ترجمه: حمید پرنیان
اشاره:
جشنواره بین المللی فیلم تورنتو ـ بخش کودکان تا ۲۱ اپریل ادامه دارد. فیلم کاغذ خروس نشان ساخته ی مریم میلانی نیز در روزهای ۱۴ و ۱۵ و ۱۶ اپریل با حضور کارگردان به نمایش درآمد. مطلب زیر در بخش انگلیسی شهروند هفته ی گذشته منتشر شد و این هفته ترجمه آن را می خوانید.
استعدادش را دارد، بینشاش را دارد، و تواناش را هم. امیر تنها چیزی که ندارد، تکهکاغذی است تا روی آن نقاشی کند. «کاغذ خروسنشان» ساختهی مریم میلانی (کارگردانی ایرانی)، فیلمِ کودک است و بسیار تاثیرگذار. این فیلم دربارهی امیر، هنرمندی خوشذوق در ایرانِ ۱۹۷۱ است که مصمم است تا در یک مسابقهی هنری مخصوصِ کودکان شرکت کند. امیر- که امیدوار است با مشارکت در این مسابقه، از وضعیتِ فقر بیرون بیاید – سخت تلاش میکند تا با انجام کارهای متفاوتِ سختی مثل فروختن روزنامه در خیابان و حملکردن بارهای سنگین در بازار، پول جمع کند و برای نقاشیاش یک کاغذِ آبرنگی و گرانقیمت بخرد.
علی، دوستِ صمیمیِ امیر، همیار و همگامِ او در این جستجو برای آیندهای بهتر است. علی فوتبالیستی بلندپرواز است که میخواهد به یک ورزشکارِ حرفهای تبدیل شود اما مثل امیر توان مالیِ خریدِ تجهیزاتِ ورزشیِ مورد نیازش را ندارد. این دو پسر با کمکِ هم، مسئولیتِ نگهداری از خواهران کوچکترشان را برعهده دارند، در آوردن پول برای حمایت از خانوادههای فقیر خود سخت تلاش میکنند و همچنین به در و دیوار میزنند تا راهی برای تحققِ رویاهایشان پیدا کنند.
اولین اثرِ میلانی در مقامِ کارگردانی، داستانِ اثرگذاری است دربارهی دوستی و تحققِ رویاها؛ حتی در شرایطی که موانعی بهظاهر غیرقابل عبور در پیشِ رو باشد.
این فیلم ایرانی یکی از ۲۹ فیلم بلندی است که در بخشِ کودکانِ جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو (TIFF) سال ۲۰۱۳ به اکران درآمد. این جشنوارهی مشهورِ فیلمِ کودکان از هماکنون تا ۲۱ آوریل ادامه دارد و ۱۱۷ فیلم را به نمایش میگذارد که عبارتند از ۸۸ فیلم کوتاه از ۴۰ کشور متفاوت. امسال شانزدهمین سال برگزاری TIFF کودکان است.
مدیرِ برنامههای عمومیِ TIFF میگوید: «فیلمهای بخش کودکانِ جشنوارهی TIFF امسال به نسل جدیدی از سینمادوستان قدرت و الهام میبخشد».
«این جشنواره فرصتی به کودکان میدهد تا برخی از بهترین فیلمهای دنیا را همان گونه که باید دیده شوند ببینند: [یعنی] روی پردهی بزرگِ سینما».
فیلمِ میلانی علاوه بر اینکه در بخش کودکان TIFF به نمایش گذاشته خواهد شد، جایزهی صلحِ لیو اولمن از جشنوارهی بینالمللی فیلم کودکان شیکاگو در سال ۲۰۱۲ را نصیب خود کرده است.
گرچه داستان اصلی فیلم پیرامون امیر و علی (دوست صمیمی امیر) میگردد اما خواهر کوچکترِ امیر، مریم را نیز به گونه ی جذابی به تصویر میکشد که فیلمسازی خوشذوق است و میخواهد در فرهنگستان هنر کودکان موفق شود.
مریم کارگردانی جوان و مشتاق است که تشنهی یادگیری عناصر گوناگونِ صنعت فیلمسازی است.
او سخت تلاش میکند تا دانشِ فیلمسازی خود را افزایش دهد؛ کارهای متفاوتی را از بازیکردن در نقشهای متفاوت گرفته تا طراحی لباس، انجام میدهد با این امید که روزی یک فیلمساز موفق شود. او با پشتکار زیادی که دارد از هر فرصتی بهره میبرد تا در مدرسهی هنر به روی صحنه برود؛ وقتهای آزاد خود را صرف این میکند که دختران محل را جمع کند تا در فیلمی شرکت کنند که با دوربینِ غیرواقعی تصویربرداری خواهد شد؛ دوربینی که از قرقرههای خیاطیِ خالی و بیمصرفِ مادر درست شده.
با این که فیلم به مضمونهای دشواری مثل فقر و کارِ کودکان میپردازد، اما این کار را با نگاهِ مثبت و کودکانه انجام میدهد، نگاهی که در سینمای ایران کمتر دیده شده است. این فیلم، خلاف دیگر فیلمهای معمول ایرانی و جشنوارهای، پایانی خوش دارد اما بدونِ اغراق و ملودرام. این فیلم داستان ساده دارد و دربارهی به بلوغ رسیدن است، و اگر روایتی سیاسی هم داشته باشد بسیار کمرنگ و جزئی است. فیلم میلانی، در مقایسه با بسیاری از فیلمهای جشنوارهای دیگرِ که در ایران ساخته میشوند و به زندگیِ کودکانِ فقیر میپردازند، از زندگیِ فلجشده یا کشوری که غرق در رکود اجتماعی و اقتصادی است نمیگوید. بل داستان سادهی به بلوغ رسیدن را تعریف میکند.
فیلم «کاغذ خروسنشان» در تاریخ ۱۴، ۱۵ و ۱۶ آوریل اکران میشود. کارگردان این فیلم، مریم میلانی نیز حضور خواهد داشت تا به پرسشهای تماشاچیان پاسخ دهد.
برای اطلاعاتِ بیشتر به آدرس بخش کودکانِ TIFF سر بزنید: http://tiff.net/tiffkids/festival