اگر شما به عنوان پدر و مادر، رییس خانواده نباشید خطوط قدرت به سرعت ناپدید می شود. در این صورت هیچ کس مسئول هیچ چیز شناخته نمی شود
شهروند ۱۲۷۱ – پنجشنبه ۴ مارچ ۲۰۱۰
اگر شما به عنوان پدر و مادر، رییس خانواده نباشید خطوط قدرت به سرعت ناپدید می شود. در این صورت هیچ کس مسئول هیچ چیز شناخته نمی شود و کودکان به زودی نقش اصلی را در منزل به عهده می گیرند و این امر ممکن است برای آنها و خانواده خطرناک باشد. آنها به تدریج مانند رییس ها و ارباب ها رفتار می کنند و شما قدرت امر و نهی را از دست می دهید در این صورت اگر آنها را از اشتباهاتشان باز دارید از شما منزجر شده و همه چیز به هم می ریزد.
بسیاری از والدین می خواهند با فرزند خود دوست باشند. آنها با ایده رییس بودن والدین موافق نیستند. مشکلی که در این دیدگاه وجود دارد این است که جایگاه یک دوست و پدر و مادر با هم متفاوت است. دوستان در یک رابطه مساوی با هم قرار دارند. دوستان در مقام کنترل و ارزش گزاری قرار ندارند. دوستان مسئولیتی در مقابل مراقبت از یک دیگر ندارند و قادر نیستند محدودیت هایی را برای هم اعمال کنند.
جایگاه والدین در خانواده
وقتی در مورد وظایف پدر و مادر گفته می شود منظور این است که۱ – والدین وظیفه وضع قوانین و مقررات در خانواده و اجرای آنها را به عهده دارند؛۲- والدین وظیفه آموزش رفتار درست و قابل قبول به فرزندان را به عهده دارند؛۳- والدین وظیفه اعمال محدودیت ها را به عهده دارند. این در حالی است که اگر در سطحی مساوی با فرزندان باشند قادر نخواهند بود به وظایف والدینی خود عمل کنند.
شرکت فرزندان در تصمیم گیری ها
به عنوان والد لازم است خطوط روشنی در مورد نقش خود، از دوران خردسالی کودکان داشته باشید تا در سن نوجوانی کمتر با مشکل چالش بر سر قدرت با فرزندان روبه رو شوید. برای دستیابی به این امر لازم است که قوانین مربوط به فرزندان را به دو دسته اساسی که اصطلاحاً قوانین سخت افزاری و قوانین نرم افزاری است، تقسیم کنید.
قوانین سخت افزاری قوانینی هستند که مربوط به "سلامتی و بهداشت، امنیت، اجرای امور و آمادگی برای ورود به دوره بزرگسالی" می باشند. این قوانین توسط والدین وضع شده و اجرا می شوند و قابل مذاکره نیستند. اما قوانین نرم افزاری قوانینی هستند که به چهار مسئله فوق مربوط نبوده و اساس زندگی خانوادگی را هدف قرار نمی دهند. مثلا رنگ لباس، نوع غذا، رستوران آخر هفته، انتخاب اسباب بازی از بین مواردی که قیمت آن را شما تعیین کرده اید و تصمیماتی از این دست. شرکت دادن فرزندان در این امور ضمن حفظ شما در جایگاه والدینی این امکان را به فرزندان می دهد که مهارت تصمیم گیری را یاد گرفته و احساس استقلال کنند، اما تصمیماتی مانند ساعت خاموشی و خواب، ساعت بیرون ماندن از خانه و نحوه درس خواندن بچه ها مربوط به شما و سخت افزاری است.
البته بچه ها می توانند در زمینه های سخت افزاری نظر خود را مطرح کنند، اما همیشه باید این امر را خاطرنشان کرد که در این مورد تصمیم گیرنده نهایی، شما هستید و رای آنها در این زمینه ها با شما مساوی نیست.
البته همیشه توازن بین استقلال و حفظ قدرت به عنوان والد کار ساده ای نیست بخصوص وقتی فرزندان به سن نوجوانی می رسند و ممکن است اغلب با این چالش روبه رو باشید که آیا اینجا همان جایی است که باید به فرزند خود استقلال بدهم؟ پاسخ به این سئوال دشوار نیست،کافی است از خود بپرسید که آیا موضوع مطرح شده جزو موضوعات سخت افزاری است یا نرم افزاری در این صورت می توانید بهترین تصمیم را اتخاد کنید.
* دکتر نسترن ادیب راد مشاور خانواده و جوانان در ایران و کانادا، مولف و مترجم پنج جلد کتاب در این زمینه است.
Dr.counselling@gmail.com
