نخستین کنگره سکولار دموکرات های ایران در یکی از سالن‌های اجتماعات هتل «وستین» در «فالس چرچ» ویرجینیا، برگزار شد. این کنفرانس با نواختن سرود ای ایران و سپس خوش آمد گویی مدیر و سردبیر هفته نامه ایرانیان تقی مختار که یکی از امضاکنندگان پیمان نامه عصر نو و مسئول کمیته ی تدارکات محلی کنگره بود، رأس ساعت ۹ صبح روز شنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۲ برابر با سوم آگوست ۲۰۱۳ در واشنگتن دی سی آغاز شد.
تقی مختار ضمن اشاره به اهمیت تاریخی کنگره که برای نخستین بار در خارج از کشور برگزار می شود و اظهار امیدواری برای تداوم آن، کنگره را بسیار مفید دانست. سپس پیام صوتی دکتر حسن کیانزاد که ریاست گروه هماهنگی تدارکات کنگره را بر عهده داشت و موفق به حضور در کنگره نشده بود، پخش شد. ایشان درباره چرایی و چگونگی شکل گرفتن این کنگره صحبت کرد و در خاتمه صحبت هایش از دکتر اسماعیل خویی شاعر، نویسنده و فیلسوف سرشناس دعوت کرد تا به عنوان رئیس نخستین کنگره ی سکولار دموکرات های ایران سخنان افتتاحیه خود را بیان کند. دکتر اسماعیل خویی ضمن خوشامدگویی و تاکید بر اهمیت و ضرورت برپایی این کنگره سخنان خود را بیان کرد و کنگره رسما کار خود را آغاز کرد.
سخنرانان و پیام دهندگان به کنگره سکولار دمکرات ها
پس از افتتاح رسمی کنگره، علاوه بر خوشآمدگویی‌ها و ادای توضیحاتی در خصوص چرایی و چگونگی شکل گرفتن کنگره، و در دو روز برگزاری کنگره، چهار نشست مختلف بر پا شد که مجموعاً دوازده تن در آنها سخن گفتند. فایل های صوتی، تصویری و نوشتاری در وب سایت رسمی www.isdcongress.com موجود است.
قرائت پیام‌های برخی از شخصیت‌های سیاسی، روشنفکران، روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی، نمایش ویدئویی درباره زمینه‌های فکری انقلاب مشروطه، تشکیل یک گردهمایی فرهنگی و هنری در غروب روز شنبه، و برگزاری یک نظرخواهی در خصوص تأسیس نهادی سیاسی از درون کنگره و انجام انتخاباتی به منظور تعیین اعضای شورای عالی نهاد مذکور، از دیگر بخش‌های برنامه ی از پیش تنظیم شده کنگره بود.
ابتدا دکتر نوری علا پیام های ارسالی از طرف شاهزاده رضا پهلوی از واشنگتن، آیت الله سیدحسین کاظمینی بروجردی از زندان اوین، مهندس حشمت الله طبرزدی از تهران و دکتر باقر پرهام از ساکرامنتوی کالیفرنیا را برای حضار خواند. آقای دکتر نوری علا پیش از خواندن پیام آیت الله سیدحسین کاظمینی بروجردی که از داخل زندان اوین به این کنگره فرستاده شده بود، به این موضوع اشاره کرد که سکولار دموکراسی ربطی به مذهب کسی ندارد، بلکه چتری است که در زیر آن همه می توانند عقاید خود را داشته باشند.
پیام آیت الله سیدحسین کاظمینی بروجردی از داخل زندان اوین
به محضر معارضین با غیرت که هویت ایرانی، انرژی بخش حیات مقدس شان است.
درود این اسیر استبداد اسلامی بر شما، که پژواک فریادهای عدالتخواهانه این زندانی سیاسی اعتقادی هفت ساله می باشید. رای همه فرزندان ایران به یغما رفته، طلب پیروزی دارم به راستی در حکومتی که در رأس آن دیکتاتور مادام العمر قرار دارد که به نام آفریدگار جهان، جنایت می کند و به رنگ و لعاب معنویت، تیشه به ریشه شریعت می زند، دموکراسی و رفراندوم و جمهوریت، معنی و مفهومی دارد؟
شما جمع شده اید تا به داد ملتی برسید که سی و چهار سال قبل، همه چیز خود را واگذار نمود. ای دلسوزان وطن مظلوم به پا خیزید و از همه ی امکانات موجود برای امحاء رژیم فاشیستی خودکامه، بهره گیرید. وجه امتیاز هیئت حاکمه ی مستبد، اختلاف مخالفان است. آنچه که بقاء و دوام ولایت مطلقه فقیه را تضمین می کند، دو دستگی و به هم ریختگی منکرین و محاربین حاکمان خونخوار و درنده ی موجود در این مملکت است. خوشبختانه در چنان باتلاقی، سردمداران مکار و کذاب جمهوری اسلامی گیر کرده اند که هنوز بعد از این همه سال، مجبورند تا وعده های بنیانگذار انقلاب شان را پنهان کنند و به روی خود نیاورند که با کمال مستی و پستی، مدینه ی فاضله اش را اعلام کرد و بهشت موعود را بشارت داد که رعیت مفلوک، در چنان جهنمی به سر می برد که هرگز در تاریخ مللی، یافت نشده و در هیچ تقویمی، ثبت نگردیده است. مایه مسرت و شادمانی است که امروز، دیگر خطای گردانندگان دروغگو و چپاولگر، رنگ نداشته و دنیا به ماهیت کثیفشان پی برده است، و خلق مصیبت زده ایران، در استحاله ی فکری و فطری، قرار گرفته و از باورداشت های گذشته اش، پشیمان گشته، اما هیهات که زنده کردن این سرزمین سوخته، غارت بیت المال و ساقط کردن صاحبان اصلی این ذخائر طبیعی، از ثروت های آبا و اجدادی، مصلحانی می خواهد صدیق و پشت پا زده به منافع شخصی و علائق نفسانی. درخاتمه از پرودگار مهربان که بنده نواز و انسان دوست است، تقاضای پیشبرد اهدافتان را دارم.
سید حسین کاظمینی بروجردی، زندان اوین، مرداد ۱۳۹۲
سپس دکتر نوری علا در آغاز خواندن پیام شاهزاده رضا پهلوی یادآور شد که شاهزاده گرامی برای این که نشان دهند که تمام شایعاتی که دشمنان حرکت های ملی انجام می دهند بی اساس است، تصمیم گرفت که این پیام را به کنگره بفرستد. البته خطاب به من نوشت چون که من ایشان را از طرف هیات برگزارکننده دعوت کرده بودم ولی به علت سفری که وجود داشت نمی توانست در کنگره شرکت کند.
پیام شاهزاده رضا پهلوی
جناب آقای دکتراسماعیل نوری علا
از دعوت شما به منظور شرکت در برگزاری کنگره سکولار دموکرات ها آگاه شدم. جای بسی خوشنودی است که ایرانیان آزادیخواه در سراسر جهان برای حمایت از هم میهنانمان در ایران در تلاشند که با همیاری و همبستگی راه را برای نجات میهن مان هموارتر کنند. راه نجات میهن در گرو گذار از آرمان خواهی است. من به سهم خود در راه مبارزه با رژیم ولایتی و غیر ایرانی حاکم بر مملکت از هرگونه تلاشی در این راه مضایقه نکرده ام و همواره مشوق و پشتیبان مبارزان آزادیخواه بوده و برای شرکت کنندگان در این گردهمایی آرزوی موفقیت دارم. تنها خواسته من در این راستا سربلندی و سعادت ملت ایران است.
رضا پهلوی
پیام حشمت طبرزدی به نخستین کنگره ی سکولار دموکرات های ایران
خانم ها و آقایان محترم
با درود و شادباش برگزاری اولین کنگره ی سکولار- دموکراسی خواهان ایران
هر ساله چهاردهم امرداد سالگرد انقلابی است که «مشروطه» خوانده شده؛ چرا که از اهداف اصلی آن انقلاب، مشروط کردن قدرت مطلقه ی پادشاهی به قانون و دخالت دادن مردم در سرنوشت خود بوده است. تشکیل پارلمان، به وجود آوردن عدالت خانه، و تأکید بر آزادی احزاب و مطبوعات از اهداف و نیز دستاوردهای این انقلاب دموکراتیک بود که با تشکیل و تقویت چنین نهادهایی، سعی در مشارکت دادن توده های مردم در سرنوشت خود داشت و به همین دلیل انقلاب مشروطه، اولین گام در مدرنیزاسیون ایران و تشکیل جامعه ی مدنی نام گرفته است.
انقلاب دومی که با ملی کردن نفت توسط دولت دکتر محمد مصدق به وجود آمد تلاش کرد با حاکمیت قانون و محدود کردن قدرت پادشاهی در این چارچوب و تأکید بر قانون گرایی، بار دیگر به قانون اساسی دوره ی مشروطه برگردد و در عین حال بر استقلال سیاسی کشور نیز تأکید نماید.
انقلاب بعدی اما انقلاب بهمن ۵۷ بود که ابتدا توسط جنبش دانشجویی، احزاب ملی، نیروهای سیاسی چپ، نویسندگان، روزنامه نگاران، حقوقدانان آزادیخواه، گروه های مبارز، کارگران، صنوف گوناگون و توده های مردم، برای آزادی، استقلال و جمهوری خواهی کلید خورد، اما متأسفانه، در میانه ی راه توسط نیروهای مذهبی و روحانیون که از تشکل و امکانات بیشتری برخوردار بوده و مورد حمایت دول غرب نیز قرار داشتند تا در برابر کمونیزم ایستادگی نمایند، به بیراهه کشانده شد و حاصل آن، رژیم مذهبی ـ سکتاریستی سرکوبگری است که در تاریخ ایران به عنوان برگ سیاهی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در واقع اگر در انقلاب مدرن مشروطه، مقید کردن قدرت مطلقه در چارچوب قانون اساسی خواست آزادی خواهان بود، اما با پیروزی انقلاب بهمن ۵۷، این بار قدرت مطلقه ی فقیه، در حرکتی متضاد با انقلاب مشروطه به شکل قانونی در آمد.
اینک از انقلاب مشروطه، ۱۰۷ سال، از جنبش ملی نفت ۶۰ سال و از انقلاب بهمن ۵۷ نزدیک به ۳۵ سال گذشته است، اما با وجود مبارزات تاریخی ملت ایران برای آزادی و قانون گرایی، به ویژه در ۳۵ سال گذشته که از آن باید به عنوان خونبارترین بخش از تاریخ ایران نام برده شود، نتیجه ی کار به لحاظ عینی در یک حکومت مطلقه ی سکتاریستی- مذهبی ارتجاعیِ به شدت خشن و سرکوبگر تجسد یافته است که تبعیض گرایی های مذهبی، جنسیتی، ملیتی و آپارتاید سیاسی وجه بارز این حکومت است.
آن گاه که در سال ۱۳۷۸ به عنوان اتحادیه ی اسلامی دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاه ها، که هنوز یک تشکل خودی و هوادار جمهوری اسلامی شناخته می شد، بیانیه ی سیاسی موسوم به «ساختار سیاسی آینده ی ایران» را، به مثابه مانیفست سیاسی خود انتشار دادیم و خواهان جمهوری آزاد و دموکراتیک و سکولاریزم شدیم، و به شدت مورد سرکوب قرار گرفتیم، خود به آثار کار خویش واقف نبودیم. آن گاه که به دنبال جنبش ۱۸ تیر، در همان سال، همگی به شکنجه گاه توحید افتادیم، دریافتیم که حکومت تا چه اندازه از سکولاریزم در وحشت است و بویژه از این بیم دارد که پرچم سکولاریزم در درون مرز، توسط نیروهایی از درون خانواده ی مذهبیون به اهتزاز درآید و تابویی را بشکند و خطر را مضاعف نماید.
خانم ها و آقایان محترم
در ۱۴ سال گذشته، به دلیل همین تئوری، یعنی دموکراسی سکولار به مثابه ی حکومت جایگزین نظام سکتاریستی ـ مذهبی حاکم، هزینه های سنگینی پرداخته و خواهیم پرداخت اما تردید نداریم که جمهوری اسلامی در درون خود آنتی تزی را پرورش داده که دیر یا زود جایگزین آن خواهد شد. رژیم، دشمن شماره یک خود را دموکراسی سکولار به مثابه ی نیروی آلترناتیو و نه نیروی مدافع همزیستی مسالمت آمیز با «جمهوری اسلامی به اصطلاح اصلاح شده» می داند و به همین دلیل به شدت با این اندیشه و حاملان آن برخورد می کند.
اینک اما شما خانم ها و آقایان سکولار دموکرات که وجه فکری- مبارزاتی و شخصیت علمی-آزادیخواهانه تان بر وجه حزبی- ایدئولوژیک تان غالب است، در این اولین کنگره ی سکولار دموکراسی خواهان ایران گرد هم آمده اید تا به دور از هر نوع جزم گرایی عقیدتی، جنسیتی، ملیتی و حزبی، آلترناتیو واقعی و سازش ناپذیر تاریخی را تشکیل دهید. این البته یک الزام تاریخی است که ریشه در آگاهی ملت ایران و خواسته های به حق آن ها پس از تحمل مصیبت های ناگفتنی دارد.
حتم دارم که در کنار این آلترناتیو واقعی متشکل از سکولار دموکراسی خواهان، رژیم سعی خواهد کرد تا با سوء استفاده از افراد و گروه هایی که از ابتدای پیروزی انقلاب با این رژیم زمینه های مشترکی داشته اند و یک روز در شکل ضدیت با به اصطلاح ضد انقلاب و سلطنت طلب ها، روزی به نام ضدیت با امپریالیزم و تدوین تئوری خط امامی، روز دیگر به نام جمهوری خواهی در برابر مشروطه خواهی، و یک روز به نام مبارزه با تجزیه طلبی و امروز به نام اصلاح طلبی و به اصطلاح با مخالفت با انقلاب و خشونت و جنگ، منفذ لازم برای استفاده ی خود در اختلاف افکنی بین اپوزیسیون را بیابد و از شکل گیری این آلترناتیو پیشگیری کند، اما خوشبختانه این حنا نیز رنگ باخته، اگر چه آزادیخواهان واقعی می بایست مراقب این گونه اختلاف افکنی ها باشند.
از دیدگاه من، به عنوان دبیرکل جبهه ی دموکراتیک ایران، که یک تشکل مبارزاتی و نه صرفاً سیاسی است که در منشور ده گانه ی خود، سکولاریزم، دموکراسی خواهی، الزام نظری و عملی به مفاد اعلامیه ی جهانی حقوق بشر، و تاکید همزمان بر تمامیت ارضی و استقرار حکومتی غیر متمرکز را مورد تایید قرار می دهد، و نیز به عنوان سخنگوی همبستگی برای دموکراسی و حقوق بشر در ایران، که در اصول دوازده گانه ی خود، بر جدایی دین از حکومت تاکید گذاشته است، لازم است در این گام، همه ی سکولار دموکراسی خواهان با هم متحد شوند. باید نفی هرگونه تبعیض را در برنامه ی خود قرار دهیم و یادمان باشد که اگر سکولار دموکراسی خواهان با احزاب و اتحادهای گوناگون گرد هم نیایند و تضادهای فرعی را به اصلی تبدیل نمایند، همواره اصلاح طلبان مذهبی خواهند بود که، همچون نمایش انتخاباتی اخیر، مردم به ستوه آمده از حکومت مذهبی را به دنبال خود خواهند کشید و زنجیرهای استبداد دینی را مستحکم تر خواهند نمود.
هزاران جوان، دانشجو ، روزنامه نگار، مبارز سیاسی، کوشندگان حزبی، دگراندیشان مذهبی و عقیدتی، کوشندگان ملیتی، کوشندگان صنفی و جنسیتی، حقوقدانان آزادیخواه و… در زندان به سر می برند، اما به این دلیل که نیروی آلترناتیو شایسته و پشتیبانی کننده از مبارزان و مبارزات وجود نداشته، عملاً کسانی از مبارزات بهره می برند که هیچ نسبتی با اهداف و خواسته های ما نداشته اما در درون و بیرون از مرز از تشکل و امکانات مادی فراوان برخوردار هستند. جنبش دموکراسی خواهانه ی ملت ایران که یک جنبش دموکراتیک با روش مبارزه ی مدرن و مسالمت آمیز با اهداف والای انسانی- ملی – دموکراتیک، شکل گرفته، بویژه طی دو دهه ی گذشته هزینه های سنگینی پرداخته و خط اثر بسیار شفافی از خود به جای گذاشته است. این جنبش پشتیبانی مقتدرانه ی سکولار دموکراسی خواهان را درخواست می نماید.
امروز شعار مرحله ای ما مبارزان درون مرز، که سکولار – دموکراسی خواهی را به عنوان وجه بارز هویت مبارزاتی خود از دیگر گروه ها می دانیم، پیکار دایم و بی امان با دیکتاتوری مذهبی حاکم به قصد تغییر آن، جایگزین ساختن یک ساختار سکولار- دموکراتیک – روشنگرانه در برابر اصلاح طلبان دینی است که قصد ایجاد انحراف در مسیر جنبش به نفع تثبیت رژیم سرکوبگر سکتاریستی- مذهبی را دارند و این هدف را بارها و بارها اعلام کرده اند، و بالاخره اتحاد نیروهای سکولار دموکراسی خواه، از هر عقیده و حزب و جنسیت و ملیت، است.
گسسته باد زنجیر استبداد- باد آزادی- برقرار باد دموکراسی سکولار.
حشمت اله طبرزدی /ایران /تهران
۷ امرداد ۱۳۹۲خورشیدی
پیام باقر پرهام از ساکرامنتوی کالیفرنیا
هم میهنان عزیز سلام بر شما
به همه شما که گرد هم جمع شده اید تا فکری به حال میهنمان ایران بکنید درود می فرستم و متأسف ام که به دلیل ناتوانی از سفرهای دور و دراز نمی توانم در کنار شما باشم.
مساله ای که ما مردم ایران به دلیل نظام ضد ملی ولایت مطلقه فقیه با آن روبرو هستیم، مساله ای نیست که با تفرقه و جدایی گروه های مخالف حل شود. شما بهتر از من می دانید که وجود این تفرقه در بین گروه های ایرانی مخالف نظام ولایت فقیه سبب شده که حتی پس از گذشت بیش سه دهه نتوان از وجود اپوزیسیونی متشکل و متحد در خارج از کشور نام برد. و این در حالی است که چه از جهات نظری و چه از جهات عملی نه فقط مبارزه برای سقوط نظام ولایت مطلقه فقیه، بلکه همدلی و همکاری ملی در یک جهاد ملی برای بازسازی ایران ویران شده به دست آخوندها نیازمند اتحاد ملی و همکاری همه نیروهای سیاسی کشور از چپ و راست است. بیان نظر در مورد لزوم مبارزه با نظام ولایت مطلقه فقیه و ارایه روشن نظرات مخالف در این زمینه یک سوی لازم مبارزه است و کوشش برای یافتن راه های سیاسی عملی در جهت همدلی و همکاری ملی با گروه های مخالف دیگر برای به وجود آوردن یک جنبش فراگیر ملی که چشم انداز تشویق کننده و امید بخشی برای ملت ایران در داخل کشور ایجاد کند، و تمامی این ملت را به حرکت در بیاورد سوی دیگر آن است. زیرا بدون همدلی و همکاری ملی، ارایه بهترین بیان نامه های نظری نیز کاری از پیش نخواهد برد. به نظر من گروه های سیاسی مخالف نظام موجود باید برای پیشبرد این مقصود تعصب و تعلق گروهی خود را تابع مصلحت سیاسی در جهت ایجاد جنبش فراگیر ملی برای نجات کشور و ملت خود کنند و با همه توان نظری سیاسی خود بکوشند تا راهی برای یک پیمان ملی بیابند، که بتوانند همه گروه های مخالف موجود را زیر یک سقف جمع کنند. در این پیمان ملی موجودیت هر گروه به رسمیت شناخته می شود، منتها بر اساس بنیادی ترین نقطه مشترک آنها که همانا تعلق شان به ملت و کشوری به نام ایران است، نوعی ائتلاف ملی برای مبارزه مشترک شکل می گیرد که چه برای اکنون و چه برای دست کم ده ساله ی نخست پس از سقوط نظام ولایت مطلقه فقیه در جهت بازسازی کشور کارساز باشد. این پیمان ملی همدلی و آشتی ملی میان ایرانیان از هر فکر و مسلک را دوباره برقرار خواهد کرد.
من به عنوان کوچکترین هموطن شما از شما می خواهم در این جهت بکوشید و همه توان فکری و سیاسی خود را در این مسیر متمرکز کنید، تا به کمک همه ی کسانی که با وجود علایق سیاسی متفاوت و حتی متضاد، اما نه به دلیل ایرانی بودن شان، نقطه بنیادی مشترکی با دیگران دارند، ما ایرانیان خارج از کشور موفق شویم که بنیاد مبارزه برای ایجاد جنبش ملی بر ضد نظام ولایت مطلقه فقیه را نه تنها در خارج بلکه اساسا با بویژه در داخل کشور نیز هر چه مستحکم تر پدید آوریم.
زنده باد ایران – پیروز باد مبارزه گروه های مخالف برای ایجاد یک جنبش فراگیر ملی
بیست و چهارم جولای دو هزار و سیزده
باقر پرهام
آشنایی با مشروطه
نخستین پانل یا نشست کنگره، به دنبال دقایقی تنفس، تحت عنوان «آشنایی با مشروطه» تشکیل شد و در ابتدای آن فیلم مستند کوتاهی درباره ی تاریخچه ی شکل‌گیری انقلاب مشروطه و مروری در اندیشه‌های روشنفکران و کنشگران آن دوره و وقایعی که منجر به پیروزی مشروطه‌خواهان شد، به نمایش درآمد و آن گاه سخنرانان نشست در جایگاه خود قرار گرفتند.
رئیس و گرداننده این پانل مهدی مفخمی، یکی از اعضای موسس «نخستین کنگره سکولار دموکرات‌های ایران» و سخنرانان آن دکتر اسماعیل نوری‌علا، بهمن امیرحسینی، و مهدی خلجی بودند. طبق برنامه از پیش اعلام شده قرار بود دکتر مجید محمدی نیز در این نشست حضور داشته و سخنانی ایراد کند که ظاهراً به دلیل مشکلات شخصی موفق به حضور در کنگره نشده بود.
سخنرانی کوتاه دکتر نوری علا تحت عنوان «انقلاب مشروطه در برابر انقلاب مشروعه» انجام گرفت، بهمن امیرحسینی درباره ی «نقش روشنفکران در جنبش مشروطه» سخن گفت و مهدی خلجی سخنرانی خود را به «نقش گذشته، اکنون و آینده روحانیت، مسجد و حوزه‌ها» اختصاص داد.
از نکات قابل ذکر در این نشست عکس‌العمل غیرمترقبه و منفی تنی چند از حاضران در جلسه بود که نسبت به گفته‌های مهدی خلجی حساسیت نشان داده و برخی از آنان با ترک جلسه و گرد آمدن در راهروی مقابل آن، سخنان وی را نوعی منفی‌بافی و مخالفت با سکولار دموکراسی ارزیابی کرده و به حضور او در این مجلس اعتراض کردند.
نسترن علییی، اسماعیل خوئی، اسماعیل نوری علا، از جمله سخنرانان کنگره سکولار دمکرات ها در واشنگتن بودند
از آنجا که دو گفتار قبل از سخنان خلجی کمی بیش از زمان تعیین شده به طول انجامید، وی اعلام کرد که به خاطر قرار ملاقات مهمی که دارد می‌باید بلافاصله پس از خاتمه سخنان اش مجلس را ترک کند. و همین امر نیز موجبات عکس‌‌العمل‌های تند و بیشتر برخی از حاضران را فراهم کرد زیرا شماری از معترضان تصمیم داشتند در بخش پرسش و پاسخ نشست مذکور سخنان او را زیر سئوال برده و با وی به جدل و مباحثه بپردازند.
مهدی خلجی، اما، چنان که در هنگام سخنرانی خود اعلام کرد، بلافاصله پس از خاتمه گفتارش در حالی که جمعی او را احاطه کرده و هر یک پرسش یا اعتراضی را مطرح می‌کرد محل کنگره را ترک گفت.
با این همه، بخش پرسش و پاسخ نشست مذکور با مشارکت برخی از حاضران در مجلس برگزار شد و سخنرانان به پرسش‌هایی که از جانب شنوندگان گفتارشان مطرح شد پاسخ دادند.
نشست «بررسی تبعیضات ناشی از حکومت اسلامی»
پس از تنفس نسبتا بلندی که برای صرف ناهار داده شد، دومین پانل یا نشست کنگره در ساعت یک و نیم بعد از ظهر و تحت عنوان «بررسی تبعیضات ناشی از حکومت اسلامی» تشکیل شد.
رئیس و گرداننده این نشست دکتر هرمز حکمت و سخنرانان شرکت کننده در آن شکوه میرزادگی، فریار نیکبخت، دکتر رضا حسین‌بر، پرتو نوری‌علا، و دکتر اکبر کرمی بودند.
طبق برنامه از پیش تنظیم شده قرار بود فریار نیکبخت نیز در این پانل حضور داشته باشد که به دلیل مشکلات شخصی موفق به سفر به واشنگتن نشده و در عوض گفتار خود را به صورت ویدئویی به نشست عرضه کرده بود.
شکوه میرزادگی، نویسنده و پژوهشگر «میراث فرهنگی ایران»، گفتار خود را به تشریح چگونگی و میزان اعمال «تبعیض در میراث فرهنگی ایرانیان» اختصاص داد، فریار نیکبخت درباره «توقع اقلیت‌های مذهبی از اپوزیسیون سکولار دموکرات» سخن گفت، دکتر رضا حسین بر به تشریح و موشکافی در «تبعیض حکومت مذهبی علیه اقلیت‌های قومی» پرداخت، پرتو نوری‌علا، شاعر، از «تبعیض حکومت مذهبی علیه زنان» سخن گفت و دکتر اکبر کرمی «جنبه‌های سکولار دموکرات جنبش سبز» را مورد دقت و بازبینی قرار داد.
نکته ی قابل ذکر درباره ی پانل مذکور این که گفتار دکتر اکبر کرمی در آن نیز، مانند گفتار مهدی خلجی در پانل قبلی، و شاید به صورتی گسترده‌تر، مورد اعتراض شماری از حاضران در نشست قرار گرفت و باز عده‌ای به عنوان اعتراض جلسه را ترک گفته و در راهرو مقابل آن اجتماع کرده و به بحث و گفت وگو در مخالفت با سخنران و بیانات او که به عقیده آنها چیزی جز «حمایت و جانبداری از اصلاح طلبان» نبود، پرداختند. برخی حتی پا را از این هم فراتر گذاشته و دکتر کرمی را «عامل نفوذی» اصلاح طلبان در کنگره خوانده و به شدت از حضور وی در کنگره و فراهم آوردن امکان سخنرانی برای او انتقاد کردند.
دکتر کرمی، اما، برخلاف مهدی خلجی و علی‌رغم شنیدن همه ی اعتراض‌ها و انتقادات، جلسه را ترک نکرد و با شرکت در بخش پرسش و پاسخ، ضمن پافشاری بر نظرات و عقاید خود، کوشید به پرسش‌هایی که در خصوص گفتار او مطرح می‌شد پاسخ دهد.
گردهمایی فرهنگی ـ هنری شبانه
غروب روز شنبه، پس از صرف شام، جمعی از حاضران در کنگره که خود را برای شرکت در گردهمآیی فرهنگی ـ هنری از پیش اعلام شده کنگره آماده کرده بودند، در یکی دیگر از سالن‌های اجتماعات هتل حاضر شده و در «شب شعر و موسیقی» که توسط برگزار کنندگان کنگره پیش‌بینی شده بود شرکت کردند.
گرداننده این مراسم بی‌تکلف و خودمانی دکتر اسماعیل نوری‌علا بود که اکنون در کسوت شاعر در مجلس حضور یافته و از شاعران و هنرمندان برای شعرخوانی و اجرای برنامه هنری دعوت به عمل می‌آورد.
وی در ابتدای این گردهمایی از شاعران محلی مقیم واشنگتن دعوت کرد تا هر یک قطعه یا قطعاتی از شعرهای خود را قرائت کنند. محمد اعظمی و رضا ذاتی دو تنی بودند که به این دعوت پاسخ گفته و با قرار گرفتن در مقابل میکروفون برخی از سروده‌های خود را خوانده و مورد تشویق قرار گرفتند.
آنگاه دکتر نوری‌علا از نادر مجد، موسیقیدان، آهنگساز و نوازنده سرشناس دعوت کرد که روی صحنه رفته و یک قطعه موسیقی ایرانی اجرا کند. نادر مجد نیز در میان استقبال فوق‌العاده حاضران روی صحنه قرار گرفت و به نواختن یک قطعه موسیقی با تار پرداخته و با تحسین و تشویق حاضران روبرو شد.
شکوه میرزادگی، پرتو نوری‌علا، صمصام کشفی، اسماعیل نوری‌علا و اسماعیل خویی از جمله شاعران سرشناسی بودند که در این گردهمایی فرهنگی ـ هنری هر یک به نوبه ی خود قطعاتی از شعرهای خود را قرائت کرده و مورد تشویق حاضران قرار گرفتند.
در این گردهمایی، همچنین، پیام ویدئویی هادی خرسندی، طنز‌نویس سرشناس، به گردانندگان کنگره پخش شد و دکتر حسین‌بر نیز به نقل برخی از خاطرات شیرین خود و لطیفه‌های دلنشین پرداخت و لحظات شادی برای حاضران بوجود آورد.
پاسخگویی نمایندگان برخی از نهادهای سیاسی
سومین پانل یا نشست کنگره در بامداد دومین روز برگزاری آن به پاسخگویی نمایندگان برخی از نهادهای سیاسی ایرانی به پرسش‌های رسیده به کنگره و پرسش‌های حاضران در آن اختصاص داشت.
رئیس و گرداننده این نشست حسن اعتمادی و شرکت کنندگان در آن نسترن نیکی علیی از «شبکه سکولارهای سبز»، کاوه آهنگری از «حزب دموکرات کردستان»، جلیل آزادیخواه از «حزب کومله زحمتکشان کردستان»، حسن ماسالی از «گروه امید ایران»، کورش اعتمادی از «گروه رایزنی برای اتحاد»، دکتر بهرام آبار از «سازمان سکولار دموکرات‌های ایران» و پرویز ضرغامی از «اتحاد عشایر و اقوام جنوب» بودند.
در ابتدای این نشست هر یک از شرکت کنندگان در آن به طور اختصار به معرفی خود و سازمانی که در آن فعالیت دارند پرداختند و آنگاه در فرصت بیشتری که به آنان داده شده هدف‌های سازمان خود و فعالیت‌های آن را تشریح کرده و به پرسش‌هایی که از سوی حاضران در مجلس مطرح می‌شد، پاسخ گفتند.
نقطه نظرهای انتقادی و گاه تند نمایندگان «حزب دموکرات کردستان» و «حزب کومله»، که شامل بحث حساس «فدرالیسم» در مقابل «حکومت نامتمرکز» بود، یکی از نکاتی بود که مباحث چند سویه و پرتنشی را در میان حاضران در مجلس موجب شد ولی با تعامل و حسن نیت همه جانبه به خوبی و خوشی خاتمه یافت و منجر به هیچ‌گونه تعارض و تخاصم جدی نشد.
تأسیس یک نهاد تازه و انجام انتخابات
برنامه چهارمین و آخرین نشست کنگره که بعد از ظهر روز یکشنبه برگزار شد به بررسی و نظرخواهی درباره آینده کنگره و امکان تشکیل یک نهاد سیاسی فعال از درون آن و همچنین تعیین نام و تکلیف و وظایف آن اختصاص داشت.
رئیس و گرداننده این نشست کورش اعتمادی، یکی از مؤسسان کنگره، و شرکت کنندگان در آن اعضای «گروه هماهنگی تدارکات کنگره» بودند که عبارتند از: دکتر اسماعیل نوری‌علا، دکتر تقی آل رضا، حسن اعتمادی، مهدی مفخمی، مهندس مهدی حاذق اعظم، و محسن ذاکری. [آقایان دکتر حسن کیانزاد، ایمان فروتن و مهدی زمانی موفق به حضور در کنگره نشده بودند].
در ابتدای جلسه گروه هماهنگی به مشاوره با حاضران پرداخته و خواستار شنیدن نظر آنان درباره کنگره و انتظاراتشان از آینده آن شدند.
دکتر نوری‌علا در این زمینه با ارایه یک نمودار سازمانی [که بر اساس پیشنهادات رسیده از جانب مؤسسان کنگره تهیه شده بود] توضیح داد که امیدوار است با نظر موافق حاضران از درون این کنگره یک نهاد سیاسی فعال تشکیل شده و اقدامات خود در زمینه ی کنش‌های سیاسی را آغاز کند.
پس از بحث و گفت وگوی بسیار و دقت در جزییات برنامه‌های در نظر گرفته شده و توجه در نمودار سازمانی ارائه شده و شرح وظایف مسئولان هر بخش، حاضران پیشنهاد تشکیل نهادی با نام «جنبش سکولار دموکراسی ایران» را دادند که به تصویب عمومی رسید و به دنبال آن انتخاباتی برای تعیین هفت عضو شورای عالی نهاد مذکور انجام گرفت و در نتیجه دکتر اسماعیل نوری‌علا، حسن ماسالی، تقی آل رضا، حسن اعتمادی، نسترن نیکی علیی، مهدی حاذق اعظم و محسن ذاکری به عضویت در شورای عالی جنبش سکولار دموکراسی ایران انتخاب شدند.
به این ترتیب در بعد از ظهر روز یکشنبه گذشته، ۱۳ امرداد برابر با چهارم آگوست، نهاد سیاسی «جنبش سکولار دموکراسی ایران» از درون «نخستین کنگره سکولار دموکرات‌های ایران» که طی دو روز در واشنگتن برگزار شد، تاسیس و کار خود را آغاز کرد.
منابع
وب سایت سکولاریزم نو www.newsecularism.com
پایگاه اینترنتی “نخستین کنگرهء سکولار دموکرات های ایران” www.isdcongress.com
نشریهء ایرانیان چاپ واشنگتن
عکس های این نشست را در منابع بالا می توانید مشاهده کنید.
