سالهای اولیه زندگی کودکان مهم ترین و حساس ترین سالها به حساب می آید. کودکان همانند خمیری منعطف آغاز به شکل گیری شخصیتی و روحی می نمایند. والدین می بایستی در این سال های حساس و آغازین (بدو تولد تا ۵ سالگی) شخصیت و افکار کودکان خود را شکل دهند و از راه های مناسب برای کودکان مشکلات جسمی، روحی و شخصیتی آنها را کاهش دهند یا در حد امکان برطرف کنند. در این سالها بایدها و نبایدهای زیادی توسط والدین مقرر می شوند و جوابگوی سئوال های بسیار کلیدی خواهند بود. در این سالها هر کودک یک مقلد است و هر آنچه برایش دیکته شود و مشاهده نماید، جذب می کند و در آن نقش فرو می رود. بر اساس همین مطلب کیفیت آموزش در سال های اولیه کودکان بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد.
نامیدن اشیاء، رنگ ها، حالات، اسامی و احساسات اولیه ترین آموزش ها برای کودکان شمرده می شود. برای کودکان دانستن اسم سیب و شناسایی اش بزرگترین کشف به حساب می آید در حالی که به عنوان یک بالغ دانستن اسم سیب بسیار پیش پا افتاده و ساده است و گاهی اوقات هیچ اهمیتی ندارد. آنچه که برای کودکان ما بسیار مهم شمرده می شود می بایستی به عنوان امری بسیار اساسی و حائز اهمیت برای والدین تلقی شود. بر این اساس آموزش هرگونه مهارتی از پائین ترین سن می تواند بیشترین تأثیر را بر روی مغز کودکان بگذارد و درجه علاقه این کودکان را به یادگیری بالاتر ببرد. مغز کودکان همانند صفحه ای سفید است که هرگونه آموزشی نقشی زیبا بر روی این صفحه می پروراند و کودکان را برای آینده ای موفق تر آماده می سازد.
والدین در سال های اولیه زندگی کودکان می توانند با آموزش صحیح و در اختیار گذاشتن وسائل و آلات مناسب آموزشی میزان علاقه کودکان خود را بالا ببرند و خط فکرهای صحیح و مشخصی در کودکان خود ایجاد نمایند. والدین با شرکت کردن در کلاس های موسیقی کودک زندگی کردن با موسیقی را در کودکان خود پرورش می دهند و هسته شاد زیستن را در آنها می پرورانند.
آنها با به آغوش گرفتن کودکان و آواز خواندن ترانه های محلی و فولک محیطی صمیمی و امن را به کودکان خود هدیه می دهند. انتخاب محیطی مناسب، معلمی ماهر و متخصص در شاخه آموزشی موسیقی کودک رکن های اصلی در پرورش دادن صحیح فکری و روحی یک کودک می باشد. همان گونه که غذای خوب برای بدن و رشد جسمی و فکری کودک نیازی اساسی به شمار می آید، ارتباط برقرار کردن و در معرض قرار گرفتن با هنری والا چون موسیقی برای روحیه و رشد فکری و حتی در اکثر مواقع شناخت ضعف های جسمی کودک بسیار مهم می باشد.
معلم موسیقی کودک می بایستی به روانشناسی کودکان احاطه خاصی داشته باشد و در کار خود تحصیل کرده باشد. یک معلم خوب محیطی دلپذیر و هدفمند را برای کودکان آماده می سازد تا اشتیاق موسیقی در کودکان زنده بماند و رشد کند.
نوزادان و موسیقی
دانش موسیقیایی پیچیده که بزرگسالان در گذر زمان به دست می آوردند، در واقع در دوران نطفگی تا ۵ سالگی کودک شکل می گیرد.
سیستم شنوایی انسان از سه تا چهار ماه قبل از تولد شکل می گیرد. با تحقیقی که woodward در سال ۱۹۹۲ انجام داد متوجه شدند بعد از ۲۸ تا ۳۰ هفتگی (در دوران بارداری) جنین به صدای خارجی عکس العمل قابل توجهی نشان می دهد و در نتیجه آن ضربان قلبش متغیر می شود.
در تحقیق دیگری که در سال ۱۹۹۴ شهید الله و هپر انجام دادند مشخص کردند که نوزادان موسیقی ای که در رحم مادر شنیده بودند را بعد از تولد به خاطر می آورند و به آن عکس العمل نشان می دهند. در سه ماه آخر ریتم بدن مادر و صداهای خارجی برای چنین تجربه های اولیه موسیقیایی را فراهم می سازد که این امر بر ساختار و اساس شنوایی جنین تأثیرگذار است.
در تحقیقی که ترهوب و هندرسون در سال ۱۹۹۴ انجام دادند نشان داد که مادرها و دایه ها به صورت سنتی برای نوزادان لالایی می خوانند و بازی های آوازی انجام می دهند و نوزادان نیز حس بسیار قوی ای برای لالایی ها دارند.
در تحقیق دیگری که Kassen در سال ۱۹۷۹ انجام داد دریافتند که از سن ۶ تا ۹ ماهگی نوزادان قادر به تمایز دادن حروف صدادار (کلام) با صدای موسیقیایی (ملودی) می باشند که در آنها معنی یک آواز را پیدا می کند.
در ادامه آن تحقیق دیگری Demany و Armand در سال ۱۹۸۴ انجام دادند که دریافتند که نوزادان از سنین ۷ تا ۱۵ ماهگی قادر به تشخیص مسیر تنال صداها می باشند، حتی اگر به اندازه نیم پرده باشد. به این ترتیب آنها یک صدا را در فاصله های مختلف (زیر یا بم) تشخیص می دهند. در سال های ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۶ ترهوب و شلینگبرگ تحقیقات بسیاری در مورد نوزادان و الگوهای ریتمیک انجام دادند که حاصل این تحقیقات نشان دادند نوزادان از ۶ ماهگی به بعد الگوهای ریتمیک را به راحتی شناسایی می کنند و همچنین دریافتند که نوزادان از ۶ ماهگی به بعد به راحتی بازگشت های متفاوت ملودیک و ریتمیک را در قطعه ساده ای چون “دقیقه ها” اثر موتزارت تشخیص می دهند.
و حالا این سئوال به میان می آید که آیا شروع کردن کلاس های مخصوص نوزادان از ۶ ماهگی مفید می باشد؟ برای پاسخ به این سئوال کافی ست به تمام اطلاعات موجود اکتفا کنیم و جواب مثبت را بیرون کشیم.
در این نوشتار آموختیم انسان از دوران جنینی تا بدو تولد به صدا و موسیقی گرایش خاصی نشان می دهد و در دوران نوزادی اولین رابطه خود را با مادر از طریق ریتم قلب مادر پیدا می کند و به لالایی های خوانده شده واکنش مثبت نشان می دهد. تنها می بایستی نوزاد خود را در معرض مداوم موسیقی قرار دهیم و به رشد شنوایی و هوشی او کمک کنیم.
