شهروند ۱۱۵۵ ـ پنجشنبه ۶ دسامبر ۲۰۰۷

نگاهی به یک کارگاه آموزشی
بارها شنیده ایم که می گویند “آدم اگر احمق نباشد به مواد مخدر پناه نمیبرد”! یا اینکه “طرف با استعمال مواد، می خواهد خودنمایی کند! آیا واقعیت استعمال مواد مخدر بویژه در میان جوان ها مسئله ای است که بتوان به همین سادگی آن را توضیح داد؟
در میان تحقیقات و تفسیرهایی که در مورد اعتیاد و استفاده از مواد مخدر تا کنون انجام شده است، یک پیام به طور مداوم شنیده و یا گفته شده است:
“برخی از افراد فکر می کنند که استفاده از مواد مخدر میتواند در تحمل مشکلات زندگی به آنها کمک کند. و از همین رو به استفاده از آن می پردازند”.
چنین تعبیری می تواند برای خیلی از مردم بی اعتبار باشد، اما واقعیت این است که برای بسیاری قابل پذیرش و باور است و بر اساس همین باور برای تحمل مشکلات و معضلاتی که دارند به مصرف مواد اعتیادآور متوسل می شوند.
متخصصان بر این باورند که کشش و جاذبه مواد مخدر نزد نوجوانان و جوان ها، از علت ها و انگیزه های مختلف و متنوعی برخوردار است.
عصر شنبه، ۲۴ نوامبر، ۲۰۰۷ ، کارگاه آموزشی سه ساعته ای با عنوان “اعتیاد نوجوانان” توسط سازمان زنان ایرانی انتاریو و با همکاری “مرکزکودکان و خانواده های جورج هال” در محل مرکز اجتماعی اوریول (اوریول کامیونیتی سنتر) برگزار شد.
در این کارگاه آموزشی موضوع هایی مانند عوامل اعتیاد در میان جوانان، چگونگی تشخیص اعتیاد، و روش های برخورد والدین مورد بررسی و گفتگو قرار گرفت. بالطبع مخاطبان این کارگاه آموزشی عمدتا می بایست پدرها و مادرها باشند، اما متاسفانه حضور تنها سه پدر و حدود ۲۰ مادر یا مادر بزرگ در این برنامه ی سودمند، تا حدی نشان از عدم استقبال والدین ایرانی برای کسب آگاهی بیشتر از این موضوع پر اهمیت و حساس است. کم اهمیت دادن به مسئله ی پیشگیری از آسیب های فردی و اجتماعی نزد بسیاری از خانواده ها در جامعه ایرانی نیز شاید موضوع قابل اعتنای دیگری در این ارتباط باشد. ضمن آنکه اطلاع رسانی بیشتر و حساب شده تر نیز ضرورتی حتمی است.
برخی از نکات مطرح شده در این برنامه به قرار زیر است:
ـ نوجوان بودن و مراقبت و سرپرستی یک نوجوان به خودی خود چه به لحاظ فردی و چه از جنبه اجتماعی امر مهم و قابل تاملی است.
ـ استفاده از مواد مخدر در نوجوانی مسئله خطرناکی است.
ـ حتی استفاده ناچیزی از مواد مخدر میتواند به ضرر و زیان های بزرگی منجر شود.
ـ محیط خانواده و مدرسه و نیز روابط نوجوان با افراد خانواده و نیز گروه دوستان موثرترین عوامل را در استفاده از مواد مخدر و اعتیاد وی فراهم می کنند.
ـ استفاده مداوم از مواد مخدر توسط یک نوجوان علامت هشدار دهنده ای است از وجود مشکل و یا مسئله ای که باید به طور فوری شناسایی شده و به آن رسیدگی شود.
ـ اعتیاد یک نوجوان به مواد مخدر محصول علت ها و دلایل مختلفی در زندگی اوست. اعتیاد نوجوان پدیده ای تک علتی نیست.
ـ برای کمک به نوجوانی که مشکل اعتیاد پیدا کرده است اتلاف وقت جایز نیست. چاره اندیشی و اقدام سریعتر احتمال بهبودی را بیشتر می کند.
ـ والدین در چنین مواردی باید مشاهده گر و مراقبت کننده دقیق و پیگیری باشند.
ـ شواهد و تجارب متعددی نشان میدهند که در مواردی مشاوره و برنامه های روان درمانی برای حل مشکلات خانواده و یا افراد خانواده برای کمک به رفع اعتیاد نوجوان ضروری است.
ـ رابطه والدین با نوجوان و تصحیح این رابطه در حل مشکل اعتیاد نوجوان نقش مهمی ایفا میکند.
ـ داشتن روابط دوستانه با فرزندان، صرف وقت با کودکان و نوجوانان، ارائه الگوهای رفتاری سالم از سوی والدین در پیشگیری از گرایش نوجوانان به مواد مخدر عواملی کلیدی هستند.
ـ به کودک و نوجوان باید تفهیم شود که اساس توقع و انتظار والدین از آنان برای رعایت موازینی که در خانه برای آنان وضع می شود، عشق، علاقه و توجه والدین به آنهاست.
گفتنی است که پس از انتخابات اخیر هیئت مدیره جدید سازمان زنان و شروع به کار آن از ماه سپتامبر این دومین برنامه ای است که این سازمان در زمینه مسئله اعتیاد نوجوانان و جوانان برگزار کرده است. برنامه نخست در ۱۷ نوامبر با همکاری “مرکز کانادایی سلامت روان و اعتیاد CMAH – ” و در سالن نمایش این مرکز برگزار شد. در آن برنامه فیلم “خون بازی Mainline ” ساخته خانم رخشان بنی اعتماد به نمایش گذارده شد و پس از آن محتوای فیلم، اعتیاد نوجوانان و نقش خانواده ها توسط یک پنل تخصص بررسی شد.
در گفت وگوی کوتاهی از خانم افخم مردوخی نایب رئیس سازمان زنان که حرفه اش مشاور جوانان و خانواده است، پرسیدم: علاوه بر کارگاه آموزشی حاضر (منظور همان برنامه با جورج هال سنتر)، سازمان زنان هفته پیشتر هم برنامه دیگری در مورد “اعتیاد نوجوانان و جوانان به مواد مخدر” در سالن نمایش CMAH برگزار کرده بود،  آیا توجه به موضوع اعتیاد جوانان علت بخصوصی داشته است؟
افخم مردوخی: سازمان زنان انتاریو مانند هر نهاد اجتماعی دیگری پویاست، چه بهتر که این تحرک همگون با مسائل ملموس جامعه به طور عام و جامعه ایرانیان ساکن تورنتو به گونه خاص باشد. امروز، اعتیاد در میان جوان ها معضلی است که بسیاری از جوامع و کشورها با آن روبرو هستند. به نمایش در آمدن فیلم “خون بازی” کار خوب خانم بنی اعتماد در تورنتو ـ که سازمان در به نمایش آوردن آن همکاری داشت ـ نیز نشان از جهانی بودن این مسئله دارد.
هیئت مدیره سازمان زنان تلاش دارد تا فعالیت ها و برنامه های آموزشی سازمان به روز و در ارتباط با دشواری های جامعه ایرانی باشد.

خانم مردوخی در مورد استقبال نازل پدر و مادرها که در واقع جمعیت مخاطب چنین کارگاه آموزشی بوده اند، می گوید: بسیاری از برنامه های آموزشی ارائه شده در جامعه ایرانی از استقبال کافی بهره مند نیستند.
او چاره جویی برای جلب توجه بیشتر جامعه به برنامه های آموزشی را در موارد زیر می بیند:
سازمان ها و نهادهای ایرانی میبایستی در جهت جلب اعتماد اعضای جامعه بیشتر تلاش کنند. با همراهی و پاسخ گویی به نیازهای روزمره مردم و استفاده از شیوه های ارتباطی متفاوت و متنوع برای خبر رسانی، بحث در مورد مشکلات و معضلات احتمالی موجود را در میان جامعه دامن بزنند. ما به استراتژی های موجودمان برای جلب جامعه به کارگاه های آموزشی برخورد کرده و در صورت لزوم میبایست آن ها را تغییر دهیم. تا کنون همکاری رسانه ای جامعه با سازمان زنان بسیار مهربانانه بوده است. تعداد زیادی از افراد و خانواده ها از طریق مطبوعات در جریان برنامه ها و بحث های موجود پیرامونمان قرار میگیرند. به نوبه خود از این همکاری قدردانی می کنم.

بدین ترتیب می توان امیدوار شد که توجه هیئت مدیره جدید سازمان به مسائل و آسیب های اجتماعی و معضلات خانوادگی در جامعه ایرانی و همچنین همکاری با مراکز تخصصی و سابقه دار در صورت تداوم نویدبخش حرکت و سمت گیری تازه ای است که میتواند سازمانی را که نام زنان ایرانی را بر خود دارد، در عرصه کار در خدمات اجتماعی به مرتبه شایسته تری برساند.

نام و شماره تلفن فعالترین مراکز و سرویس های اطلاع رسانی و خدماتی به خانواده ها در زمینه اعتیاد نوجوانان و جوانان در زیر می آید:

– Drug and Alcohol Registry of Treatment (DART)-1-800-565-8603 www.dart.on.ca
– Breakaway (416) 234-1942
– Center for Addictions and Mental Health (416) 595-6128
– Griffin Center-Helping Youth Towards Solutions (HYTS) (416) 222-1153
– Hospital for sick Children, Substance Abuse Outpatient and Day Treatment Program (416) 813- 5097
–
Georg
Hull
Center foe Children and Families Clear Directions Program (416) 622-8833 X 258