بوی ایرانی در آمیخته بود. ایرانی – کانادایی های خوش پوش کباب و فالوده در دست در محل برگزاری جشنواره در کنار دریاچه گرد هم آمدند تا نظاره گر برنامه های متنوعی چون سینما، تئاتر، هنرهای تجسمی، ادبیات، رقص و موسیقی ایرانی باشند.
این جشنواره خانوادگی برای هر سن و سلیقه ای برنامه ای داشت، از نمایش عروسکی و نقاشی صورت برای کودکان گرفته تا سینما و ادبیات برای اهل ادب و رقص و موسیقی برای همگان.
جشنواره امسال توانست توجه بیش از ۱۲۰,۰۰۰ بازدیدکننده را به خود جلب کند، چند برابر جشنواره پیشین که در سال ۲۰۰۸ برگزار شد.
بهترین های جشنواره
گروه شنبه زاده
نه موج گرمای شدید و نه باران سیل آسا هیچ یک نتوانستند مانع ازدحام هواداران پروپا قرصی شوند که جمعه و شنبه برای تماشای برنامه ای هیجان انگیز دور تا دور Stage WestJet در هاربر فرانت حلقه زده بودند.
اعضای گروه متشکل از پدر و پسر هنرمند، سعید و نقیب شنبه زاده است، و حبیب مفتاح بوشهری. رابطه عاطفی بین افراد گروه و پیوند بین آنها هنگام خواندن و نواختن و رقصیدن تا مرحله شوریدگی، کاملا محسوس بود.
این گروه سه نفره با نواختن موسیقی بوشهری، شهری در جنوب ایران، تماشاچیان را مجذوب برنامه مهیج و پرشور خود کردند. گروه شنبه زاده هنگام اجرا از سازهای ایرانی سنتی متعددی همچون نی انبان، نی جفتی (نوعی فلوت)، دمام( ساز زهی)، ضرب تمپو (ساز زهی)، فلوت سنتی، سنج و بوق استفاده می کنند.
گروه در سال ۱۹۹۰ پایه گذاری شده و تا امروز به بسیاری از نقاط جهان سفر کرده و از ایران و آسیا و استرالیا گرفته تا اروپا و شمال امریکا در همه جا به اجرای برنامه پرداخته است. موسیقی آنها نیز تلفیقی ست از ریتم ها و نواهای ایرانی، عربی، هندی و افریقایی.
جمعه شب، علی رغم گرمای بی سابقه، تماشاگران در صفهای فشرده ای ایستاده بودند و در همراهی با شنبه زاده دست می زدند و به رقص و پایکوبی مشغول بودند.
شنبه شب حتی با وجود بارندگی شدید، جمعیت بیشتری در محل حضور داشتند که بسیاری از آنها برای بار دوم به تماشای کنسرت آمده و دوستان و بستگانشان را نیز به همراه آورده بودند. آنهایی که دیرتر به محل اجرا رسیده بودند بطور خودجوش حلقه هایی در اطراف محل برگزاری ایجاد کردند و بی اعتنا به باران سیل آسا مشغول رقص شدند.
سعید شنبه زاده برنامه را با تمام وجود اجرا کرد، او تمام مدت آواز می خواند، می رقصید و ساز می نواخت تا آنجا که در پایان، سر تا پا خیس عرق بود و از خستگی هلاک. او یکی از بهترین نوازنده هایی ست که خود را وقف هنرش کرده است.
کنسرت چون خوابی کوتاه به سرعت به پایان رسید و خاطره ای خوش و حسرت بار از آن شب گرم تابستانی، که با دوستان و آشنایان و هنر پر شده بود باقی ماند تا گرمای آن آرام بخش روح و ذهنمان در زمستان سرد کانادا باشد.
آیدا ساکی
ما معمولا از هنرمندان جوان انتظار زیادی نداریم زیرا بر این باوریم که به زمان و تجربه بیشتری نیاز دارند تا به قابلیت های یک هنرمند طراز اول دست یابند. اما آیدا ساکی با همین سن کم توانایی خود را به همگان نشان داد.
آیدا ساکی
آیدا با تلفیق رقص مدرن با موسیقی سنتی ایرانی برنامه ای زیبا و کامل به تیرگان ارائه کرد. تماشاگرانی که یک ساعت در صف ایستادند تا بتوانند وارد سالن استودیو تئاتر هاربرفرانت شوند مجذوب هنرنمایی آیدا شدند و در پایان برنامه با استقبالی گرم و پر شور به تشویق این هنرمند جوان پرداختند.
رقص آیدا بسیار دیدنی ست. او با سبکی یگانه، خود را از دیگر رقصندگان متمایز می سازد و حرکات منحصر بفردی دارد که مهر مخصوص او را بر خود دارد.
برنامه او پر تحرک و رقصش متنوع است. در یک لحظه بدن ورزیده اش را پیچ و تاب می دهد و با حرکاتی پر از ایما و اشاره بدن خود را از شکل می اندازد. لحظه ای دیگر به نرمی و سبکبالی روی سن می چرخد و می غلتد گویی استخوان و ماهیچه ای در بدن ندارد. و بعد در حرکتی دیگر با مهارت و قدرتی ورزشکارانه به هوا می پرد تا ویژگیهای جسمانی خود را به نمایش گذارد.
و آنگاه با حرکاتی نمادین و پر معنی روی سن دراز می کشد و خود را به این سو وآن سو می کشاند.
آیدا رقصنده ای مسحور کننده و در حال پیشرفت در دنیای رقص است، اگر چه تازه اولین سال تحصیلی خود را در دانشکده هنر TISCH دانشگاه نیویورک پشت سر گذاشته است، این هنرمند جوان هم اینک نیز نشان خود را بر دنیای رقص گذاشته است و جوایزی دریافت کرده از جمله دریافت جایزه برای اعتلای هنر از سوی موسسه FoundationNational ، دریافت عنوان Master Young Texas در رقص. دریافت پنج عنوان ملی که شامل Performer Ditinguished و Dancer Outstanding نیز می شود.
کینگ رام
بله تایید می کنم که هوادارم و با اشتیاق به دیدن برنامه کینگ رام با همراهی بیت سندرم رفتم- با این امید که آهنگ شکارچی را بشنوم، آهنگی که می دانستم مورد علاقه بسیاری ست. دلم می خواست آواز را با آنها بخوانم و ظاهرا من تنها کسی نبودم که منتظر چنین فرصتی بودم.
آوازها به دو زبان انگلیسی و فارسی اجرا شدند – و شامل اشعار تارا آغداشلو شاعر محلی نیز بودند.
کنسرت در دو شب جمعه و شنبه در Stage Redpath در محوطه باز در قلب هاربر فرانت برگزار شد. صدها نفر از هواداران باران شدید را نادیده گرفتند و برای شنیدن آواز خواننده هایپر نوا با همراهی گروه محلی بیت سندروم در محوطه برگزاری کنسرت ماندند.
شنبه شب، گروه با پوشیدن لباسی مخصوص – پیراهن سفید چسبان با کراوات های باریک شادی مضاعفی برای هواداران به ارمغان آوردند.
اگرچه کنسرت آنها بسیار لذت بخش بود، اما دلم میخواست هایپرنوا برای اجرای برنامه به Stage WestJet دعوت می شد تا زلزله ای در تیرگان پدید آورد، هرچند همیشه بار دیگری هم هست
رادیو تهران
شاید فکر کنید از پشت کوه آمده ام اما تا بحال چیزی راجع به رادیو تهران نشنیده بودم تا اینکه موفق شدم برنامه علی عظیمی را در تیرگان ببینم. این برنامه اولین کنسرت گروه راک رادیو تهران در کانادا بود و تماشاگران تورنتویی در خوش آمد گویی به آنها لحظه ای تردید نکردند.
عظیمی چهره ای محبوب و مردم پسند است که آهنگهای پرطرفداری را برای تماشاگران مشتاق شنیدن نواهای آشنا اجرا می کند. اگر چه گروه اینک مقیم لندن است اما از موسیقی زیرزمینی تهران سر برآورده است.
رادیو تهران با ارائه موسیقی جدید و جوانگرا به تماشاگران جوان خلا برنامه تیرگان در زمینه موسیقی جوان پسند را تا حدی پر کرد. و این تغییر فضا در بین برنامه هایی مملو از رقصهای سنتی و موسیقی محلی بسیار دلپذیر و خوشایند بود.
خبر خوشی هم برای هواداران رادیو تهران داریم که گروه روی دومین آلبوم خود کار می کند و برای تور اروپا و شمال آمریکا آماده می شود.
گروه باربد
گروه باربد به گونه ای منحصر به فرد موسیقی سنتی ایران را با تلفیق آواز با سازهای کلاسیک شرقی و غربی به حاضران ارائه داد.
کنسرت گروه بعد از ظهر روز شنبه در زیر آفتاب داغ تابستان در Stage Redpath هاربرفرانت و با حضور تماشاگران مشتاق برگزار شد.
گروه باربد
با آنکه برنامه موسیقی آنها با خواست تماشاچیان برای آهنگهای سنتی طراحی شده بود اما افزودن سازهای غربی جلوه خاصی به برنامه گروه داد.
امیدوارم در جشنواره بعدی، گروه باربد فرصت یابد تا با اجرای برنامه های نوآورانه اش آثار یگانه خود را به نمایش بگذارد.
سازمان باله ایران
برنامه سازمان باله ایران از جمله برنامه های تیرگان بود که با فروش بلیت همراه بود و طی دو شب جمعه و شنبه در سالن تئاتر Dance Fleck هاربرفرانت به روی صحنه رفت.
سازمان باله برنامه متنوعی برای تیرگان تدارک دیده بود که شامل چندین نمایش رقص زنده بود و همچنین ارائه گوشه هایی از آثار برجسته متعلق به گنجینه هنری سازمان از طریق نمایش ویدئویی برای حاضران.
آثار ارائه شده نمونه های مختلقی بودند که از نمایشهای شاد تا آثار مهیج را در بر می گرفت.
بسیاری ازقطعات نمایش ابتکاری بودند، ظاهری جذاب داشتند و با مهارت اجرا شدند و به تماشاگران تورنتویی نمونه هایی از رپرتوار سازمان را ارائه دادند.
در میان برنامه نیما کیان پایه گذار، رقص پرداز و مدیر هنری سازمان با پیامی تلویزیونی تماشاگران را با تاریخچه سازمان آشنا ساخت.
متاًسفانه، پیام تلویزیونی و تصاویر ویدئویی با دیگر قسمتهای نمایش چندان همخوانی نداشت و برعکس توجه تماشاگران را از صحنه نمایش منحرف می ساخت.
شاید در آینده بتوان سخنرانی و نمایش ویدئویی را یا به تنهایی در قالب یک کارگاه آموزشی ارائه داد و یا پیش از شروع نمایش در چارچوب گفتاری هنری گنجاند.
جاز شبانه با رعنا فرحان
جاز شبانه با رعنا فرحان یکی از تجربه های جالب من در جشنواره امسال بود.پ س از گذراندن یک روز در زیر آفتاب داغ و باران شدید فضای خودمانی Tent & Brigantine در هاربرفرانت سنتر گوشه دنج و دلپذیری برای شما فراهم می کرد.
این برنامه فرصت مناسبی بود تا خستگی روزی طولانی را از تن خارج کنم، و با لیوان نوشیدنی در اتاقی پر از هواداران پر و پا قرص رعنا فرحان از موسیقی ملایم جاز لذت ببرم.
رعنا فرحان
آنها هواداران سرسختی بودند، بلیت خریده بودند و نمی خواستند هیچ قسمت آن را از دست بدهند. پیدا کردن جایی مناسب در نزدیکی سن به سختی امکان پذیر بود زیرا همه در مقابل سن صف کشیده بودند تا دید بهتری از بانوی پرآوازه جاز داشته باشند – و فرحان نیز مجموعه ای از برترین آهنگهای قدیمی و جدید خود را به تماشاگران دوست داشتنی اش ارائه داد.
و این راه و روش حتما در تیرگان آینده تکرار می شود: موسیقی زیبا، فضای خودمانی و بار.
رادیو جوان – دی جی دلبر
نمی توان این حقیقت را انکار کرد که ایرانیان رقص را دوست دارند – و هیچ جشنواره ایرانی بدون برنامه رقص کامل نیست. در آخرین ساعات جمعه و شنبه شب پس از آنکه برنامه های جشنواره به پایان رسیدند، بازدیدکنندگان جشنواره، هنرمندان و داوطلبان همگی به سوی Tent & Brigantine در هاربرفرانت سنتر سرازیر شدند و تا پاسی از شب گذشته به رقص و پایکوبی مشغول شدند.
امیر کاظمی معروف به دی جی دلبر، با بیش از سیزده سال تجربه در کار ضبط و پخش آهنگ از چهره های شناخته شده در محافل رقص ایرانی ست. دی جی دلبر یکی از پایه گذاران رادیو جوان دات کام ، یکی از پرطرفدارترین ایستگاههای رادیویی ایرانی آن لاین است.
جوانان خوش گذران شانه به شانه ستارگان جشنواره با معجونی از آهنگهای ایرانی و غربی تا دیر هنگام شب نوشیدند و رقصیدند.
گروه کَر ملی ایران
اگر هیچی هم نباشیم وطن دوست هستیم – و به همین دلیل جشنواره را با گروه کر ملی و چند آهنگ پرطرفدار کلاسیک به پایان بردیم.
گروه کر مستقر در تورنتو به رهبری کمال طراوتی شامل تعدادی تک نواز است که با سازهای متنوعی همراهی می شوند.
گروه کر برای سلیقه های گوناگون تماشاگرانش برنامه داشت، از اجرای آهنگهای ایرانی محبوب وخاطره انگیز گرفته تا اجرای قطعه ای برای کودکان با همراهی گروهی از خوانندگان نوجوان، و هم چنین اجرای آهنگهای خارجی برای حاضران غیر ایرانی جشنواره.
اجرای آهنگهای کلاسیک فرصتی برای حاضران پدید آورد تا به همراه گروه کر آوازهای محبوبشان را بخوانند.
در مجموع، برنامه گروه کر ملی ایران حسن ختام شاد و دلپذیری بود که جشنواره را در یک عصر آرام یکشنبه به پایان برد.
سخن اخر
با به پایان رسیدن سومین جشنواره تیرگان، ما باید از این فرصت استفاده کرده با نگاهی به گذشته به چالشها و موفقیتهای این مناسبت رو به رشد نگاهی بیندازیم.
کاملا آشکاراست که تیرگان موقعیت خود را به مثابه جشنواره ای هنری تثبیت کرده و حال که به سوی تیرگان ۲۰۱۳ پیش می رویم ضروری ست نه تنها دستاوردهای خود را پاس داریم، بلکه در پی شناسایی و برطرف کردن نقائص و کمبودها باشیم.
به امید روزی که تیرگان تا حد جشنواره های جهانی ارتقا یابد تا بتواند بهترین های هنر ایرانی را به تماشاگران خود عرضه دارد و فضایی برای ارائه آثار خلاق و نوآور پدید آورد.
