دکتر قمر آریان استاد ادبیات، پژوهشگری متعهد و همسر زنده یاد دکتر عبدالحسین زرین کوب پس از مدتی بیماری در بعد از ظهر روز ۲۳ فرودین ماه ۹۱ در سن ۹۰ سالگی این جهان خاکی را وداع گفت و به همسر و مراد خود روانشاد دکتر زرین کوب پیوست.
دکتر قمر آریان در سال ۱۳۰۱ در قوچان متولد شد. در آن زمان این شهر مدرسه دخترانه نداشت. پدر قمر که فرد سرشناس و معتبری بود، اقدام به تأسیس مدرسه دخترانه در این شهر کرد و راه را برای تحصیل او و هم سالانش فراهم ساخت. قمر دورۀ ابتدایی را در زادگاه خود به پایان برد و توانست مدرک دورۀ اول دبیرستان را در مشهد به صورت آزاد با کسب مقام اول به دست آورد. آن گاه وارد دانشسرای مقدماتی گردید و سرانجام در تهران دیپلم ادبی گرفت. وی که عاشق مطالعه و درس بود در سال ۱۳۲۴ وارد دانشسرای عالی شد و چندی بعد پس از اخذ لیسانس در دوره دکتری ادبیات فارسی پذیرفته شد. در این زمان با همسر آینده خود دکتر عبدالحسین زرین کوب همکلاس گردید.
قمر آریان
رساله دکتری او “مسیحیت و تاثیر آن در ادب فارسی” بود که تحت نظر استاد علی اصغر حکمت آن را در دانشگاه تهران به پایان برد.
دکتر آریان که به زبان های فرانسه و انگلیسی تسلط کامل داشت مدتی به انجام کار ترجمه همت گماشت و آثاری همچون “شرق نزدیک در تاریخ” نوشته پروفسور فیلیپ و “جهان اسلام” اثر برتولد اشپولر را به زبان فارسی درآورد. از آثار تألیفی ایشان هم می توان به کتاب زندگی “کمال الدین بهزاد” اشاره کرد.
اما شاهکار زندگی دکتر قمر آریان تعهد همسری او نسبت به دکتر عبدالحسین زرین کوب نویسنده، محقق و تاریخ نگار شهیر معاصر است که اگر وی آرامش خیال را در زندگی برای این استاد ارجمند فراهم نمی ساخت دکتر زرین کوب نمی توانست آثار ارزشمند خود را به رشته تحریر درآورد. قمر در این رابطه این گونه اظهارنظر کرده است:
“آثار دکتر زرین کوب به قدری در نظرم با ارزش بود که وقتی کارهای خودم را با آنها مقایسه می کردم شرمنده می شدم. مرحوم زرین کوب از نبوغی ویژه برخوردار بود. علم و دانش از او می تراوید. او به هیچ کمکی نیاز نداشت. همیشه به من می گفت خیلی چیزها در ذهنم هست که هنوز نگفته ام. شما تعداد کتاب های او را ببینید مگر ممکن است بدون نبوغ کسی در طی ۷۸ سال عمر، این همه کتاب تألیف کند.”
آری، قمر زندگی خود را وقف کارهای پر ارزش همسرش استاد زرین کوب کرد و او را همچون مراد خود قبول داشت. همین رشته پر مهر و محبت باعث شد این زوج تحصیل کرده و اهل قلم در حالی که فرزندی نداشتند تا پایان عمر در کنار یکدیگر زندگی را سپری کنند و در بالاترین سطح علمی و دبی بدرخشند.
اینک پس از سیزده سال که زرین کوب بار سفر بسته و به دیار باقی شتافته، قمر آریان به او می پیوندد تا در مقبرۀ دو طبقه ای که در بهشت زهرا برای آنها فراهم شده است بار دیگر در کنار هم آرام بگیرند.
روان هر دوی این نخبگان اهل قلم شاد باد.
