بارها در اینجا از خواص غذایی و دارویی سیر مطلب نوشته ایم و این بار به علت پرسش چند نفر از خوانندگان شهروند در مورد خواص دارویی سیر به طور خلاصه اشاره می کنیم که مصرف کافی سیر، مخصوصا سیر تازه می تواند از بروز سرطانهای تخمدان و دستگاه گوارش مانند معده و روده بزرگ جلوگیری نماید
در یک بررسی بزرگ توسط دانشمندان ژاپنی معلوم گردیده که عصاره سیر می تواند بروز و پیشرفت پولیپ روده بزرگ را کنترل نماید و اجازه ندهد این عارضه تبدیل به سرطان گردد. 
در سیر بیشتر از ۷۰ نوع ماده شیمیایی یا PHYSIOCHEMICAL وجود دارد که Allicin یکی از آنها است که باعث کاهش فشار خون، جلوگیری از بروز سکته مغزی، پیشگیری از بسته شدن عروق توسط کلسترول بد و در ضمن خنثی کردن و کاهش ترشح Homocysteine ـ نوعی مواد شیمیایی در خون ـ که در اثر فعل و انفعالات پیچیده منجر به سکته قلبی می شود، شده و در بهزیستی و سلامتی بدن نقش دارند.
اگر سیر تازه قبل از مصرف خرد و له شود تغییرات چشمگیری در خواص آن به وجود می آید زیرا فعل و انفعالات جالبی بین مواد شیمیایی موجود در آن رخ داده و در نتیجه بهتر و قوی تر در پیشگیری بیماریهای قلب و عروق، سرطان و غیره عمل می کند. مقدار توصیه شده مصرف سیر تازه حدود ۵ حبه (Clove) در روز است.
افرادی که به ناهنجاریهای غده تیروئید دچار هستند نباید سیر خام مصرف کنند چون ترکیبات موجود در آن در جذب و متابولیسم ید رژیم غذایی اختلال به وجود می آورد. این دسته از افراد می توانند سیر پخته و حرارت دیده استفاده کنند چون در اثر حرارت خاصیت گواترزایی سیر از بین می رود.
سیر علاوه بر خواص دارویی نقش مهمی در تغذیه دارد و منبع بسیاری از املاح و ویتامین های ضروری است.
یک بام و دو هوای دنیای پزشکی
یکی از پژوهشگران ایرانی که در انستیتو سرطان آمریکا در زمینه سرطان مری تحقیقات می کند گزارش کرده که باکتری HB که سبب بروز سرطان معده می شود، می تواند از بروز سرطان مری جلوگیری کند. از این نوع یک بام و دو هواها در دنیای پزشکی زیاد به چشم می خورد و گاهی باعث تعجب پژوهشگران می گردد. به عبارت دیگر هر قدر ما در حین تحقیقات پزشکی و علوم وابسته به آن بیشتر می آموزیم، متوجه می شویم که کمتر می دانیم. چطور ممکن است نوعی باکتری در معده سرطان زا باشد و در مری که به معده وصل است، نقش پیشگیری از سرطان را بازی کند. البته دلایلی وجود دارند که تحقیقات علمی در آینده آنها را روشن خواهد کرد ولی پژوهشگران این بررسی علمی عقیده دارند که HBP ممکن است سبب کاهش ترشح هورمون اشتها (Ghrelin) شود که اصولا در معده وجود دارد. این عمل باعث از دست دادن وزن بدن شده و در نهایت از بروز نوعی سرطان مری جلوگیری می کند. حال چرا همین عمل در معده موثر نیست مطلبی است دیگر. موضوع دیگر اینکه نوع مخصوصی از این باکتری به نام Caga+ به خاطر طبیعت آن از ترشح زیاد اسید معده جلوگیری می کند و در نتیجه مواد غذایی به همراه اسید معده به داخل لوله مری برگشت داده نمی شود و منجر به سرطان مری نمی گردد.
خصوصیات سرطان سینه در زنان جوان
این هفته اعلان گردید که خانم های جوان که قبل از سن ۳۵ سالگی به سرطان سینه دچار می شوند و رادیوتراپی می کنند ۷۸ درصد بیشتر از دیگران در معرض بروز سرطان سینه دیگر قرار دارند. در یک بررسی بزرگ که بیشتر از هفت هزار نفر زن مبتلا به سرطان سینه شرکت کرده بودند، روی هم رفته بروز سرطان سینه دوم در خانم های جوان و پس از چند سالی ۳ تا ۵ برابر دیگران است. این بررسی نشان می دهد که به هر دلیلی از جمله عملکرد هورمونهای زنانه و روش زندگی و غیره در خانم های جوان امکان بروز سرطان سینه دیگر را پس از تشخیص سرطان اولیه افزایش می دهد. به همین جهت این دسته از افراد باید مرتبا زیر نظر پزشک متخصص معاینه و پیگیری شوند و به راستی از عوامل بروز بیماری دوری کنند تا بار دیگر به این بیماری دچار نشوند. در ضمن درمان کامل و صحیح سرطان سینه اولیه نیز موضوعی است بسیار مهم و حیاتی.
آیا ارزش دارد که شخص غذاهای ارگانیک خریداری و مصرف کند؟
در دو دهه گذشته غذاهای ارگانیک Organicمد بازار تغذیه شده و درصد بالایی از مردم دانسته و ندانسته در مغازه های مختلف به دنبال این دسته از غذاهای به اصطلاح معجون هستند و حاضرند با قیمت گزافی آن را تهیه و مصرف نمایند.
آیا واقعا این غذاها که مارک ارگانیک دارند، ارگانیک تهیه شده اند؟ آیا به آنها سموم حشره کش نمی زنند و برای رشد و نمو آنها از کودهای شیمیایی استفاده نمی کنند؟ در این دنیای بی در و پیکر که هیچ چیزی به راستی و درستی کنترل نمی شود آیا می توان چشم بسته این گونه ادعاها را قبول کرد؟ دامداران وکشاورزان کوچک به هیچ عنوان قادر نیستند غذاهای ارگانیک تهیه و به بازار عرضه نمایند چون اولا صرف ندارد و در ثانی امکان چنین کاری از عهده یک کشاورز و دامدار کوچک خارج است. شرکتهای غذایی بزرگ می توانند با به کار گرفتن عوامل بیولوژیکی و پیچیده به جای سموم و کودهای شیمیایی غذاهای ارگانیک تهیه نمایند. حال فرض می کنیم که غذاهایی که به آن مارک ارگانیک زده اند واقعی هستند و شکی در این مورد وجود ندارد. آیا به طور کلی از نظر ترکیبات مواد غذایی موجود در این غذاها و استفاده نکردن سموم شیمیایی، ارزش دارد که شخص غذاهای ارگانیک تهیه و مصرف نماید؟
سخنگوی انجمن متخصصان رژیم غذایی آمریکا در یک مصاحبه مطبوعاتی در مورد غذاهای ارگانیک چنین اظهارنظر کردند که از نظر خواص و کیفیت و کمیت مواد غذایی از قبیل املاح و ویتامین ها و مواد شیمیایی ضروری موجود در آنها تفاوتی بین غذاهای ارگانیک و غیر ارگانیک وجود ندارد. ایشان اضافه کردند که خیلی از غذاها ارگانیک نیستند ولی سالم و بی ضرر بوده و در سلامتی بدن نقشی مهم دارند. بعضی از غذاهای به اصطلاح ارگانیک که از نقاط دوردست وارد می شوند معلوم نیست که واقعا ارگانیک هستند و آزمایش کردن آنها در آزمایشگاه مستلزم مخارج سنگینی است و مردم مجبورند چشم بسته قبول کنند که این غذاها ارگانیک هستند. این انجمن توصیه می کند که تا حد امکان غذاهای منطقه ای و نزدیک محل زندگی که چگونگی کاشت و برداشت و تهیه آن معلوم است، استفاده و از خرید و مصرف غذاهای مشکوک خودداری شود.
در ضمن دیده شده است که غذاهای ارگانیک در موقع نگهداری و حمل و نقل به مواد شیمیایی و غیر ارگانیک آلوده شده اند و نه تنها برای سلامتی مفید نیستند، بلکه خطرناک هم هستند.
در آمریکا طبق قانون وزارت کشاورزی تمام غذاهای ارگانیک باید مهر مخصوص بر روی برچسب های خود داشته باشند در غیر این صورت نباید آن را ارگانیک خواند. این دسته از غذاها که مهر ارگانیک دارند باید در رشد آنها سموم حشره کش، کودهای شیمیایی و هورمون ها و آنتی بیوتیکها استفاده نشده باشند. در اینجا فقط صحبت محصولات کشاورزی نیست، بلکه محصولات دامداری مانند گوشت و تخم مرغ و شیر و لبنیات و غیره نیز منظورنظر هستند.
به طور خلاصه USDA آمریکا بیان می دارد که به هیچ عنوان نمی شود گفت که غذاهای ارگانیک سالم تر، بهداشتی تر و از نظر ارزش غذایی بهتر از غذاهای معمولی و غیرارگانیک هستند. در ضمن خیلی کم در مورد اثرات غذاهای ارگانیک بر روی سلامتی و بهزیستی مردم تحقیقات علمی به عمل آمده و تفاوت آن را با غذاهای دیگر ثابت کرده است.
مسلما مصرف کودهای شیمیایی و سموم حشره کش به همراه بعضی از غذاها می تواند سبب ناهنجاریهای بی شماری در بدن شود و سلامتی را به خطر اندازد ولی تا وقتی تفاوت چشمگیری از نظر ظاهر و ترکیب موجود در غذاهای ارگانیک و غیر ارگانیک وجود نداشته باشد انتخاب و مصرف آن نوعی سرگردانی را به وجود می آورد. شاید در آینده ای نه چندان دور حقایق بیشتری در مورد غذاهای ارگانیک انتشار یابد و به سرگردانی های موجود در این باره خاتمه دهد.
اخبار کوتاه پزشکی
ـ پژوهشگران دانشگاه هاروارد گزارش می دهند که افرادی که ویتامین D خونشان پایین است و یا به هر دلیلی به اندازه لازم و کافی ویتامین D دریافت نمی کنند بیشتر به سکته قلبی دچار می شوند. درصد بالایی از ویتامین D مورد نیاز بدن به وسیله اشعه آفتاب تامین می شود و بقیه آن باید از طریق غذا به بدن برسد.
ـ رابطه سکته مغزی و روزه طولانی گزارشی است که پژوهشگران دانشگاه اصفهان در کنفرانس مهمی در شیکاگو منتشر کرده اند. در یک پروژه تحقیقاتی که پنج سال به طول انجامیده معلوم گردیده که امکان بروز سکته مغزی در ماه رمضان و به علت روزه طولانی حدود سه برابر افزایش می یابد. این افزایش سکته مغزی ممکن است در افرادی بروز نماید که به هر دلیلی بیمار بوده و باز به روزه گرفتن ادامه داده اند.
ـ دانشمندان اسرائیلی گزارش کرده اند که استرس و اضطراب و نگرانی زیاد و درمان نشده امکان بروز سرطان سینه را افزایش می دهد. در یک بررسی علمی بر روی ۲۵۵ زن جوانتر از ۴۵ سال که با ۳۶۷ نفر از خانم های سالم مقایسه گردیده، ثابت می کند که استرس می تواند تا حدود ۶۲ درصد امکان بروز سرطان سینه را افزایش دهد. تا به حال رابطه استرس و چند نوع سرطان گزارش گردیده ولی این اولین باری است که استرس زیاد را با بروز سرطان سینه مربوط می کنند.
ـ تعداد زیادی از کودکان و نوجوانان به عارضه سنگ کلیه دچار می گردند که خبری است باور نکردنی چون سنگ کلیه و بیماریهای مزمن دیگری مثل دیابت نوع دو و فشار خون و کلسترول بالا و غیره نباید در کودکان دیده شود. تشخیص سنگ کلیه در کودکان به طور کلی با روش زندگی و تغذیه کودکان و خانواده آنها رابطه مستقیم دارد. پرخوری و بدخوری، چاقی و بی حرکتی و عوامل شناخته شده و ناشناخته دیگر دست به دست همدیگر داده این عارضه را به وجود می آورند.
* دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه و استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی و کارشناس سازمان بهداشت جهانی است.
EPIDEMIOSEARCH@yahoo.com
