از خوانندگان

گزارشی از پایان کارگاه سینمای ایران 

 با خواندن خبر یک کارگاه سینمایی با عنوان تاریخ سینمای ایران از آغاز تا امروز در محل بنیاد پریا احساس خاصی در من زنده شد که شاید بشود آن را نوعی نوستالژی به عشق دوران نوجوانی و جوانی به سینما نامید که این حس نوستالژیک پس از حضور در سالن  و مشاهده علاقمندان به سینما از سه نسل ایرانیان مهاجر و با حضور استاد جعفر والی و عارف محمدی عزیز دو چندان گشت. در ابتدا دکتر محمد تاج دولتی (روزنامه نگار و از مسئولان بنیاد ) به معرفی برنامه و انگیزه ی برگزاری آن اشاره کرد  و با دعوت از عارف محمدی به پشت تریبون  اولین جلسه کارگاه سینما آغاز گشت. عارف با متانت و ادب مثال زدنی خاص خودش و کسب اجازه از پپشکسوتان در این زمینه توضیحاتی پیرامون شکل گیری سینما در جهان و به فاصله کوتاهی در ایران  ارائه داد و مروری اجمالی داشت به عناوینی چون: سینمای فارسی و قارونیسم، موج نو و چهره های تاثیرگذار، موج سوم فیلمسازان، کانونها و مراکز حمایت کننده سینمای مستقل و.. در بخشی از این مباحث به تشریح واژه فیلمفارسی و فیلمفارسی ساز که در دهه سی شمسی توسط دکتر هوشنگ کاووسی از پیشگامان نقد نویسی ایران ابداع شده بود پرداخته شد که به فیلم هایی اشاره می کرد که در آن زمان  نه فیلم نامیده می شدند چون که از اصول و ساختار سینمایی بی بهره بودند، و نه  جزو فیلم های فارسی بودند چون با واقعیت جامعه همخوانی نداشتند. در بین هر بخش عارف سکانس هایی از فیلم های مربوطه را به نمایش می گذاشت که مورد توجه حاضران از هر سه نسل قرار گرفت. بیان و شیوه روایت گونه عارف در توضیح تاریخ سینمای ایران جالب و جذاب بود.

عارف محمدی در کارگاه آموزشی سینمای ایران

پس از یک استراحت کوتاه عارف از پیشکسوت تئاتر و سینما آقای جعفر والی دعوت کرد تا پشت تریبون قرار بگیرد که با تشویق ممتد حاضران روبرو شد. خاطرات آقای والی درباره چگونگی شکل گیری فیلم گاو، همکاری با داریوش مهرجویی  و بی مهری مسئولان سینمایی کشور با گاو و خروج پنهانی فیلم از ایران و اخذ جایزه از فستیوال ونیز و بعد هم توقیف و سانسور آن بسیار شنیدنی بود. در ادامه، سکانس هایی از فیلم قیصر و گاو به نمایش در آمد و جلسه اول با توضیحاتی پیرامون  نزول سینما  و ورشکستگی آن در سال ۱۳۵۶ به پایان رسید.

جلسه دوم  روز یکشنبه  ۳ فوریه تحت عنوان: سینمای نوین ایران که به طور اتفاقی با شروع جشنواره فجر در ایران  همزمان شده بود، خاطرات آن روزها و ایستادن در صف های طویل سینما عصر جدید  در روزهای برفی و بارانی را برای من و هم نسلان من زنده کرد. نسلی که در دهه شصت  و اوایل هفتاد دسترسی به آثار بزرگ سینمای جهان  مانند این روزها برایش آسان نبود. در آن زمان نه یوتیوب بود و نه این همه سایت که بشود مجانی فیلم دید. در آن سالها تنها دلخوشی نسل من بخش جنبی جشنواره فجر بود که به نمایش فیلم های مطرح خارجی اختصاص داشت. در جلسه دوم عناوینی چون: انقلاب اسلامی و بحران در سینمای ایران، سیاستگذاری در تولید فیلم، عصر طلایی سینمای پس از انقلاب، سینمای جنگ، گرایش به سینمای کودک، پدیده فیلم های جشنواره ای، سانسور در تاریخ سینمای ایران  بررسی شد و بخشی از گفت وگوی تصویری عارف با ناصر تقوایی پیرامون سانسور در ایران نیز پخش شد که جالب و آگاهی دهنده بود. از نکات جالب توجه جلسه دوم  افزایش نمایش سکانس های  فیلم ها بود که در ارتباط با موضوعات به درستی انتخاب شده بود. حضور دوباره آقای والی و ارائه توضیحاتی پیرامون حضورشان در فیلم هایی چون ناخداخورشید و پاداش سکوت  با ذکر خاطراتی از پشت صحنه آنها بسیار دلنشین و به یادماندنی بود.

جعفر والی استاد پیشکسوت تئاتر در کارگاه آموزشی سینما از خاطراتش و پشت صحنه برخی از فیلم ها گفت

عارف در پایان با اشاره به دور شدن سینمای ایران از سال های طلایی و با ذکر آثار خوب دهه هشتاد و مقایسه آن ها با فیلم های مبتذلی که در این اواخر در سینمای ایران تولید می شود این جریان را نوعی آغاز فیلمفارسی سازی در ایران نامید و با ارجاع به فیلمفارسی دوران قبل از انقلاب  از آن به عنوان ” از فیلمفارسی تا فیلمفارسی یاد کرد”.

به گفته تعدادی از شرکت کنندگان شرکت در این کارگاه مانند به پایان رساندن دو واحد دانشگاهی تاریخ سینمای ایران  در رشته  سینما  بود که ذکر جزییات این دو جلسه به زمان زیادی احتیاج دارد. در پایان به عنوان یک علاقمند جدی به هنر هفتم از زحمات کلیه دست اندرکاران بخصوص عارف محمدی عزیز تشکر و قدردانی می کنم.

 Danialllog@yahoo.ca