شماره ۱۲۱۲ ـ پنجشنبه ۱۵ ژانویه ۲۰۰۹
به روایت تورنتواستار
غزه به روایت آمار:
جمعیت: یک و نیم میلیون نفر
جمعیت پناهنده: ۰۶/۱ میلیون نفر
مساحت: ۳۶۵ کیلومتر مربع
ابعاد سرزمین: طول ۴۰ کیلومتر، عرض ۱۰ کیلومتر
عرض باریک ترین نقطه: ۵ کیلومتر
تراکم جمعیت در هر کیلومترمربع: ۴۱۱۷ نفر
میانگین سن: ۲/۱۷ سال
نرخ بیکاری: ۵/۴۵%
۳۵۰۰ سال پیش از میلاد: نخستین نشانه های باستانی یک شهر دیواردار در جنوب شهر غزه کنونی آشکار گردید، که تل سَکَن نامیده شده است. این شهر توسط کنعانیان ساخته شده بود که بعدها به تصرف مصریان (فرعون ها) درآمد.
۱۲۰۰ سال پیش از میلاد: فلسطینیان ساکن حوزه اژه، کرانه های غزه را مرکز بازرگانی دریایی و زمینی خود ساختند.
۳۳۲ سال پیش از میلاد: اسکندر، غزه را تسخیر کرد. امپراتوری او پیش از صد سال بر این سرزمین حکومت کرد.
۱۴۵ سال پیش از میلاد: یهوداییان (Judeans) غزه را چندی محاصره کردند و سپس به تصرف درآوردند؛ و پس از تصرف شهر، آن را ویران ساختند.
۶۴ سال پیش از میلاد: رمی ها غزه را مستعمره خود کردند و پس از چندی آن را تبدیل به یک کانون تجمل و آموزش کردند. پس از میلاد مسیح، امپراتوری بیزانس، پاگانیسم(بت پرستی) را برانداخت و در حدود سال ۴۰۰ پس از میلاد، مسیحیت را در آنجا برقرار ساخت.
۶۳۷ پس از میلاد: اسلام به غزه وارد شد و آن را تبدیل به کانون قانون اسلامی کرد. حکومت امپراتوری اسلام، با مرکزیت بغداد، تا سال ۱۰۵۰ پس از میلاد که از ترک ها شکست خوردند، ادامه یافت. یک صد سال پس از آن، صلیبیان، غزه را تصرف کردند، اما پس از یکصد سال جنگ، غزه را از دست دادند.
۱۲۰۰ تا ۱۵۱۷ پس از میلاد: در پی عقب نشینی صلیبیان، حکومت مملوک اختیار غزه را به دست گرفت و نظم و رفاه نوینی فراهم شد، اما چندی بعد، غزه دوباره به دست ترک ها افتاد و پایتخت فلسطین شد.
۱۷۹۹ پس از میلاد: ناپلئون غزه را تصرف، اما بی درنگ آن را رها کرد تا به کشورگشایی های خود ادامه دهد. در همین دوره، مصری ها کنترل غزه را به دست گرفتند، ولی در برابر ترکهای عثمانی تاب نیاوردند و غزه به تصرف ترک ها درآمد.
۱۹۱۷ پس از میلاد: در جنگ جهانی اول، انگلیسی ها پس از شکست دادن ترکان عثمانی، غزه را تسخیر کردند. در پایان جنگ، شهر غزه در چارچوب اداری قیمومیت انگلستان (British Mandate) قرار گرفت.
۱۹۴۸: طرح سازمان ملل برای ایجاد دو کشور فلسطین و اسرائیل توسط کشورهای عرب پذیرفته نشد و آتش نخستین جنگ عرب ـ اسرائیل شعله ور گردید.
۱۹۴۹: مصر در باریکه غزه حکومت نظامی برقرار کرد و اعلام نمود که آن سرزمین را به امانت برای عرب های فلسطینی نگاه می دارد.
۱۹۵۶: درپی جنگ صحرای سینا ـ سوئز، اسرائیل باریکه غزه را تصرف کرد، اما بعد عقب نشینی کرد و مصر اداره آن سرزمین را با حضور نیروهای ملل متحد در دست گرفت.
۱۹۶۷: اسرائیل در پایان جنگ شش روزه، بار دیگر کنترل باریکه غزه را در دست گرفت. شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه ای صادر کرد و از اسرائیل خواست که عقب نشینی کند.
۱۹۷۰: نخستین خانه های کوچ نشین در سرزمین غزه توسط اسرائیل به وجود آمد که بر آتش کشمکش های آن با فلسطین دامن زد، و دامنه اعتراض ها بالا گرفت.
۱۹۸۷: سازمان شبه نظامیان اسلامی حماس متولد شد و نخستین انتفاضه فلسطینیان آغاز گردید.
۱۹۹۳: پیمان اسلو (Oslo Accords) با توافق بر پس دادن بخشی از سرزمین ها به فلسطینی ها و برقراری خودگردان ملی فلسطین به خیزش ها پایان داد. پس از آن، اسرائیل نیروهای خود را از غزه بیرون کشید.
۱۹۹۶: به کارگیری بمب های انتحاری بر ضد یهودیان در باریکه غزه آغاز گردید. بسیاری از فلسطینیان از کار کردن در اسرائیل منع شدند. موافقت نامه تازه صلح بین اسرائیل و سازمان خودگردان فلسطین به امضا رسید.
۲۰۰۰ تا ۲۰۰۱: گفت وگوهای صلح در کمپ دیوید به شکست انجامید. انتفاضه جدید آغاز به کار کرد. حماس بر شدت حمله های خود افزود. غزه به صورت کانون خشونت درآمد و عملیات انتقامی و ایجاد محدودیت های تازه توسط اسرائیل سبب تلفات بیشمار همراه با سقوط اقتصاد در باریکه غزه گردید.
۲۰۰۵: آریل شارون نخست وزیر اسرائیل، با پشتیبانی دولت دستور بیرون کشیدن نیروهای اسرائیل و کوچ نشین ها را از باریکه غزه صادر کرد. حماس نقش سیاسی خود را گسترش داد و به رقابت با فراکسیون الفتح یاسر عرفات برخاست.
۲۰۰۶: حماس پیروزی قاطعی در انتخابات پارلمانی به دست آورد، و برخودداری از شناسایی رسمی اسرائیل پای فشرد. اسرائیل و کشورهای غربی حماس را بایکوت کردند و به جانشین یاسر عرفات پرزیدنت محمود عباس روی آوردند. پس از ربوده شدن گیلاد شالیت، سرباز اسرائیلی، و کشته شدن دو سرباز دیگر توسط شبه نظامیان حماس، اسرائیل مرز با غزه را بست. اسرائیل چند عضو رهبری حماس را به قتل رساند. و حماس، راکت هایی به جنوب اسرائیل پرتاب کرد.
۲۰۰۷: اختلاف بین حماس و الفتح بالا گرفت، و در پی تبادل آتش، چند شهروند غیرنظامی غزه کشته شدند. کوشش هایی که برای تشکیل دولت ائتلاف ملی آغاز شده بود، به شکست انجامید، حماس کنترل نظامی غزه را در دست گرفت.
ژوئن ۲۰۰۸: اسرائیل و حماس بر سر قطع راکت اندازی حماس و عملیات تهاجمی اسرائیل، به آتش بس دست یافتند. ممنوعیت رساندن تدارکات به غزه اندکی کاهش یافت ولی منع تدارکات حیاتی و آزادی رفت و آمد همچنان ادامه یافت.
نوامبر ۲۰۰۸: با یورش اسرائیل بر تونل های مورد استفاده حماس، متارکه به پایان رسید و حماس با راکت اندازی به جنوب اسرائیل به انتقامجویی برخاست.
۲۷ دسامبر ۲۰۰۸: اسرائیل دست به حمله های هوایی علیه هدف هایی در سرتاسر باریکه غزه زد، و در نتیجه، ۲۰۰ نفر از مردم کشته شدند. پرتاب راکت به جنوب اسرائیل ادامه یافت.
۳ ژانویه ۲۰۰۹: اسرائیل نیروهای خود را وارد شمال باریکه غزه نمود و دست به یک تهاجم زمینی زد. راکت پرانی حماس ادامه یافت. در همین حال، مصر و فرانسه بر سر طرح آتش بس به رایزنی اضطراری پرداختند.
۸ ژانویه ۲۰۰۹: قطعنامه آتش بس سازمان ملل به تصویب رسید. ولی با بی اعتنایی دو طرف درگیری روبرو گردید. تلفات فلسطینیان از مرز ۷۰۰ نفر گذشت.
(گردآوری و تدوین اولیویا وارد)
