رادیو فردا: فعالان و کنشگران حقوق بشر در سال ۲۰۱۲ برای دفاع از موازین اساسی حقوق بشر و آزادی های سیاسی و مدنی در شرایط جنگ و درگیری های مسلحانه ، سرکوب گسترده توسط حکومت ها و اجرای قوانین سرکوبگرانه جدید روزهای سخت و پرکاری را گذرانده اند.
به مناسبت دهم دسامبر روز جهانی حقوق بشر، رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی، شرح حال مختصری از ۱۲ فعال سرشناس حقوق بشر و مدافعان آزادی های سیاسی و مدنی را منتشر کرده است.
۱- آنگ سان سوچی، از سیاستمداران برجسته مخالف دولت در برمه، یا میانمار، که آزاد است.
انگ سان سوچی از رهبران اصلی و پیشتاز مبارزات دمکراسی خواهانه کشور برمه (میانمار) طی بیش از دو دهه اخیر بوده است. او از سال ۱۹۸۹ به این سو بیش از پانزده سال را در شرایط حبس خانگی سپری کرده و بالاخره در سال ۲۰۱۰ آزاد شد. پس از اجرای یک سری اصلاحات سیاسی توسط حاکمان نظامی برمه و برگزاری انتخابات سراسری وی به عنوان نماینده پارلمان انتخاب شد.
در ماه نوامبر باراک اوباما، رییس جمهور آمریکا در جریان سفر به برمه یا میانمار، با وی در منزلی که سال ها در آن حبس بود ملاقات کرد. مبارزات خستگی ناپذیر وی در راه دمکراسی و حقوق بشر جوائز فراوانی را برای وی به ارمغان آورده که جایزه صلح نوبل سال ۱۹۹۱ یکی از آن موارد است.
ده شخصیت، یک گروه سه نفره موسیقی و جمعیتی عظیم از تظاهرکنندگان جزو فعالان حقوق بشر سال ۲۰۱۲ نام برده شده اند
۲- چن گوانچنگ، فعال حقوق مدنی در چین، آزاد است ولی تصمیم به مهاجرت گرفت.
او که نابینا است با خودآموزی در رشته حقوق کار وکالت را آغاز کرد. وی پس از افشاگری در مورد آزارهای مربوط به قانون کنترل جمعیت و تک فرزندی در چین، از جمله سقط جنین اجباری در ماه های پایانی دوره بارداری و مقطوع النسل کردن زنان، در سطح بین المللی مورد توجه قرار گرفت.
پس از طی چهار سال زندان وی در آوریل سال ۲۰۱۲ از حبس خانگی گریخت و به سفارت آمریکا در پکن پناه برد که باعث بروز یک مشکل دیپلماتیک بین چین و آمریکا شد. در ماه های پس از این حادثه به وی اجازه داده شد که همراه همسر و دو دخترش به آمریکا مهاجرت کند.
۳- آلس بیالیاتسکی، از رهبران مخالف حکومت بلاروس که در حال حاضر در زندان است. وی در حال حاضر دوره چهار سال و نیمه حبس خود را طی می کند. جرم فرار از مالیات که علیه وی صادر شده در غرب به عنوان اقدامی سیاسی محکوم شده است. آلس بیالیاتسکی بنیانگذار اولین جنبش طرفدار دمکراسی در بلاروس به نام جبهه مردمی بلاروس و درعین حال رییس مهمترین گروه مدافع حقوق بشر به نام مرکز حقوق بشر بهار است. او از جمله نامزدهای نهایی سال ۲۰۱۲ برای دریافت جایزه آزادی اندیشه ساخاروف بود.
۴- نسرین ستوده، وکیل حقوق بشر در ایران که در حال حاضر زندانی است. نسرین ستوده سال ها به طور فعال از پرونده مخالفان سیاسی، زنان و نوجوانانی که حکم اعدام گرفته بوده اند، دفاع کرده است. وی در حال حاضر دوران حبس شش ساله خود را می گذراند. دستگاه قضایی ایران وی را متهم به نشر اکاذیب و توطئه علیه امنیت ملی کشور کرده است. وی یکی از دریافت کنندگان جایزه آزادی اندیشه ساخارف در سال ۲۰۱۲ بود.
۵- ال وی وی، هنرمند و فعال سیاسی چین. وی یکی از هنرمندان برجسته هنرهای تجسمی در سطح جهان است که در طراحی استادیوم معروف پکن برای بازی های المپیک به نام « لانه پرنده» مشارکت داشته است. در سال های اخیر وی به خاطر انتقاد از فساد سیاسی و مالی و تلاش دولت برای سرپوش گذاشتن بر این مسائل خشم حاکمان چین را برانگیخته است.
سال گذشته وی به مدت سه ماه بازداشت شد. اتهام وی فرار از مالیات بود که خودش آن را به شدت تکذیب کرده و معتقد است که اقدامی با انگیزه های سیاسی است. دفتر اداره مالیات پکن از وی خواسته که مبلغی معادل دو میلیون و ۴۰۰ هزار دلار به عنوان مالیات معوقه و جریمه پرداخت کند.
۶- تظاهرکنندگان بولوتنایا در روسیه، یک نفرشان در زندان و هفده نفر دیگر در حبس خانگی و یا حبس موقت هستند.
نام تظاهر کنندگان بولوتنایا از میدانی در شهر مسکو به عاریه گرفته شده که این افراد در روز ششم ماه مه در جریان گردهمایی مخالفان در آنجا دستگیر شدند. مقامات دادستانی می گویند که این هجده تظاهرکننده آغاز گر و مشوق بی نظمی بوده و به ماموران پلیس حمله کرده اند. در صورت تایید چنین اتهامتی هر یک از این افراد ممکن است با دوره های زندان چندین ساله روبرو شوند.
یکی از این افراد که محاکمه شده به چهار سال و نیم زندان محکوم شده است. یکی دیگر از متهمان به نام الکساندر کوسنکو در حال مبارزه با درخواست دادستانی برای بستری کردن وی در یک بیمارستان روانی است. الکساندر کوسنکو پس از تحمل شرایط دشوار در حین خدمت سربازی به اختلال روانی دچار شده است. تظاهر کنندگان بولوتنایا اکنون برای بسیاری به نمادی از مقاومت در برابر سرکوب های مستمر دولت روسیه بدل شده اند.
۷- پیتر بوکائرت، مسئول فعالیت های اضطراری سازمان دیده بان حقوق بشر از آمریکا. پیتر بوکائرت یکی از افراد بسیار فعال در زمینه بررسی موارد نقض حقوق بشر در مناطق درگیر جنگ است. در سال جاری سازمان دیده بان حقوق بشر گزارشی منتشر کرد که در آن جزییات مربوط به اعدام افرادی که در کاروان حامل معمر قذافی دستگیر شده بودند به خوبی ثبت شده است.
طبق این گزارش که براساس تحقیقات پیتر بوکائرت تنظیم شده اعدام دسته جمعی این افراد پرشمارترین مورد اعدام هایی است که توسط نیروهای مخالف قذافی انجام شده است.
۸- دنیس موکوگه، پزشک اهل کنگو که اکنون دوره معالجه پس از سوءقصد را طی می کند.
دنیس موکوگه جراح بیماری های زنان که در سال های قبل نامزد دریافت جایزه صلح نوبل بوده، مدیر و گرداننده بیمارستانی است که در آنجا قربانیان تجاوز و خشونت های جنسی جنگ داخلی کنگو را معالجه می کنند. در ماه اکتبر مردان مسلح به خانه وی حمله کرده، یکی از نگهبانان وی را کشته، فرزاندن وی را با اسلحه تهدید کرده و به سوی وی شلیک کردند. در جریان این حمله که به نظر می رسد اقدامی برنامه ریزی شده برای ترور وی بوده است به وی و اعضای خانواده اش آسیبی نرسید. وی و اعضای خانواده اش اکنون در خارج از کنگو هستند. سازمان عفو بین الملل این اقدام را به عنوان حمله ای « انتقام جویانه » محکوم کرد.
۹- ولادیمیر کوزلوف، رهبر گروه های مخالف دولت قزاقستان که در زندان است. ولادیمیر کوزلوف رهبر جنبش «به پیش» و جبهه مردمی قزاقستان از گروه های مخالف دولت است.
او که از مخالفان سرسخت نظربایف، رییس جمهوری این کشور است در ماه اکتبر در جریان اعتصاب کارگران صنعت نفت در شهر ژانا اوزن، به اتهام اقدام برای سرنگونی حاکمیت به یک سال و نیم زندان محکوم شد. جامعه بین المللی زندانی شدن وی را به طور گسترده محکوم کرده و سازمان دیده بان حقوق بشر این اقدام را «ضربه ای سنگین به آزادی بیان و تعددگرایی سیاسی در کشورهای آسیای مرکزی» توصیف کرده است.
۱۰- ملاله یوسف زهی، مدافع حق آموزش دختران در پاکستان که اکنون دوره معالجه پس از سوءقصد را طی می کند.
وی یک دختر چهارده ساله است که به خاطر شهامت در مبارزه برای حق آموزش دختران و دفاع از حقوق کودکان در مناطق قبیله ای و تحت نفوذ اسلام گرایان در پاکستان شهرت فراوانی پیدا کرده است. در ماه اکتبر اعضای طالبان وی را در مسیر رفتن به مدرسه با شلیک گلوله زخمی کردند. وی هم اکنون در بیمارستانی در بریتانیا تحت معالجه است.
۱۱- ادراک عباس اف، روزنامه نگار اهل آذربایجان. ادراک عباس اف پس از ضرب و شتم شدید توسط ماموران پلیس و نگهبانان شرکت دولتی انرژی به شدت آسیب دیده و در بیمارستان بستری شد. او در حال فیلمبرداری از تخریب خانه ها توسط این شرکت در یکی از محلات حومه شهر باکو بود. گروه های مدافع حقوق بشر و سازمان امنیت و همکاری اروپا این حمله را محکوم کردند.
ادراک عباس اف از روزنامه نگاران روزنامه « زرکالو» یکی از معدود رسانه های مستقل در جمهوری آذربایجان و از جمله بنیانگذاران «موسسه دفاع از آزادی و امنیت» روزنامه نگاران در آن کشور است. در ماه مارس موسسه «بایگانی سانسور» از نهادهای بین المللی مدافع آزادی بیان، یکی از جوایز سالانه خود را به ادراک عباس اف اعطا کرد.
۱۲- پوسی رایوت، فعالان آزادی بیان و از مخالفان حکومت روسیه، دو عضو گروه هنوز زندانی و عضو سوم آزاد شده است. این گروه موسیقی پانک که اعضای آن سه دختر جوان هستند، در ماه فوریه وقتی که ترانه ای انتقادی از ولادیمیر پوتین رهبر روسیه را در بزرگترین کلیسای جامع شهر مسکو اجرا کرد، موجب خشم شدید حکومت شد.
اعضای گروه پوسی رایوت، ماریا آلیوخینا، ایکاترینا ساموتسویچ و نادژدا تولوکونیکوا ( نفر پایین سمت راست) به آشوب گری با انگیزه های ضد دینی محکوم شده و برای هر یک حکم دو سال زندان صادر شد. این حکم واکنش های بین المللی شدیدی را برانگیخت.
ایکاترینا ساموتسویچ بعدا به طور مشروط از زندان آزاد شد. این گروه سه نفره از جمله نامزدان دریافت جایزه آزادی اندیشه ساخاروف در سال ۲۰۱۲ بود.
