نسرین خسروی تصویرگر کتاب های کودکان در تورنتو درگذشت/ شهروند

نسرین خسروی که سالها شادی به میلیون ها کودک ایرانی هدیه داده بود، بر اثر بیماری در تورنتوی کانادا درگذشت. خانم خسروی که مدتی در جلسات هنری استاد غلامحسین نامی نیز شرکت می کرد، در طی سالها کار خط و رنگ و رویاهای زیبا برای کودکان توانست به یکی از نامداران این رشته ی هنری تبدیل شود.

یکشنبه ۲۵ اپریل در ریچموندهیل مراسمی به یاد خانم خسروی با حضور خانواده، دوستان و هنرمندان و نقاشان ایرانی تورنتو برگزار شد. در این مراسم از جمله استاد غلامحسین نامی در طی سخنانی گفت:

“مواظب بند کفشهایتان باشید ! ممکن است در غربت و تنهائی خیلی زود پاره شوند”^۱ نسرین، عاشقانه زندگی کرد، هر خط و رنگی که بر صفحه تصویر می گذاشت، نمادی از”عشق” بود، عشق به زندگی، عشق به زیبائی های جهان. عمری سفیر عشق بود برای کودکان و نوجوانان سرزمینش ایران، با خط و رنگ عشق را معنا کرد، عشق را آموخت.

اما آنگاه که در حصارغربت و تنهائی، با درد و رنج، نفس هایش به شماره افتاد، هیچکس نبود، هیچ کس نگفت، که نسرین می شناسمت، می خوانم نگاه مهربانت را، می دانم  با ضربه قلم های  رنگین عاشقانه ات ، چه کرده ای… با رنگ ها و نقشهای برآمده از ذهن شادمانه و مشتاقت، فرشتگان مهر و زیبائی را به دل های کوچک کودکان ما ، فرا خواندی… و آنان را  عشق آموختی. چه شب ها و روزها ، در خلوت هنرمندانه ات، داستان هائی از مهر و عطوفت انسانی، تصویر کرده ای…

نسرین،  در این سیاهی غربت که دور از ریشه هایت، از آشنائی ها و الفت هایت، به گذشته های دور  خیره نظر می کردی، من اما ، نگاه غمگینت و اندوه تنهائیت را، خوب فهمیدم . من از دریچه چشم تو،  هزار بار در این فضای سرد و تهی از امید را، در اندوه رفته ها ، تماشا کردم ، من لحظه لحظه های امروزم ، چون تو ، با یاد و نام خاطره ها، پیوند می خورد.

آری ، هیچکس نبود ، هیچکس نگفت.

امروز اما ، آرام باش که جان هزاران کودکی که با تو و آوای عاشقانه رنگ هایت آشناست ، نام ترا و یاد ترا در دفتر زمان، با رنگ عشق ، با خط مهر،  جاودانه تاریخ می کنند.

 

از ویژگی های دیگر مراسم یادبود خانم خسروی، حضور دو فرزند ایشان آوا و سام مشاور بود. دو فرزندی که عشق و شناخت توأمان از مادر و کارهای او در جان و جهانشان جلوه ها کرده بود. آوا در متن زیبا و پراحساسی که به فارسی روان به یاد مادر خواند همه ی حاضران را تحت تأثیر قرار داد، و سام با حوصله و حساسیت از زندگی هنری مادر حرف زد.

سام مشاور فرزند زنده یاد نسرین خسروی از جمله گفت:

“برای من خیلی سخت است در ارتباط با مادرم که دنیایی احساس بود صحبت کنم.” بعد از زندگی مادر گفت:”نسرین خسروی در خانواده ای معمولی و متوسط در تهران متولد شد. عاشق درخت انار خانه اش بود، و از دیدن تصاویر کتاب های کودکان به وجد می آمد. در ۱۴ سالگی وارد هنرستان هنر و پس از آن با رتبه ی اول در بخش عملی کنکور هنر وارد دانشکده ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد. سودای تصویرگری کتاب های کودکان و نوجوانان داشت.”

سام افزود:”اولین تجربه اش را با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز کرد، تجربه ای که به بیش از ۳۵ سال همکاری و طراحی بیش از ۳۵ اثر برای کودکان و نوجوانان منجر شد. آخرین کتاب او Coming to Canada برای بچه های مهاجر در کانادا بود، کتابی که توسط آموزش و پرورش تورنتو سرمایه گذاری و در سطح مدرسه های این شهر پخش شده بود.

سام ادامه داد:” نسرین در کنار تصویرسازی کتاب کودک به نقاشی هم مبادرت می کرد و حاصل آن بیش از ۳۰۰ تابلو است که در نمایشگاه های انفرادی و یا گروهی در داخل و خارج از ایران برگزار شده است. او سابقه ی تدریس در سطح فوق لیسانس در دانشگاه هنر تهران را نیز در کارنامه ی خود دارد.”

سام سپس به جوایزی که نسرین خسروی برده بود، اشاره کرد.

ـ منتخب نمایشگاه تصویرگری بولونیای ایتالیا برای کتاب دنیای رنگها در سال ۱۹۹۱.

ـ منتخب نمایشگاه تصویرگری بینال براتیسلاوا برای تصویرگری کتاب دنیای رنگها در سال ۱۹۹۱.

ـ تقدیرنامه و مدال طلای سومین فستیوال کانون پرورش فکری کودکان برای کتاب سفید برفی در سال ۱۹۹۱.

ـ تقدیرنامه و مدال طلای اولین بینال تصویرسازی کتاب کودک و نوجوان در سال ۱۹۹۳.

ـ جایزه سوم و تقدیرنامه از کنکور بین المللی نوما ژآپن برای کتاب تا مدرسه راهی نیست در سال ۱۹۹۴.

ـ تقدیرنامه از یونسکو برای مجموعه کارها برای کودکان و نوجوانان در سال ۱۹۹۴.

ـ جایزه اول و انتخاب بهترین تصویرگر چهارمین بینال تصویرگری کودک و نوجوان تهران در سال ۱۹۹۹.

ـ برنده جایزه اول کنکور لوما ژاپن برای کتاب دختر باغ آرزو در سال ۲۰۰۱.

ـ انتخاب به عنوان بهترین و برترین تصویرگر سال ایران در سال ۲۰۰۱ .

ـ نامزدی جایزه هانس کریستین اندرسن در سال ۲۰۰۲.

 

آوا مشاور دختر جوان نسرین خسروی نیز طی سخنانی از مادر و رابطه اش با او سخن گفت. سخنان آوا که سرشار از مهر به مادر بود بر دل و جان حاضران اثر کرد. او از جمله گفت:” هرگاه حسی از ناامیدی به سراغم می آمد چشمان مهربان تو آنجا بودند تا مرا همراهی کنند. با وجود تو می توانستم زیبایی یک لحظه را در قاب خالی مانده ی زندگی ام جاودان سازم. در گلزار دل تو همه جور گلی بود، همه جور بویی بود، حوض پر از ماهیی هم بود با ماهی های قرمز که در زلالی و صداقت شناور بودند. شگفت این بود که جسمی به این کوچکی، این همه صداقت و انسانیت و محبت را یکجا در خود گنجانده بود، شگفت تر آنکه هر کسی حق داشت در این گلزار صمیمیت هر گلی را که دوست داشت، ببوید.”

آوا از مرگ مادر به زیبایی سخن گفت:” وقتی خبر را شنیدم دلم سر آن داشت که با ظلمت جفت شود و در سرم جز چرخش اندیشه های ناگوار چیزی نبود، و نگاهم در جستجوی کبوتری بود که فکر نبودن ترا انکار کند… به درخت اناری که در خیالم کاشته بودی نگاه کردم، خشک شده بود، انگار جای خالی ترا باور کرده بود، تنها من بودم که در عمق ناباوری دست و پا می زدم … در خاطرات سبزی که برایم به یادگار گذاشته بودی، صدایت می زدم تا شاید از آنها جوابی بگیرم… کودک خوشحال نقاشی های تو با صدای بلند زاری می کرد. ناگهان از قله ای که تو برایم ساخته بودی به زمین پرتاب می شدم، به مرگ نزدیک و نزدیکتر می شدم، اما یکباره چشمان مهربانت را دیدم که با شادی کودکانه به من لبخند زدند و مرا صدا کردند … به خود آمدم و فریاد کشیدم تا آرامش وجود ترا در خیال خویش ثبت کنم برای همیشه… و تو آوای پر از نیاز مرا بشنوی و در خیالم همواره زنده بمانی …”

 

سخنان دو فرزند زنده یاد نسرین خسروی از لحظات فراموش نشدنی تصویر درگذشت یک هنرمند بود.

درگذشت هنرمند گرامی، نسرین خسروی را به ایرانیان تورنتو، هنرمندان و هنردوستان تسلیت می گوییم.

یاد و نام و خاطره اش پایدار باد!

 

۱ـ عنوان یکی از آثار تصویر سازی نسرین خسروی برای کودکان است