شهروند ۱۱۸۵
روز چهارم جولای امسال، همزمان با سالروز استقلال آمریکا، ساختمان جدید سفارت این کشور به وسیله جورج دبلیو بوش پدر، در کنار دروازه تاریخی براندنبورگ برلین گشایش یافت. به این ترتیب، سفارت آمریکا در آلمان، پس از ۶۹ سال به محل قدیم خود بازگشت.
ساختمان جدید سفارت آمریکا با صرف ۱۳۰ میلیون دلار ایجاد شده است. نوار سرخ گشایش ساختمان را، جورج بوش پدر، ” سان کیم” سفیر آمریکا در آلمان و همسرش در حضور ۴۵۰۰ میهمان قیچی کردند. هنری کیسینجر وزیرخارجه اسبق آمریکا، آنگلا مرکل صدراعظم و فرانک والتر اشتاین مایر وزیرخارجه آلمان، در مراسم حضور داشتند. سفیر آمریکا از بازگشت سفارتخانه کشورش به برلین، به عنوان یک تحول تاریخی یاد کرد. صدراعظم آلمان، سال ۲۰۰۸ را سالی ویژه برای تعمیق دوستی آلمان و آمریکا دانست و وزیرخارجه آلمان گفت: “همانطور که دیگر نمی توان به عقب نشستن ساختمان جدید سفارت آمریکا در میدان پاریس فکر کرد، طبیعی است که ما، آلمانی ها و آمریکائی ها مسئولیتمان را، در زمینه مسائل بزرگ آینده مثل حفظ محیط زیست، مبارزه با فقر و گرسنگی و خلع سلاح، تنها به صورت مشترک می توانیم انجام دهیم”.
شهردار برلین، در مقاله ای که به همین مناسبت در برلینرتسایتونگ انتشار یافت، نفوذ آمریکا را بر توسعه دموکراسی و روش زندگی مردم برلین تعیین کننده خواند.
ساختمانی که دوبار ویران شد!
ایالات متحده آمریکا در سال ۱۹۳۱ قصر قدیمی “بلوشر” را، در قلب برلین خرید تا آن را به محل سفارتخانه خود تبدیل کند. اما این ساختمان پیش از تبدیل شدن به محل سفارت، به طور کامل سوخت. در سال ۱۹۳۹ آمریکائی ها توانستند برای مدتی کوتاه از این آدرس به عنوان محل سفارت خود استفاده کنند، اما بعدا ساختمان بار دیگر در جریان جنگ بکلی ویران شد. با ایجاد دیوار برلین، نیمی از زمین سفارت در برلین غربی و نیمی دیگر از آن در برلین شرقی قرار گرفت و دیگر قابل استفاده نبود. پس از وحدت دو آلمان، آمریکا توانست ساختمان جدید سفارت را در این محل بسازد.
همزمان با برگزاری مراسم گشایش سفارت آمریکا در برلین، روزنامه فرانکفورتر آلگماینه اقدام به تشکیل کنفرانسی برای بررسی مسائل جغرافیای سیاسی، مالی و انرژی میان آلمان و آمریکا کرد. در این کنفرانس، جورج بوش پدر بر نقش رهبری مشترک آمریکا و آلمان در جهان تاکید ورزید. هنری کیسینجر نسبت به خطرات رشدیابنده ناشی از عدم هماهنگی سیاست و اقتصاد در روند جهانی سازی بازار هشدار داد و “یورگن روتگرز” نخست وزیر ایالت مرکزی وستفالن آلمان، خواستار کنترل بیشتر بازارهای مالی جهان شد. بانک ایالت وستفالن، از جمله بانک هائی بود که در نتیجه بحران مستغلات آمریکا دستخوش زیان مالی بسیار شدید شد.
برنامه ای برای همکاری اروپا و آمریکا
فرانک والتر اشتاین مایر وزیرخارجه آلمان که احتمال می رود در انتخابات آینده این کشور نامزد حزب سوسیال دموکرات برای مقام صدراعظمی شود، اهمیت همکاری اروپا و آمریکا را برای آینده جهان مورد تاکید قرار داد. وی یک برنامه جدید و قدرتمند فراتر از ماورای بحار را مهم دانست و گفت: “آمریکا و اروپا باید در عرصه های اقتصادی، نظامی و سیاسی، در آینده به گونه ای دیگر همکاری داشته باشند. انتخابات ریاست جمهوری روسیه و انتخابات پیش روی واشنگتن، امکانات تازه ای را برای این همکاری فراهم می آورند. اگر ما درست و دورنگر عمل کنیم، سال ۲۰۰۹ می تواند سال امکانات باشد”.
وزیر خارجه آلمان افزود: “پایان ریاست جمهوری جورج بوش به تنهائی نمی تواند زمینه ساز بهبود همکاری آمریکا و اروپا باشد و ما باید روی این موضوع کار کنیم”.
وی بر نقش موثر آمریکا برای پایان یافتن تجزیه آلمان تاکید ورزید و گفت: “به این دلیل، با گشایش سفارت آمریکا نه تنها یک خلاء معماری، بلکه یک خلاء تاریخی پر شد”.
وزیر خارجه آلمان سپس تفاوت نگاه اروپائی ها و آمریکائی ها را در عرصه حفاظت از محیط زیست مورد بررسی قرار داد و گفت: ” ما در اروپا بعضی وقت ها احساس می کنیم که در عرصه حفاظت محیط زیست از آمریکائی ها برتریم. اما در اینجا خودپسندی جائی ندارد. در بعضی قسمت های آمریکا، مردم به صورت داوطلبانه، بیش از آن کار کرده اند که ما از طریق تمکین به قانون می کنیم”.
جای چین، روسیه و هند در نظم نوین جهانی
وزیر خارجه آلمان با اشاره به افزایش رقابت های اتمی، خواستار تلاش مشترک آمریکا و اروپا برای خلع سلاح و کنترل جهانی تسلیحات شد، که در سال های اخیر به فراموشی سپرده شده است. وی گفت: “همواره کشورهای بیشتری به فکر دستیابی به تکنولوژی هسته ای می افتند. من خطر عظیم یک رقابت بزرگ تسلیحاتی را می بینم”.
اشتاین مایر از این هم فراتر رفت و با اشاره به رشد اقتصادی عظیم چین و هند، پیشنهاد ایجاد یک نظم نوین جهانی را برای قرن بیست و یکم مطرح ساخت. وزیرخارجه آلمان گفت: ” ما به هنر سیاست بالائی نیاز داریم تا قدرت های تازه بتوانند جای خود را به صورت صلح آمیز بیابند”.
روسیه و گسترش حوزه نفوذ غرب
هنری کیسینجر وزیرخارجه پیشین آمریکا، که هنوز هم در تنظیم سیاست خارجی این کشور نقش دارد، مسئله روسیه را پیش کشید و گفت: ” هنوز هم برای حفظ همان نگاهی تلاش می شود که در جریان جنگ سرد نسبت به روسیه داشته ایم. این درست نیست”.
کیسینجر افزود: ” بسیاری از دولت ها بی ثباتی و ناامنی تازه ای را احساس می کنند که ناشی از عدم هماهنگی میان سیاست و اقتصاد در عرصه جهانی گردانی بازار است”.
در همین زمینه، “ولفگانگ ایشینگر” رئیس کنفرانس امنیتی مونیخ به نگرانی های روسیه از گسترش جبهه غرب در اروپای شرقی اشاره کرد و گفت: ” این وظیفه آمریکا و اروپا است که نگرانی روسیه را برطرف کنند.”
کنترل بازارهای مالی جهان
یورگن روتگرز نخست وزیر ایالت مرکزی وستفالن آلمان، آزادی عمل و بی مسئولیتی بازارهای پولی جهان را نادرست خواند و گفت: ” این راه کاملا غلطی است که بازارهای مالی بین المللی قواعد کارشان را خودشان تنظیم می کنند و هیچ مسئولیتی در برابر آثار عملشان نمی پذیرند. بحران تازه بانک ایالتی وستفالن نشان می دهد که کمبود امکانات کنترل راه به کجا می برد. قواعد جاری باید حتما تغییر کنند”.
اظهارات نخست وزیر وستفالن با تایید “رابرت کیمیت” معاون وزارت دارائی آمریکا روبرو شد. او به برنامه های دولت آمریکا اشاره کرد که در پی بحران مستغلات هدف تنظیم قواعدی تازه را برای فعالیت بازارهای مالی دنبال می کند. اما “کلاوس پتر مولر” رئیس کمرز بانک آلمان هشدار داد که چنین قواعدی نباید اغراق آمیز باشد.
نقش آمریکا در حفاظت محیط زیست
“یورگن تومان” رئیس اتحادیه صنایع آلمان خواستار یک استراتژی جهانی برای تامین انرژی شد و گفت: ” اگر موفق به تنظیم این استراتژی و پیشبرد آن نشویم، تمام تلاش های آلمانی ها، اروپائی ها و سایر ملت ها به باد خواهد رفت”.
وی افزود: “انرژی هسته ای، به عنوان تامین کننده بخشی از نیاز جهان، باقی خواهد ماند”.
یورگن تومان، تلویحا به بحث هائی اشاره داشت که این روزها بر سر تمدید مدت بهره برداری از نیروگاه های هسته ای آلمان بر سر زبان ها است. بر اساس موافقتنامه ائتلاف احزاب سوسیال دموکرات و سبزها در دهه نود میلادی، آخرین نیروگاه هسته ای آلمان باید در سال ۲۰۲۰ از مدار بهره برداری خارج شود. اما اکنون با اوج گرفتن بحران انرژی، این دیدگاه تقویت شده است که نیروگاه ها باید همچنان مورد بهره برداری قرار گیرند تا وابستگی آلمان به منابع انرژی بیگانه کمتر شود.
مدیر ” انستیتو پتسدام برای تحقیقات زیست محیطی” نیز، نظر رئیس اتحادیه صنایع آلمان را مورد تایید قرار داد و گفت: “تکنولوژی انرژی هسته ای می تواند تا زمان توسعه سایر تکنولوژی ها برای تامین انرژی همچنان مورد استفاده قرار گیرد”. در اینجا تاکید شد که آلمان، حداکثر تا سال ۲۰۵۰ باید تکنولوژی های جایگزینی را برای تامین انرژی تکمیل کرده باشد.
