شهروند ـ آرش عزیزی: نائومی کلاین میگوید شغلش نویسندگی است. بله، فعال هم هست. اما خودش میگوید تا به حال در زندگیاش زندان نرفته و اهل راهپیمایی و داد زدن شعار در خیابانها نیست.
اما گوشِ مقامات پلیس واشنگتن، پایتخت آمریکا، به این حرفها بدهکار نیست.
هفتهی گذشته آنها این نویسندهی شهیرِ چپگرا را نیز مثل بیش از ۱۰۰۰ نفر دیگر که در طول هفتهی گذشته در مقابل کاخ سفید دستگیر شدهاند به زندان فرستادند. جرمی که به او اعلام شده؟ “عدمِ اطاعت.” منظور واقعی؟ شرکت در اعتراض فعالان محیطزیستی به قرارداد آمریکا و کانادا برای نصب لولههایی که نفتِ کثیفِ آلبرتا را به آمریکا میکشاند.
دو هفته پیش که دستگیریها شروع شد بعضیها را دو روز نگه میداشتند، اما شمار دستگیریها اکنون اینقدر بالا رفته که پلیس هم کار را سریعتر انجام میدهد. کلاینِ کانادایی، یکی از ۱۶۶ نفری که روز جمعه دستگیر شد، پس از تنها دو ساعت آزاد شد.
او که نگران است در ورود مجدد به آمریکا دچار مشکل شود میگوید اصلا قصد نداشته دستگیر شود. کلاین به خبرنگار تورنتو استار گفت: “تصمیمی دقیقه نودی بود. با چند تا از رهبران بومی از کانادا بودیم. و وقتی روشن شد که آنها میخواهند سرجایشان بمانند و در معرض دستگیری قرار بگیرند، خوب…” او هم همین کار را کرد و پیهِ دستگیری را به تن مالید.
کلاین البته اشاره کرد که گروه بسیار وسیعی، “از دانشمندان اقلیمی تا زمینداران” خواهان متوقف شدن این پروژه هستند و هیچ چیز جلودارشان نیست. او گفت: “نمیشود فقط از اهمیت قضیه در توئیتر بگوییم و همین. اگر حرف خودمان را باور داریم باید به آن عمل هم بکنیم.”
نویسندهی کتابِ “دکترین شوک” که به فارسی هم ترجمه شده گفت این جنبش شانس پیروزی دارد و اگر اینچنین نبود لابیِ نفت صدها هزار دلار خرج تبلیغات تلویزیونی در آمریکا نمیکرد. او گفته اگر اوباما اینچنین وعدههایش را زیر پا بگذارد و به اجرای این طرح ادامه دهد، از یک لحاظ برای جنبش خوب میشود چرا که این توهم از میان میرود که “ناجیای در کاخ سفید هست که فقط باید بیدار شود تا به نجات بیاید.”
معلوم نیست تکلیف وضعیت حقوقی کلاین در آینده در آمریکا چگونه خواهد بود، اما فعلا او میخواهد در آخرین روز کمپین حاضر در گردهمایی بزرگ روز شنبه در پارک لافایت، مقابل کاخ سفید، حضور پیدا کند و سخنرانی کند.
تصمیم نهایی برای این قرارداد ۷ میلیارد دلاری حدود سه ماه دیگر گرفته میشود، اما اعمال دولت اوباما تا اینجا نشان میدهد که بشکههای نفتِ آلبرتا برای دولت دموکرات مهمتر از حمایت فعالان محیطزیستی است.
هفتهی گذشته شاهد بودیم که وزارت امور خارجهی آمریکا در آخرین بررسی محیطزیستی خود اعلام کرد از ساختن این لوله، با پهنای یک متر، از آلبرتا تا تگزاس حمایت میکند.
استیو چو، وزیر انرژیِ آمریکا، گفت این پروژه “بینقص” نیست، اما میارزد. چو افزود: “شکی نیست که بهتر است کانادا تامینکنندهی نفت ما باشد تا سایر کشورها.”
هفتهی گذشته در ضمن شاهد بودیم اوباما از آژانس حفاظت از محیط زیست خواست فعلا دست به محکم کردن مقررات نزند. سیرا کلاب، در کنار بسیاری از سایر فعالان محیط زیست، این تصمیم را هدیهای به “آلودهکنندگان زغالی و نفتی” دانست.
کارشناسان سیاسی میگویند دولتِ اوباما این پروژه را بیش از هر چیز به یک علت تایید میکند: ایجاد شغل. این پروژهی ۷ میلیاردی حاضر و آماده شغلسازتر از آن است که اوبامای بحرانزده در اقتصاد بخواهد از دستش بدهد. حتی اگر رئیسجمهوری که بارها و بارها وعده داده بود به اتکای کشورش به سوختهای فسیلی خاتمه میدهد، بداند با این کار بسیاری از فعالان جوانی که او را در سال ۲۰۰۸ به قدرت رساندند از دست میدهد.
نمادِ این فعالانِ نومیدشده شاید، کورتنی هایت باشد. این فعالِ فلوریدایی که تورنتو استار از او نوشته، سالها برای رئیسجمهور محبوبش، آقای اوباما، زحمت کشیده. او سه سال مدیر رای جوانان کمپینِ اوباما بود. آنگاه عضو شورای کاخ سفید در مورد کیفیت محیطزیستی بود تا اینکه به دنیای اکتیویسم برگشت تا از مدیران “ائتلاف عمل برای انرژی” باشد.
اما همین کورتنی روز پنجشنبهی هفتهی گذشته در اعتراض به اعمال رئیسجمهور محبوبش دستگیر شد و به زندان افتاد. از صحبتهایش بر میآید او همچنان از اوباما حمایت خواهد کرد. اما این شاید در مورد تمامی جوانان حامی اوباما صدق نکند.