خبر به گل نشستن کشتی کروز کاستا کونکوردیا در ۱۷ ژانویه ۲۰۱۲ در نزدیکی سواحل ایتالیا مهمترین رویدادی بود که سال جدید با خود به همراه داشت در این حادثه ۱۷ نفر از مسافرین و خدمه کشتی مفقود و ۱۵ نفر کشته شدند.
در حال حاضر زود است که بخواهیم در مورد خسارات و غرامات بیمه ای صحبت کنیم ولی کارشناسان با برآوردی که داشتند حدود ۵۰۰ میلیون الی یک میلیارد دلار را تخمین زده اند.
با ابزار تاسف از آثار زیانبار غرامات جانی بایستی ابراز کرد که در اینگونه موارد زیاد نبایستی در مورد زیان های مالی نگران بود چرا که برای ریسک های بزرگ چون این کشتی یا اگر خاطرتان باشد نشت چاه های نفت زیر اقیانوس دو سال قبل یک شرکت بیمه عهده دار کل خسارت نیست، بلکه از ابتدا شرکت های بیمه به طور گروهی و مشارکتی وارد عمل می شوند و هر کدام ۵ الی ۲ درصد از ریسک را برمی دارند تا در صورت خسارات ورشکسته نشوند. در اینگونه موارد ۳ نوع بیمه نامه برای کشتی صادر می شود:
۱-بیمه بدنه کشتی: Hull Insurance
مشابه بیمه اتومبیل برای هر کشتی و شناور دریایی که مجوز دریانوردی دارند صادر می شود و در صورت هر تصادف یا تصادم خسارات وارده به بدنه کشتی و ادوات و ماشین آلات توسط شرکت بیمه پرداخت می شود.
در مورد این کشتی تفریحی بیمه نامه دارای دیداکتبل بوده که ۳۰ میلیون دلار اول خسارت توسط بیمه گذار(خریدار بیمه) پرداخت می شود و مابقی به عهده شرکت بیمه خواهد بود.
گروه بیمه گران اسکاتلندی/انگلیسی/آلمانی و آمریکایی مشترکاء مسئول پرداخت خسارت کشتی (تعمیر و یا جایگزینی قطعات و ادوات) هستند.
۲- بیمه مسئولیت کشتی: Liability Insurance
در این خصوص هم مانند بیمه اتومبیل مسئولیت کشتی در قبال اشخاص ثالث اعم از مالی و جانی تحت پوشش بیمه قرار خواهد گرفت.
کلیه مسافران و خدمه تا سقف معینی در مقابل خطرات فوت و نقص عضو و از کارافتادگی تا زمانی که روی کشتی هستند تحت پوشش بیمه قرار می گیرند.
دامنه این پوشش بیمه ای فراتر رفته و اگر کشتی باعث صدمات جانی به مسافران کشتی دیگری یا حتی کسانی در اسکله و ساحل شود نیز تعمیم می یابد.
با اضافه کردن یک الحاقیه مسئولیت های حرفه ای و تخصصی کاپیتان یا خدمه هم می تواند تحت پوشش قرار گیرد.
۳-کلوپ و صندوق های همیاری کشتیرانی در زمان خسارت P&I Clubs
همانگونه که در هر مورد خسارتی یا غرامتی مستحضر هستید همه موارد تحت پوشش بیمه قرار نمی گیرد و با توجه به بالا بودن حجم خسارات دریایی تمامی صاحبان کشتی ها دور هم جمع شده و کلوپی را تاسیس کردند تا در صورتی که خسارتی توسط شرکت بیمه تامین نشد بتوان آنرا از طریق کلوپ خسارت و غرامت پرداخت کرد.
نام کلوپ های خسارت و غرامت برای جهان کشتیرانی بسیار آشنا و قابل احترام است تا آنجا که شرکت های بیمه در بعضی مواقع که حجم خسارات بسیار بالاتر از اندازه و توان مالی کلوپ می شود مازاد خسارات را پیش بینی و از ابتدا نزد خودشان بیمه می کنند که هم احترامی را برای این تشکل صنفی بگذارند و هم از بار خسارات کمرشکن آنها را برهانند.
در خصوص این حادثه هنوز کلوپ مربوطه نظری ارائه نکرده و تا نهایی شدن مبلغ خسارات توسط شرکت بیمه صبر کرده که نسبت با تامین مابقی از جمله بخشی از دیداکتبل اقدام نماید.
* فرهاد فرسادی کارشناس ارشد و بروکر انواع بیمه در کانادا است.
