زمان سال ۱۹۵۳ بود و مکان قاهره. اخوان المسلمین محبوب القلوب عام و خاص شده بود و صحنه گردان جنبش های خرد و کلان منطقه بود
شهروند ۱۲۶۱ ـ پنجشنبه ۲۴ دسامبر ۲۰۰۹
نواب صفوی در ضیافت اخوان المسلمین
زمان سال ۱۹۵۳ بود و مکان قاهره. اخوان المسلمین محبوب القلوب عام و خاص شده بود و صحنه گردان جنبش های خرد و کلان منطقه بود. در صورت ضرورت جنبش آزادیبخش راه می انداخت و از راه دور رهنمود می داد که چه باید کرد و چه نباید کرد. اخوان المسلمین، در سال های بعد، سرچشمه ی بنیاد حماس، القاعده، سلفیون، حزب الله لبنان حسن نصراله و غیره بود. فدائیان اسلام و رهبر بلامنازع آنان، نواب صفوی، شدیدا تحت تاثیر نظرات تروریستی و آشفته اخوان المسلمین بود و تا قبل از سال ۱۹۵۳، دیدارهایی در لبنان و مصر صورت گرفته بود و رهنمودهای آوانتوریستی و پریشان گونه به نواب صفوی القاء شده بود و وی را تبدیل به یک دگماتیست روان پریش تروریست کرده بود.
در سفری که نواب صفوی در سال ۱۹۵۳ به قاهره کرد، مورد استقبال اخوان المسلمین قرار گرفت و او را بر دوش های خود در خیابان های قاهره گرداندند و تصویر او را با همان عمامه کذایی در صفحه نخست روزنامه چاپ کردند و بدین گونه اخوان المسلمین، نابخردانه، بدون توجه به موقعیت دربار و دکتر مصدق و حزب توده و شرایط اجتماعی و سیاسی ایران، تلاش می کرد که از وی چهره ای بسازد و فدائیان اسلام را تنها آلترناتیو نجات بخش ایران جلوه دهد.
در حاشیه اضافه کنم، که بعد از اعدام فدائیان اسلام در سال ۱۹۵۵، اخوان المسلمین به تلاش افتاد که در سال ۱۹۶۶ به کمک دکتر علی شریعتی، ابراهیم یزدی را مکلف کرده که اتحادیه دانشجویان را در امریکا بر پا کند.
فدائیان اسلام و آغاز ترور
در دی ماه ۱۳۲۴ حکیم الملک (حکیمی) نخست وزیریش به سه ماه هم نرسیده بود، که قوام جایگزین وی شد. شرایط بسیار بحرانی بود، پیشه وری در تبریز با اعلام فرقه دمکرات آذربایجان، جمهوری مستقل آذربایجان را آغاز کرده بود و "قاضی محمد" رهبر جنبش کردها، با رایزنی با "باقراف"، فرقه دمکرات کردستان را بنیاد گذاشته بود و حزب توده با یارگیری وسیع در تلاش بود که در کابینه آتی وزرایی رهسپار دولت کند و مصدق به عنوان نماینده مجلس در تکاپو بود که دلشورگی خود را از مسئله نفت چگونه در آینده به جلو ببرد. در چنین شرایط بحرانی، مرد عبور از مشکلات، قوام السلطنه، با متانت و صلابت بدون اعتنا به دربار بر تخت صدراعظمی نشسته و به رتق و فتق امور می پردازد. در چنین وضعیتی نام فدائیان اسلام بر سر زبان ها افتاد. حادثه از روی پله های دادگستری آغاز شد. احمد کسروی تشکیلات "باهماد آزادگان" را سامان داده بود و بهانه مناسب را به فدائیان اسلام داد که به علت "ترویج بی دینی" در روی پله های دادگستری ترور شود. قوام درگیر داستان فرقه دموکرات آذربایجان بود و از تعقیب نواب صفوی و فدائیان اسلام سرباز زد. قوام هرگز پیش بینی نمی کرد که این آغاز سناریوی تروریسم ۱۰ ساله فدائیان اسلام خواهد بود.
کارنامه ترورهای فدائیان اسلام
دو سال از ریختن خون احمد کسروی نگذشته بود که هژیر وزیر دربار نخست وزیر اسبق، با فتوای آیت اله کاشانی و به دستور نواب صفوی و توسط امامی ترور شد. بدین گونه آیت اله کاشانی به مجلس چهاردهم راه یافت و بعدها رئیس مجلس شد. از این تاریخ به بعد فدائیان اسلام به عنوان پیروان آیت اله کاشانی زیر حمایت او بودند و از آن جایی که در اسلام ترورها باید با فتوای مجتهد جامع الشرایط انجام گیرد، ترورهای انجام شده تا ۳۰ تیر ۱۳۳۱ احتمالا با فتوای کاشانی یا یکی از فقهای رهبری اخوان المسلمین انجام شده است.
عبدالحسین قمی یکی دیگر از فعالان فدائیان اسلام در سال ۱۳۲۸، دکتر زنگنه وزیر آموزش و پرورش را ترور کرد، و در اسفند ۱۳۲۹ رزم آرا نخست وزیر توسط خلیل طهماسبی و با فتوای کاشانی ترور شد. طهماسبی شیفته آیت اله کاشانی بود. ابوالقاسم رفایی در اردیبهشت ۱۳۳۰ قصد ترور دکتر مصدق را داشت.
عبدالحسین واحدی یکی از تئوریسین های فدائیان اسلام اکثر مطالب تئوریک را در مجله "زلزله" می نوشت. اندیشه التقاطی و ضد ملی و میهنی او تروریسم از نوع بینش اخوان المسلمین مصر را ترویج می داد.
دستگاه امنیتی رژیم شاه در فاصله سال های ۳۰ تا ۳۱ با فدائیان اسلام به علت ضدیتی که با مصدق داشتند، مماشات می کرد و در سال ۱۳۳۴ که علت وجودی آنان برای رژیم از بین رفت، سرکوب شدند.
علوی مقدم، رئیس شهربانی، با اجازه شاه با نواب صفوی ملاقات هم کرد. در سال ۱۳۳۴ تیر مظفر ذوالقدر به سوی علا نخست وزیر، سناریوی فدائیان اسلام را به پایان رساند. علوی مقدم با یاری بختیار و به دستور شاه و با دادستانی آزموده، در شامگاه ۲۷ دی ماه ۱۳۳۴ نواب صفوی و خلیل طهماسبی را تیرباران کردند و این پایان کار ۱۰ ساله یک گروه مسلح اسلامی بود. حوزه علمیه قم هیچ گونه دخالتی در اعدام آنان نکرد و کاشانی مدتی به زندان و سپس به تبعید رفت.
هر چند کاشانی در دوره اول نخست وزیری مصدق از وی حمایت کرد، اما در دوره دوم نخست وزیری به صف مخالفان مصدق پیوست و در مجلس مانع جدی در مقابل دولت دکتر مصدق بود.
فدائیان اسلام اعتراف کردند که قبل از ۲۸ مرداد در سودای ترور مصدق بودند.
بقایای فدائیان اسلام در سال ۱۳۴۵ با نام "حزب ملل اسلامی" وارد میدان شدند و در سال۱۳۵۷ نام "سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی" را بر خود نهادند.
شیفتگی هاشمی رفسنجانی و دلباختگی علی خامنه ای به نواب صفوی
هاشمی رفسنجانی در صفحات ۱۰۸ و ۱۰۹ کتاب "دوران مبارزه" می نویسد:"… در مورد فدائیان اسلام… از هواداران آنها بودم… شهید نواب صفوی و واحدی با شیوه خاصی عمامه می بستند…نواب برای ما مقدس بود و مایه اصلی روحیه سیاسی من بود…"
"تقدس" والای نواب برای هاشمی، "مایه اصلی روحیه" دستور قتل های زنجیره ای در دوران قدرت هاشمی شد و این اندیشه متاثر از نواب در سال های ۶۰ تا ۶۷ نقش بارز خود را در "جوان کشی" به نمایش گذاشت و هاشمی را به یکی از شرکای قتل عام مبارزان در تابستان سال ۶۷ تبدیل کرد.
اما "سید علی خامنه ای" شیفتگی بالاتر، وابستگی عقیدتی بیشتر و دلباختگی عمیق تر با نواب صفوی دارد. در تارنمای ایرنا نگاشته شده است:"…نخستین جرقه های سیاسی و مبارزاتی را مجاهد بزرگ شهید نواب صفوی در ذهن من زده است." "هنگامی که نواب صفوی با عده ای از فدائیان اسلام در سال ۳۱ به مشهد رفته و در مدرسه سلیمان خان، سخنرانی پر هیجانی در موضوع احیای اسلام و حاکمیت احکام الهی ایراد کردند…" علی خامنه ای از طلاب مدرسه سلیمان خان بود، "…به شدت تحت تاثیر سخنان آتشین نواب واقع شدم…" و "همان وقت جرقه های انگیزش انقلاب اسلامی به وسیله نواب صفوی در من به وجود آمده و هیچ شکی ندارم که اولین آتش را مرحوم نواب در دل ما روشن کرد…" و بدین ترتیب آتشی بر وطن زده شد و علی خامنه ای از جرقه های انگیزاننده، جرقه ای بر جان میلیون ها ایرانی زد.
و بدین گونه فدائیان اسلام، بر اساس اعترافاتشان، سودای ترور دکتر مصدق را داشتند و مانع جدی در راه اعتلای جنبش ملی و میهنی سال های ۳۰ تا ۳۲ بودند. آنان نقش بارزی در ترویج تروریسم اسلامی در ایران داشته و پایه های بربریت حکومت و باورهای فاشیستی مسئولان و رهبران حکومت کنونی در وطن را بنیان گذاشتند.
* رضا علوی، مهندس مکانیک از دانشگاه علم و صنعت و فوق لیسانس مهندسی ساختمان از آمریکا. از فعالان جنبش دانشجویی و حقوق بشر در ایران و آمریکاست. سال ها است که در زمینه ی سیاست و تاریخ پژوهش می کند و می نویسد. در حال حاضر ساکن تگزاس است.