سخنی با خوانندگان صفحه تغذیه و بهداشت شهروند/ دکتر پرویز قدیریان

عده ای از خوانندگان عزیز صفحه ی تغذیه و بهداشت شهروند می گویند که شما در صحبت ها و مقالات خودتان درباره ی تغذیه و سلامتی همیشه می گویید این را نخورید و آن را نخورید و دسته ای گله دارند که شما می گویید بخورید و زیاد هم بخورید. مثلا گفته ام روزی دو عدد موز میل کنید و در ضمن روزی پنج فنجان قهوه بنوشید و برای سلامتی بهتر است روزی ۴۰ گیلاس بخورید. گله ی من از شما عزیزانم این است که خبرها و مقالات را به دقت نمی خوانید. من همیشه برای منعکس کردن خبرهای پزشکی پژوهشگران و مراکز پزشکی، نحوه ی بررسی آنها را به طور خلاصه معرفی کرده و نتایج و یافته ها را تقدیم حضور شما می کنم و توصیه ی پژوهشگران مورد بحث را یادآور می شوم. لابد پژوهشگرانی که بر روی موز و اثرات آن بر روی یک عارضه و بیماری مثل فشار خون کار کرده اند، دریافته اند که روزی دو عدد موز موثرتر است. این دلیل نمی شود که شما هر روز دو عدد موز، پنج فنجان قهوه و ۴۰ عدد گیلاس بخورید. رژیم غذایی روزانه باید متعادل و موازنه شده و شامل همه چیز باشد و شعارم نیز رعایت حد اعتدال است که بارها و بارها به آن اشاره کرده ام. باید به یافته های پزشکی توجه کرد که چه چیزهایی زیانبار هستند که از آنها دوری شود و چه چیزهایی سبب سلامتی و بهزیستی می گردند که از آنها به طور متعادل استفاده کرد.

سبزیجات همیشه باید در رژیم غذایی منظور شوند

در رساندن خبرهای پزشکی دُزها و میزان استفاده توسط پژوهشگران تحقیق و پیشنهاد می شود. این شما هستید که می بایستی در حد اعتدال از آنها استفاده کرده و لذت ببرید. باید توجه به اصل مطلب نمود و از دانش و عقل و هوش خود کمک گرفت و از آن استفاده کرد. من خودم وقتی مقاله ای را می خوانم که مثلا خوردن روزی ۴۰ عدد گیلاس سبب جلوگیری بسیاری از بیماری ها و عوارض می گردد اول فکر می کنم که آیا از نظر تغذیه ی سالم صلاح است که شخص روزی ۴۰ عدد گیلاس بخورد و جایی برای غذاهای دیگر نگذارد؟ آیا از نظر مالی برای همه قابل امکان پذیر است؟ آیا در همه ی فصول می توان این میوه را تهیه و مصرف کرد؟ و … البته به یافته های دانشمندانی که در این مورد تحقیق کرده اند قدر می نهم و از آن بسیار یاد می گیرم ولی به وضوح می دانم که قادر نخواهم بود چنین عادتی را دنبال کنم. کیفیت غذا موضوع مهم و پایه گذار سلامتی است و من در این مورد بیش از اندازه پافشاری می کنم که از غذاهای از پیش تهیه شده به همراه مقدار زیادی املاح و مواد شیمیایی نگهدارنده غذایی باید دوری کرد. غذاهای پرچرب و با نمک زیاد و بی خواص، بدن را برای بروز بسیاری از بیماریها آماده می کند که همیشه مد نظر ما است. در کنار همه ی این ها اخبار پزشکی را که به وسیله ی افراد شناخته شده و مراکز تحقیقاتی سرشناس دنیا منتشر شده اند صرفا جهت اطلاع شما عزیزان در این صفحه چاپ می کنیم و این شما هستید که باید انتخاب و بهتر زندگی کنید.

گزارشی کوتاه از کنگره سرطان در تورنتو

در روزهای ۲۷ تا ۳۰ نوامبر پژوهشگران و سرطان شناسان کانادایی کنگره ی سالانه ی خود را در هتل شرایتون تورنتو برگزار کردند. بیشتر از یکهزار محقق در آن شرکت داشتند و صدها مقالات علمی در گروه های مختلف ارائه و بررسی گردید. به خاطر دارم که در سال ۱۹۷۲ از آمریکا جهت شرکت در چنین کنفرانسی به تورنتو آمده بودم و در همین مکان کنفرانس سرطان برگزار گردید. امسال در تمام روزهایی که در کنگره بودم احساس متفاوتی داشتم و با وجودی که تقریبا هر ساله در چنین کنفرانسی شرکت کرده ام نوعی سردرگمی در همه ی امور به چشم می خورد. در این کنفرانس یکی از همکاران و هم دوره ای هایم در برنامه ای اظهار کرد که ما در ۳۰ سال گذشته از نظر پیشگیری سرطان، مخصوصا سرطان سینه نه تنها پیشرفتی نکرده ایم، بلکه جنگ را در میدان مبارزه با سرطان باخته ایم، زیرا در ۳۰ سال گذشته دانشمندان و پژوهشگران بیماری های مزمن دیگر مانند بیماری های قلب و عروق پیشرفت های چشمگیری داشته اند و توانسته اند از بروز بیماری های قلب و عروق و در نتیجه مرگ و میرهای زودرس مربوط به آن جلوگیری نمایند. آنها توانسته اند داروهای موثری برای درمان فشارخون بالا و کلسترول خون کشف و به بازار عرضه کنند و مردم آموزش دیده اند که از بروز بیماری های مورد بحث جلوگیری نمایند، ولی ما قدمی در مورد پیشگیری سرطان ها مخصوصا سرطان سینه برنداشته ایم. برای هم سن و سال های من که روزگاری را در این طریق گذرانیده و در تحقیقات رابطه ی سرطان با محیط زیست و تغذیه و روش زندگی کار کرده ایم و همیشه معتقد به پیشگیری بوده ایم بسیار دردآور است که دولت و کمپانی های بزرگ مسئول تحقیقات پزشکی تمام هم خود را در درمان بیماری سرطان مصروف کرده اند و کمتر به پیشگیری بیماری توجه دارند. من معتقدم که باید از وقوع حادثه ای خطرناک به هر صورت جلوگیری نمود و این از هر نظر آسانتر و باصرفه تر خواهد بود زیرا اگر این حادثه مانند تصادف اتومبیل پیش آید و شخص از بین برود یا زنده بماند خانواده و جامعه دچار مشکلاتی خواهند شد در حالی که اگر از وقوع این حادثه جلوگیری گردد اوضاع به طور طبیعی به پیش می رود و ضرر و زیان ناچیزی در این میان ممکن است پدیدار گردد. چرا باید در انتظار آن باشیم که شخص به بیماری سرطان دچار گردد، آنوقت به درمان آن اقدام کنیم. چرا نباید مسئولان امر به این موضوع توجه داشته باشند که پیشگیری خیلی آسانتر و باصرفه تر از درمان است. هر ساله بیلیونها دلار خرج درمان سرطان ها می گردد که یک هزارم آنهم صرف پیشگیری نمی شود. وقتی ما علل بروز سرطان را بدانیم جلوگیری از آن کار دشواری نیست ولی اگر به آن دچار شویم درمان آن آسان نخواهد بود.

پاسخ به سئوال خوانندگان شهروند

آیا چای سبز حاوی مقداری کافئین است؟

ـ کافئین یک فنجان چای سبز در مقایسه با یک فنجان قهوه بسیار ناچیز است. به عبارت دیگر میزان کافئین چای سبز ۷۰درصد کمتر از مقداری ست که در یک فنجان قهوه وجود دارد. یک فنجان قهوه حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلی گرم کافئین دارد در حالی که یک فنجان چای سبز فقط ۲۵ میلیگرم کافئین دارد. البته نباید فراموش کرد که مقدار کافئین چای سبز بستگی به نوع چای و نحوه ی دم کردن آن دارد. اگر چای به مدت طولانی حرارت داده شود مقدار کافئین آن افزایش می یابد.

بهتر است باور کنید

حدود ۷۰ درصد سطح کره زمین را آب پوشانده است. میزان آب های زیرزمینی کشور کانادا خیلی بیشتر از مقدار آب سطحی این کشور است. در ضمن حدود ۸درصد خاک کانادا را دریاچه ها تشکیل می دهند که در دنیا از نظر تعداد دریاچه ها در صدر جدول قرار دارد. کانادا به طور کلی ۷درصد کل آب آشامیدنی دنیا را تأمین می کند که عبارت است از ۱۰۵ هزار متر مکعب آب در هر ثانیه. در دنیا بیشتر از یک بیلیون نفر(یک نفر از هر ۷ نفر) به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند و هر روز ۱۰ هزار کودک در کشورهای جهان سوم و در حال رشد به خاطر کم آبی و آلودگی آب آشامیدنی جانشان را از دست می دهند.

*دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه، استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی، کارشناس سازمان بهداشت جهانی و همکار شهروند است.