بیایید این مساله مهم را یکبار دیگر برای تصحیح آن با هم مرور کنیم. کسی که بیمه نداشته باشد و خسارت ببیند که اصلا از صنعت بیمه نارضایتی نخواهد داشت چون در این معادله بیمه اصلا دخیل نبوده است. پس نارضایتی برای گروهی است که بیمه دارند و خسارت می بینند ولی تمام و کمال خسارتشان جبران نمی شود. یکی از مهمترین عوامل عدم اطلاع بیمه گذار (خریدار بیمه) از مفاد و متون مقرارتی و قانونی بیمه است که چه چیزی را به چه مقدار و با چه شرایطی بیمه کرده است. در ادامه عدم ارتباط صحیح و اطلاع رسانی دقیق توسط نماینده و بروکر بیمه است که باعث تشدید این مساله می گردد.
از شاخص ترین موارد قیمت گذاری اموال بیمه شده است که چه چیزی را می بایستی به چه مبلغی بیمه کرد. شاید در ذهن هر یک از خریداران بیمه این مساله خطور کرده باشد که امکان از بین رفتن کل ساختمان یا اموال و اثاثیه که محتمل نیست پس به نسبت ریسک اموال را هم مثلا به نسبت ۵۰ درصد بیمه خواهیم کرد. این مساله از مصادیق رایج است که در زمان خسارت باعث مشکل می گردد. به عبارت دیگر اگر مالی به نسبت واقعی بیمه نشود به همان نسبت هم خسارتش کمتر پرداخت می گردد.
اگر ساختمان ۱۰۰ هزار دلاری به ۵۰ هزار دلار بیمه شود و متحمل خسارتی حدود ۱۰ هزار دلار شود ارزیاب خسارت فقط معادل ۵ هزار دلار به وی پرداخت می کند. (یعنی معادل ۵۰ درصد مال بیمه شده).
برای بیمه کردن اموال بایستی ترجیحا آنها را به قیمت بازسازی یا جایگزینی بیمه کرد که در زمان خسارت تمام و کمال توسط شرکت بیمه خسارتش پرداخت گردد.
در این نوع قیمت گذاری اصلا در زمان خسارت استهلاک بررسی نمی شود و مزیت بسیار بالایی است برای بیمه گذار که می تواند مال خسارت دیده را جایگزین نماید.
۱ ـ ارزیابی اموال به قیمت روز: در اینگونه موارد مال بیمه شده بر اساس قیمتش در بازار روز تعیین می شود و در زمان خسارت از آن استهلاک کسر می شود. اگر دارای مالی ارزشمند هستید که بایستی سریع آن را جایگزین نمایید این روش مناسبی برای بیمه کردنش نیست. البته اتومبیل شما توسط شرکت بیمه با این روش بیمه می گردد و شما قادرید از بروکر خود بخواهید تا با اضافه کردن یک الحاقیه استهلاک اتومبیل نو شما هم در ۲۴ یا ۴۸ ماه که نو است بیمه شود.
۲ ـ ارزیابی اموال به قیمت دفتری(حسابداری): اصلا به هیچ عنوان توصیه نمی شود که مالی به این روش بیمه شود چرا که بعد از ۱۰ الی ۲۰ سال اکثر اموال و دارایی ها در دفاتر قانونی یک دلار ارزیابی شده اند و مستهلک گردیده اند.
۳ ـ ارزیابی اموال به قیمت بازسازی و جایگزینی: همانگونه که اشاره شد این روش معقول ترین روش بیمه کردن است که بایستی به تایید شرکت بیمه هم برسد. در این روش اموال نو با اموال خسارت دیده قدیمی جایگزین می شود و خبری هم از استهلاک نیست و خریدار بیمه تمام و کمال به حق خود نایل می شود.
قیمت جایگزینی و بازسازی Replacement Cost
قیمت واقعی و روز اموال Actual Cash Value (ACV)
قیمت و ارزش بازار Market value
* فرهاد فرسادی بروکر خبره و رسمی کانادا با سابقه تدریس بیمه در دانشگاه ها است.
farsadi@insurefar.com
