* این مقاله جنبه ی آموزشی دارد نه درمانی، هر دارویی باید با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شود.

سبک زندگی

فعال بودن: بسیار مهم است که بیمار فعال باشد و مرتباً ورزش کند. ورزش مرتب حرکات اعضا را بیشتر می کند و تعادل و همکاری اعضای بدن باعث مبارزه با افسردگی بیمار می شود. پزشک می تواند پیشنهاد حرکات مخصوصی را بدهد ولی همه نوع فعالیت های بدنی مانند راه رفتن، شنا کردن، گل کاری و باغبانی و غیره مفید هستند. چون بیماران مبتلا به پارکینسون آمادگی بیشتری برای ابتلا به استئوپروز (پوکی استخوان) دارند پیشنهاد می شود که ورزش هایی بکنند که باعث فعالیت بشود مانند وزنه برداری، دویدن، طناب بازی و غیره. همین طور بیماران باید مرتب در معرض نور خورشید قرار بگیرند که دچار کمبود ویتامین D نشوند، زیرا در این بیماران کمبود ویتامین D وجود دارد و ویتامین D رل مهمی در سلامتی استخوان ها دارد.

 

داشتن زمان های آرامش: استفاده از فعالیت های آرامش دهنده مانند یوگا و تای چی و استفاده از ماساژ درمانی و امثال آن در کم کردن استرس بیمار بسیار مهم هستند.

 

پیشگیری از افتادن: هر چه بیماری بیشتر پیشرفت کند راه رفتن مشکل تر می شود، پس بسیار مهم است که بیمار از کفش های خوب که دارای کف عاج دار هستند استفاده کند که لیز نخورد و تمرین کند که هنگام راه رفتن قدم های بلند بردارد و ساق پا را بالا بیاورد. در اغلب موارد همکاری با متخصص فیزیوتراپی برای یادگیری از این نوع راه رفتن لازم می شود. همین طور باید محیط زندگی بیمار را طوری آماده کرد که از افتادن جلوگیری کند مثلاً برداشتن فرش های زیادی، نصب دستگیره های مخصوص در حمام و توالت و نصب نوارهای مخصوص ضد لیز خوردن در روی پله ها و غیره و اکثراً مشاوره با یک متخصص ارگوتراپی مفید واقع می شود.

تغذیه

برای استفاده بیشتر از اثر Levodopa که بعداً توضیح می دهیم، پزشک می تواند دستوراتی برای نوع تغذیه بیمار بدهد مثلاً غذای شام شب حاوی مقدار زیادی پروتئین باشد و در غذای روزانه نسبت مواد قندی به پروتئین ها هفت به یک باشد یعنی هفت گرم مواد قندی و یک گرم پروتئین. به نظر انجمن پارکینسون کبک رژیم گیاه خواری یک چنین نسبتی را ارائه می دهد.

کلینیک مایو پیشنهاد می کند که از تغذیه سرشار از میوه، سبزی و سِریال های کامل که حاوی آنتی اکسیدان های طبیعی هستند برای جلوگیری از صدمات اکسیداتیف ها استفاده شود. این غذاها شامل مقدار زیاد فیبر هم هستند. مواد غذایی مانند گوشت های قرمز، لبنیات، روغن پالم و روغن نارگیل و امثال آنها باید به حداقل برسد.

در حالات پیشرفته بیماری جویدن مشکل می شود و بهتر است از لقمه های کوچک استفاده کرد و یا بهتر است غذا را در مخلوط کن ریخت و به صورت خمیر در آورد تا بهتر خورده شود و برای جلوگیری از یبوست به علت بیماری پارکینسون پزشکان پیشنهاد می کنند که بیمار حداقل روزی یک لیتر آب در روز بنوشد و به اندازه کافی فیبر در غذایش داشته باشد.

همکاری با یک روان شناس و یا متخصص روان درمانی و امثالهم به عنوان شخصی که در صورت لزوم از او کمک خواست معمولاً برای کلیه بیماری های مزمن مفید است مخصوصاً درباره بیماری پارکینسون زیرا به فعالیت های بیوشیمی مغز حمله می کند که در اکثر مواقع باعث نگرانی های شدید بیمار می شود. عضو شدن در انجمن های مخصوص بیماران پارکینسونی نیز مفید است.

داروها

موقع شروع دقیق دارو درمانی بستگی به عوامل مختلفی دارد مانند سن بیمار، وضع زندگی بیمار، شدت سیمپتوم های بیماری، تفریحات بیمار. نوع و شروع درمان پس از مشورت با پزشک انجام می شود و داروها برای کم کردن سیمپتوم ها به کار می روند ولی از پیشرفت بیماری جلوگیری نمی کنند. با هر سیمپتوم جدید باید دوباره با پزشک مشورت کرد تا در مقدار دارو تجدید نظر کند و یا از داروی دیگری استفاده شود.

* Levodopa یک عامل شیمیایی است که در مغز تبدیل به Dopamine می شود و معمولاً همراه با داروهای دیگری برای تقویت آثار دارو و کم کردن آثار ثانویه بد مانند استفراغ، تهوع، سرگیجه هنگام بیدار شدن تجویز می شود.

Levodopa برای ساکت کردن مشکلات حرکتی، لرزش و خشکی اعضا بسیار موثر است ولی اثر آن بر اثر گذشت ۵ تا ۶ سال بسیار کم می شود به همین دلیل پزشکان استفاده از آن را برای مواقع مهم بیماری در نظر می گیرند.

* Amantadine یک داروی ضد ویروس که برای درمان انفلوانزا درست شده دارای آثار مفید بر روی بیماران پارکینسون دارد و به مقدار کمی سیمپتوم ها را کم می کند، لذا برای کسانی که در مراحل اولیه بیماری هستند به کار می رود و عمل آن بر روی مغز هنوز مشخص نیست. در مراحل پیشرفته بیماری همراه Levodopa مشکلات حرکتی بیمار را کم می کند.

* ممنوع کننده های Monoamine – oydaseB مانند Selegiline و Rasagiline در اوایل بیماری تجویز می شوند که تخریب دوپامین طبیعی و آن که توسط Levodopa ساخته شده را کم کرده و بر روی تولید رادیکال های آزاد و سموم عصبی اثر کرده از سلول های سالم نیز محافظت می کند. این داروها دارای آثار ثانوی مانند لرزش و گیجی و اتراکسیون با داروها و محصولات درمانی طبیعی هستند.

* Anticholinergiques ها باعث کم شدن لرزش در بعضی ها و تولید تعادل بین دوپامین و استیل کولین در مغز می شود و بیشتر در بیماران جوانتر که لرزش سیمپتوم شدیدتر است تجویز می شود و از قدیمی ترین داروهایی است که برای پارکینسون به کار می رود.

باید دانست که Levodopa و سایر داروها می توانند در طی روز تولید خواب آلودگی بکنند، که ممکن است برای بعضی بیماران تولید اشکال در برنامه روزانه بکند مانند رانندگی. به غیر از داروهایی که برای کم کردن مشکلات حرکتی بیمار به کار می رود گاهی احتیاج به آنتی دپرسور هست، زیرا علل زیادی می تواند تولید افسردگی برای بعضی اشخاص بکند. داشتن یک بیماری مزمن و دژنراتیو که مرتباً سخت تر می شود و کارهای روزمره که مرتباً مشکل تر می شود، تغییرات روانی مغز بر اثر تغییرات شیمیایی و آثار ثانویه داروها تحملش کار آسانی نیست.

بخش سوم و پایانی هفته آینده