شماره ۱۲۰۳ ـ پنجشنبه ۱۳ نوامبر ۲۰۰۸
Small Business Management Guideline
درس اول
مقدمه
طی مباحث ۲۱ درس گذشته در قالب مدیریت نوین کسب وکار، تلاش نگارنده بر آن بود تا مبانی و اصول اولیه کسب وکار و مدیریت را بر اساس شیوه های جدید جهت استفاده همگان، بویژه صاحبان و مدیران شرکت ها و مجموعه های تجاری به رشته تحریر درآورد. هر چند دامنه این مباحث بسیار وسیع و متنوع است که ارائه مطالب میتواند همچنان ادامه داشته باشد، اما باتوجه به نظر برخی از دوستان(بویژه مهاجران تازه وارد) در راستای توسعه کسب و کارخصوصی و مستقل و تشکیل شرکت های کوچک و ضرورت راهنمائی ها و مشاوره در این خصوص، بر آن شدیم که در ارتباط با “مدیریت کسب و کار کوچک (small business)” مطالبی را بر اساس مراجع مستند و به روز، به صورت سلسله وار ارائه کنیم. انعکاس نظرات شما قطعاً در بهبود مطالب و اثربخشی آنها ما را کمک خواهد نمود. در این مبحث سعی خواهیم کرد تا به چگونگی شکل گیری یک کسب وکار و ضرورت های اولیه آن و همچنین مشکلات و مسائل پیش روی آن بپردازیم.
شروع یک کسب و کار کوچک(SB)
آمار و ارقام ارائه شده در سال ۲۰۰۵ حاکی از آن است که سهم شرکت های کوچک(SB) در ایجاد درآمد ملی (یا همان GDP) در کانادا ۲۴% است. این در حالی است که حدود ۵/۲ میلیون ( یعنی ۱۷.۸% از نیروی شاغل کانادا) در بخش کسب و کارکوچک(SB) و خوداشتغالی (self-employed) فعالیت دارند. همچنین بیش از ۵ میلیون نفرکه تقریباً نیمی از توان کاری کانادا را تشکیل میدهند، در SB ها مشغول به کار هستند.
بر اساس گزارش اخیر CIBC ، انتاریو در میان ایالت های کانادا ، بهترین موقعیت ها را جهت شروع یک SB داشته و این امر در سال های بعد نیز رو به افزایش است. بدین معنا که در این ایالت، قوانین و شرایط تسهیل کننده ای جهت توسعه SB وجود دارد که بویژه برای متخصصان و سرمایه گذاران مهاجر میتواند نوید بخش باشد.
از طرفی دیگر با وجود شرایط محیطی مناسب، راه اندازی یک SB نیاز به جدیت فراوان دارد. وقتی که ادیسون خلاقیت در کار را شامل ۱% روحیه و۹۰% تلاش و کوشش میداند، شاید به نوعی در ارتباط با راه اندازی یک SB صحبت کرده است. تمامی نوآوران و افراد خلاق و کارآفرین (entrepreneur) نیز که دارای تجربه عملی هستند، بر این باورند که موفقیت یک SBچندان به میزان ایده اولیه بستگی نداشته، بلکه به نحوه عمل و چگونگی اجرای آن طرح و ایده وابسته است.
ویژگی های کارآفرینان
همان طوری که اشاره شد، برای شروع یک SB، به بزرگ بودن طرح و ایده نبایستی توجه داشت، بلکه چالش های اجرائی آنها از اهمیت بیشتری برخوردار است. این امر مستلزم داشتن برخی از ویژگیهای فردی است که قبل از شروع به راه اندازی یک SB باید به آنها توجه نمود. این “خصوصیات فردی کارآفرین” عبارتند از:
اعتماد بنفس، مستقل بودن، علاقه به کار مورد نظر، داشتن انگیزه، انضباط فردی
سازماندهی شخصی، توانائی در حل مشکلات و مسائل، قابلیت انعطاف، دقیق بودن
سخت کوشی، واقع بینی، متعهد بودن، آدم عادی و معمولی بودن
به نظر این فهرست خصوصیات فردی کمی طولانی است و داشتن این صفات چندان آسان نیست، اما باید توجه داشت که شروع به کار یک SB بدون ملاحظه موارد اشاره شده موفقیت کسب و کار را به مخاطره جدی می اندازد.
محدودیت های شروع SB
پس از آنکه به صورتی روشن و صریح، از وجود صفات کارآفرینی در خود اطمینان حاصل نموده( و یا شرایط برخورداری از آنها را به صورت عملی برای خود ممکن نمودید)باید توجه کرد که شروع یک SB، محدودیت ها و سختی های خاص خود را دارد که صاحبان کسب و کار میبایست خود را برای آنها آماده نمایند. از جمله این موارد میتوان به شرایط زیر اشاره داشت:
ـ وجود ساعات کار طولانی و خسته کننده
ـ از دست دادن زمان های فراغت، بویژه در ارتباط با خانواده و دوستان صمیمی
ـ نبود درآمد کافی در ابتدای کار SB ( در حد ناچیز و یا حتی صفر)
ـ وجود فشار( کاری و محیطی) به صورت مستمر
از این روست که هر روز شاهد شروع و راه اندازی بسیاری از SB هایی هستیم که فقط برخی از آنها موفق به ادامه حیات میباشند و حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد از آنها دچار شکست شده و از گردونه کسب و کار خارج میشوند.
دلائل موفقیت SB
بر اساس آمار و مشاهدات ارائه شده، موفقیت یک SB به “شانس و اقبال” بستگی نداشته، بلکه تابع برخی علل حقیقی و واقعی است که بایستی به آنها توجه نمود. از جمله این دلائل میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
ـ ایجاد یک ارزش خوب و مناسب( مانند یک محصول جدید و یا خدمتی نو و اثرگذار)
ـ به کارگیری موثر یک “طرح کسب و کار”(business plan) به صورت مشخص و تعریف شده
ـ وجود ویژگیهای شخصیتی بارز در کارآفرینان و صاحبان SB
و سرانجام آنکه ، درصورتی که کارآفرینان دارای خانواده هستند، بایستی ایشان از کسب وکار و چگونگی اختصاص وقت آنها به SB و همچنین شرایط و ریسک های مرتبط با آن، در جریان قرار گیرند تا ضمن همراهی با ایشان، بویژه در مراحل سخت و غیرقابل تحمل در اوائل کار SB ، از میزان اوقاتی که آنان به این امر اختصاص میدهند نیز کاملاً مطلع و آگاه باشند.
مجید جان فرسا مشاور سیستم های مدیریت