رویهمرفته سرطان به دو علت اصلی ژنتیک و محیط زیست مانند تغذیه و روش زندگی بروز می کند. در لیست سرطانزاهای محیط زیست صدها عوامل شناخته شده و مشکوک قرار دارند و هر روز گذشته های تاریک هر یک از این عوامل روشن تر می شوند. امروزه دانشمندان معتقدند که بیماری سرطان بیماری قابل پیشگیری است، زیرا نقش ژنتیک در این مورد تقریبا ناچیز است و بقیه عوامل را اگر بشناسیم و به طبیعت بیماری زایی آن ها پی ببریم، می توان آن را کنترل نمود.در دهه گذشته، مخصوصا در چند سال اخیر پژوهشگران به قدرت و توانایی ویتامین D در ریشه کن کردن سرطان و پیشگیری آن پی برده اند و معتقدند که کمبود این ویتامین می تواند زمینه را برای بروز و پیشرفت سرطان آماده نماید. به عبارت دیگر کمبود درازمدت ویتامین D در بسیاری از کشورهای دنیا به علت آب و هوا، زمستان طولانی، آداب و رسوم محلی و مذهبی مردم که مجبورند همیشه بدنشان را بپوشانند و از نعمت اشعه خورشید و به وجود آمدن ویتامین D در زیر جلد محروم هستند و یا غذاهای مصرفی آنها جوابگوی میزان ویتامین D مورد نیاز بدنشان نمی باشد، بیشتر از دیگران در معرض بروز سرطان و در ضمن بیماری پوکی استخوان قرار دارند.
دانشمندان معتقدند که ویتامین D موجود در سلولهای بدن عملکرد تمام عواملی را که باعث بروز و پیشرفت سرطان می شوند، خنثی می کند. در ضمن ویتامین D در افرادی که به سرطان دچار هستند سبب می گردد که سلولهای سرطانی با هم ارتباط نداشته باشند و بین آنها پیامهایی رد و بدل نگردد، که در نهایت منجر به توقف حرکت سلولهای سرطانی و مرگ آنها می شود.
همانطوری که اشاره شد قسمت اعظم ویتامین D مورد نیاز بدن به وسیله نور خورشید تامین می گردد، زیرا اشعه خورشید در زیر پوست بدن و در کنار چربی موجود در آن ویتامین D را به وجود می آورد. ویتامین D ویتامین محلول در چربی است و مصرف درازمدت آن باید با مشورت پزشک و متخصص تغذیه انجام گیرد. زیاده روی در مصرف آن مخصوصا در افراد چاق سبب دردسرهایی می شود.
* دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه و استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی و کارشناس سازمان بهداشت جهانی است.
