شهروند – آرش عزیزی: کسانی که با دولت‌مداری استفن هارپر، نخست وزیر محافظه کار کانادا، آشنا باشند می دانند که او کمتر به اطرافیانش اعتماد می‌کند و قدرت را بیشتر در میان چند نفر معدود متمرکز کرده است.
اما هفته ی پیش، یکی از این معدود معتمدین نزدیک به نخست وزیر، درست در روز تولد ۵۰ سالگی خود، از سمتش استعفا داد تا بحرانی که حول افتضاحات مالیِ سناتورهای منصوب هارپر پیش آمده وارد مرحله ی جدیدی شود.
نایجل رایت رئیس دفتر نخست وزیر کانادا استعفا داد
نایجل رایت، رئیس دفتر هارپر، در ژانویه ۲۰۱۱ به دفتر نخست وزیر آمده بود و از قدرتمندترین افراد کل کشور به حساب می آمد. او اکنون یکی از قربانیان بزرگترین جنجالی است که محافظه کاران از زمان به قدرت رسیدن خود در سال ۲۰۰۶ با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
چند روز پیش بود که معلوم شد رایت چند ماه پیش چکی شخصی و مخفیانه به ارزش ۹۰ هزار دلار به سناتور محافظه کار، مایک دافی، داده است. این چک برای این بود که دافی آن هزینه هایی که به طور نامناسب از بیت المال دریافت کرده بود به دولت بازگرداند. با افشای این خبر، رایت چاره ای به جز استعفا نیافت.
خودِ دافی نیز پیش از این از گروه سناتورهای حزب محافظه کار استعفا داد. دیگر سناتور عالی رتبه‌ی محافظه‌کار، پاملا والین، نیز چنین کرد.
رایت پیش از ورود به اتاوا از بانکدارهای موفق خیابانِ بی بود و بسیار ثروتمند محسوب می شود. او گفت از «تاثیر» تصمیمش بر دولت و حزب پشیمان است و افزود: «من به اتاوا آمدم تا نقش خود را در ارائه ی دولت خوب به کانادا بازی کنم و در این سمت هدفم چیزی جز این نبود.»
خبر استعفای رایت بخصوص از آن‌جا بهت آمیز است که همین جمعه ی هفته ی پیش بود که دفتر هارپر بر حمایت خود از او اصرار می کرد. اندرو مک گال، مدیر ارتباطات هارپر، گفته بود: «نخست وزیر اعتماد کامل به آقای رایت دارد و ایشان در سمت خود می ماند.»
مک دوگال در توضیح این تغییر ناگهانی گفت: «نایجل انسان بسیار شریفی است. بعضی مواقع آدم متوجه می شود که باید کار مشخصی انجام داد.»
یکی از منابع حزب محافظه کار بدون افشای نام خود به خبرنگارِ تورنتو استار گفت رایت تمام آخرهفته ی گذشته را به جای جشن تولد مشغول فکر کردن در مورد بالا گرفتن جنجال ها و تصمیم لازم بوده و بالاخره تصمیم خود را گرفته است.
بحران کنونی محافظه کاران بر سر مبالغی است که سناتورهای محافظه کار از بودجه ی دولت دریافت کرده اند بدون این‌که معلوم باشد محل صرف این مبالغ چه بوده است. پیش از این دو سناتور عالی رتبه نیز استعفا داده بودند اما شکی نیست که این سنگین ترین ضربه ی تاکنونی این بحران بر هارپر است. نه تنها ضربه ای سیاسی که فقدان یکی از مدبرترین و زیرک ترین مدیران دفتر نخست وزیر.
رایت وکیلی درس خوانده ی هاروارد است و در زمان مدیر عاملی خود در شرکت سرمایه گذاری آنکسِ تورنتو بود که به ثروت رسید. او سابقه ی طویلی در کار سیاسی نیز دارد و در زمان برایان مالرونی، نخست وزیر محافظه کار دهه ی ۸۰، در دفتر او کار می کرد.
همین است که با این‌که هارپری ها تصمیم او برای دادن چک خصوصی به دافی را سخاوتمندانه و اندیشمندانه می دانند، خیلی ها در خفا در تعجبند که او چطور چنین بی مبالاتی کرده است.
دفتر نخست وزیر می گوید هدف رایت چیزی نبود جز کمک به دافی، که پیش از سناتوری خبرنگار سی تی وی بود و از پس خرج آن بر نمی آمد. یکی از منابع محافظه کاران به استار گفت دافی با گریه و زاری به دفتر رایت آمده و خواهش کرده این پول به او داده شود.
سناتور دافی از یکشنبه تا زمان نوشته شدن این خطوط (عصر دوشنبه) با رسانه ها گفتگو نکرده است.
عواقب سیاسی استعفای رایت برای دولت هارپر می‌تواند وسیع و کمرشکن باشد.
