پژوهشگران دانشگاه سانفرانسیسکو طی بررسی علمی جدیدی دریافتند که مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ به همراه رژیم غذایی روزانه سبب طول عمر می شود و یکی از دلایل مهم آن داشتن قلب و عروق سالم می باشد. نتایج بررسی این گروه که در ژورنال علمی JAMA به چاپ رسیده بار دیگر ثابت می کند که اسیدهای چرب امگا ۳ که در غذاهایی مانند ماهی پر چرب، روغن ماهی، دانه های روغنی و دانه کتان و غیره وجود دارد از پیری زودرس جلوگیری می کند. جالب اینجاست که یک محقق ایرانی به نام رامین فرزانه فر این گروه تحقیقاتی را سرپرستی می کند و ایشان با مطالعه ی حدود ۶۰۰ بیمار مبتلا به بیماری های قلبی و پیگیری آنها به مدت پنج سال دریافتند که آن دسته از بیمارانی که مقدار لازم و کافی از اسیدهای چرب امگا ۳ مصرف می کردند سالم تر بوده و میزان مرگ و میر در آنها کمتر می باشد. در این بررسی جالب همچنین ثابت شده که امگا ۳ موجود در ماهی موثرتر از انواع دیگر امگا ۳ که در غذاهای گیاهی وجود دارند، می باشند.
ظروف خوراک پزی نچسب و بیماری غده تیروئید
در یک بررسی علمی در انگلستان معلوم گردید که افرادی که از ظروف خوراک پزی نچسب در پخت و پز غذا استفاده می نمایند بیشتر به بیماری های غده تیروئید دچار می گردند. ماده شیمیایی به نام PFOA در این دسته از ظروف به کار برده شده که در موقع پخت و پز غذا وارد غذا شده و به راحتی وارد بدن می شود و در عملکرد و فعالیت تیروئید اثر می گذارد و در نهایت آن را بیمار می کند. در چند دهه ی گذشته به وضوح ثابت شده که ظروف تفلون و نچسب های دیگر برای سلامتی زیانبار هستند و بهتر است در تهیه و مصرف غذا از ظروف چدنی، شیشه ای، آهنی، سفالی و غیره استفاده شود. مطالعات دیگری نیاز است تا رابطه ی ظروف نچسب را با بروز بیماری های دیگر ثابت کند ولی باید گفت که نتایج علمی موجود هیچ شکی در این مورد باقی نمی گذارند که اینگونه ظروف برای سلامتی خطرناک هستند.
نسخه غذایی برای کم خوابی و بی خوابی
درصد بالایی از مردم مخصوصاً بزرگسالان به علل مختلف دچار نوعی بی خوابی، کم خوابی و یا بدخوابی می شوند و به داروهای شیمیایی پناه می برند که نتایجی جز عادت به دارو و در بسیاری از مواقع بی اثر ماندن دارو به علت استفاده ی بی بند وبار ندارد. غذا و تغذیه ی سالم نقش بسیار مهمی در درمان عوارض بی خوابی و کم خوابی دارند. بسیاری از غذاها سبب بروز و پیشرفت این عوارض می شوند که باید شناخته شده و از رژیم غذایی روزانه حذف گردند. غذاهایی که به علت ترکیبات مخصوص خود از بی خوابی و بدخوابی پیشگیری می نمایند عبارتند از:
غذاهایی که حاوی مقدار زیادی کلروفیل یا سبزینه می باشند مانند سبزیجات سبز تیره رنگ که می توانند سبب خواب راحتی شوند. میگو، نان کامل (با سبوس)، برنج قهوه ای، قارچ و مصرف مواد نشاسته ای در هنگام شام که سبب ترشح سروتونین مغز گردیده و موجب خواب می شوند.
از میوه جات باید انواع توت ها و موز و انجیر و خرما را نام برد که در درمان بی خوابی و بدخوابی نقش دارند. مطالعات علمی نشان می دهند که تره و ریحان و نعناع نیز از سبزیجاتی هستند که نوعی آرامش به وجود می آورند که در نهایت باعث خواب راحت می شوند.
در طب سنتی برای مبارزه با بی خوابی و کم خوابی مصرف یک لیوان شیر گرم به همراه یک قاشق عسل توصیه می شود. شیر حاوی مقدار زیادی اسید امینه تریپتوفان است که ترشح سروتونین را تسهیل می کند و خواب آور است.
در کاهو ماده ای وجود دارد که از نظر شیمیایی شباهتی با تریاک دارد و نوعی آرامش در بدن به وجود آورده و منجر به خواب راحت می شود. رویهم رفته رژیم غذایی باید حاوی مقدار لازم و کافی سبزی و میوه، غلات و دانه های روغنی مانند پسته و بادام و همچنین مقداری ماهی و لبنیات باشد تا با تعادل مخصوص نوعی آرامش در بدن به وجود آورده و در نتیجه از بی خوابی و کم خوابی جلوگیری نماید.
تیامین یا ویتامین B3 بهترین دارو برای ترشح سروتونین مغز است. این ویتامین در غذاهایی مانند گوشت کم چربی، غذاهای دریایی، شیر و تخم مرغ وجود دارد.
به طور کلی غذاهایی که قبل از خواب نباید مصرف شوند عبارتند از:
ـ قهوه و چای و شکلات (غذاهای کافئین دار)
ـ ادویه جات تند
ـ الکل و سیگار (اثر اسید آمینه تریپتوفان را خنثی می کنند)
ـ داروهای محرک
ـ افزاینده های غذایی
ـ قندهای مصنوعی
ـ غذاهایی که سبب نفخ شکم می شوند
ـ غذاهای چرب و سنگین و سرخ کرده
توصیه ها:
ـ خوردن غذاهایی که حاوی مقداری نشاسته هستند در موقع شام
ـ مصرف غذاهایی که حاوی مقدار زیادی تریپتوفان هستند مانند گوشت بوقلمون
ـ خوردن مقداری خرما، انجیر، موز، ماهی تون
ـ دوری از مصرف گوشت های پرچرب، شکلات، مواد قندی، گوجه فرنگی، مشروبات الکلی و سیگار و غذاهای تیرامین دار و اجتناب از پرخوری
در ضمن ساعت بیولوژیکی بدن عادت به رعایت وقت و زمان دارد. بهتر است برای دوری از بدخوابی و بی خوابی سر ساعت معین خوابیده و در زمان مقرری بیدار شوید.
پاسخ به پرسش های خوانندگان شهروند
Homocysteine چیست و چه نقشی در بدن دارد؟
پاسخ: هموسستئین یک نوع اسید آمینه است که در بدن در موقع متابولیسم یا سوخت و ساز سلول های بدن به وجود می آید. این ماده اگر در خون افزایش یابد سبب صدمه جدار داخلی عروق شده و رسوب کلسترول را در عروق تسهیل می نماید. رژیم غذایی حاوی مقداری از ویتامین های B می تواند عملکرد Homocysteine را در بدن خنثی کند.
امکان بروز سکته ی قلبی در افرادی که هموسستئین خونشان بالا است خیلی بیشتر از دیگران است.
در پخت و پز آیا می توان از روغن دانه کتان یا Flaxseeds استفاده نمود؟
پاسخ: روغن دانه کتان حاوی مقدار زیادی از اسیدهای چرب امگا۳ است و در برابر نور و حرارت اکسیده می شود. به هیچ عنوان نباید از روغن دانه ی کتان در پخت و پز غذا، مخصوصاً در حرارت بالا استفاده کرد.
بهتر است باور کنید
در سال گذشته فقط در آمریکا ۴۸هزار نفر به علت عوامل عفونت زای موجود در محیط بیمارستانها و عوارض آنها جانشان را از دست داده اند. این موضوع در اینجا خاتمه پیدا نمی کند، زیرا مخارج درمان و بستری شدن این بیماران در بیمارستان ها بیشتراز هشت بیلیون دلارخرج دست بیماران و شرکت های بیمه و دولت داده است.
* دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه، استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی، کارشناس سازمان بهداشت جهانی و همکار شهروند است.