در دنیای آشفته و پرآشوب کنونی، به ندرت می توان خبری را یافت که بیش از چند ساعت دوام بیاورد، زیرا هرقدر هم که داغ، مهم و اثرگذار باشد، به زودی خبری دیگر آن را زیر خود دفن می کند و از یادها می برد.
با این حال، چهارشنبه هفته گذشته، ۲۷ ماه مه، خبری در سطح جهان منتشر شد که تا زمان نگارش این سطور، ۳ ژوئن، همچنان درصدر خبرهای مهم جهان جا دارد و هرروز وجه تازه ای از آن منتشر می شود. این خبر، به نقل از تارنمای “یورو نیوز” فارسی، این بود که: «هفت مقام عالی رتبه فوتبال شامل دو نایب رییس فعلی فیفا به اتهام فساد مالی صبح چهارشنبه، ۲۷ ماه مه، در زوریخ سوئیس بازداشت شدند. یک دادگاه فدرال در نیویورک این افراد را به اتهام اخاذی، کلاهبرداری و پولشویی تحت تعقیب قرار داده است. بازداشت این افراد به درخواست مقامات قضایی ایالات متحده انجام شده و قرار است این افراد به این کشور مسترد شوند. افراد دستگیر شده در زوریخ گرد هم آمده بودند تا با شرکت در کنگره فیفا در روز جمعه، ۲۹ ماه مه، رییس این سازمان را انتخاب کنند».
به رغم جنجال بزرگی که این خبر به پا کرد، سپ بلاتر ۷۹ ساله، که از سال ۱۹۹۸ در رأس فدراسیون جهانی فوتبال “فیفا” قرار دارد، با آن که دو تن از بازداشت شدگان معاونان او بودند و با وجود درخواست فدراسیون فوتبال اروپا برای به تعویق انداختن انتخابات، بر برگزاری انتخابات در روز جمعه پافشاری نمود و خود را برای پنجمین بار به عنوان یکی از دو نامزد ریاست این سازمان معرفی نمود. این پافشاری با مخالفت های بسیار از جمله از سوی میشل پلاتینی بازیکن پیشین سرشناس فوتبال و رئیس کنونی فدراسیون فوتبال اروپا “یوفا” روبرو شد، اما این مخالفت ها راه به جایی نبرد و در رأی گیری روز جمعه سپ بلاتر با کسب ۱۳۳ رأی در برابر ۷۳ رأی بر تنها رقیب خود شاهزاده بن علی اردنی پیشی گرفت و بار دیگر به عنوان رئیس فدراسیون جهانی فوتبال “فیفا” برگزیده شد
.
پیروزی چشمگیر سپ بلاتر بر تنها رقیب خود، که نمادی کوچک از ماهیت برخی از انتخابات سیاسی کشورهای مدعی دموکراسی نیز می تواند باشد، او را تا حدی مغرور کرد که اعلام نمود کار مخالفان خود را فراموش نمی کند. این مخالفان طیفی وسیع و قدرتمند را تشکیل می دهند. تارنمای “خبرآنلاین” در این مورد می نویسد: «بسیاری از سران دنیا مثل اوباما، کامرون و مرکل، بلاتر را دیکتاتوری فاسد نامیده و خواهان برکناری او بودند، اما این پیرمرد که با حمایت روسای فوتبال کشورهای کوچک و کمتر بهره مند از فوتبال که توسط لیدرهای منطقه ای چون علی کفاشیان، رییس فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی حمایت می شدند، توانست رأی بیاورد. اما فشار نهادهای قضایی سوئیس و امریکا و رسیدن موج بازداشت ها به بدنه اصلی اجرایی فیفا یعنی تا پست دبیرکلی و بازشدن پای ژروم والکه دبیرکل فیفا به جمع متهمان دریافت رشوه ۱۰ میلیون دلاری، سبب شد تا جایگاه او بیش از قبل سست شود».
وجود فساد در سازمانی که گردش مالی سالانه آن – ۶ میلیارد دلار – از بودجه برخی از کشورهای کوچک افریقایی بیشتر است و بودجه سالانه آن بیش از یک و نیم میلیارد دلار است، امر دور از ذهنی نیست. پادزهری که تاکنون برای جلوگیری از فراگیر شدن این فساد شناخته شده ایجاد محدودیت در شمار دوره های ریاست یک فرد است تا کسی نتواند با محکم کردن جای پای خود، فساد ریشه دار را حاکم کند. شوربختانه در ۱۷ سال گذشته، سپ بلاتر با ترفند ها و باندبازی هایی که خودکامگان خوب از چند و چون آن آگاهی دارند، اثربخشی این پادزهر را از بین برد و موریانه فساد را به جان این بزرگ ترین تشکیلات ورزشی دنیا انداخت. این نیز ناگفته نماند که بغض و تسویه حساب های شخصی نیز در افشای فراگیر این فساد بی اثر نبوده و زمانی که سپ بلاتر می گوید که قربانی بغض ناشی از عدم انتخاب انگلستان و ایالات متحده برای میزبانی برگزاری جام جهانی درسال های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ شده، حرفش کاملا بی ربط هم نیست.
تارنمای “خبرگزاری مهر” در مورد رواج پرداخت رشوه برای میزبانی جام جهانی می نویسد: «به نظر می رسد پرداخت رشوه به فیفا برای کسب میزبانی جام جهانی یکی از اصول اولیه بزرگ ترین سازمان فوتبالی جهان است و حتی قهرمان جهان هم ازاین قاعده مستثنا نیست. در حالی که بحث های زیادی درباره میزبانی قطر در جام جهانی ۲۰۲۲ مطرح می شود و روسیه هم برای کسب میزبانی جام جهانی ۲۰۱۸ زیر ذره بین قرارگرفته، اسرار عجیب و غریبی درمورد کسب میزبانی جام جهانی با پرداخت رشوه منتشر می شود».
نگفته پیداست که وقتی موریانه فساد به تشکیلاتی راه یافت، تنها یکی از جنبه های آن – مانند پرداخت رشوه برای کسب میزبانی جام جهانی که در یک هفته گذشته جنجال برانگیز بوده – را در برنمی گیرد و بعید نیست که فساد به جنبه های دیگر این تشکیلات وسیع، مانند ارتباط آن با رسانه های پخش کننده مسابقات، روابط درونی با تیم های ملی – باشگاهی و معاملات هنگفت برای خرید و فروش بازیکنان نیز راه یافته باشد.
به هرحال، هنوز بیش از چند روز از انتخاب مجدد سپ بلاتر به ریاست فیفا نگذشته بود که به گزارش “بی بی سی” فارسی در روز سه شنبه ۲ ژوئن: «سپ بلاتر رییس فدراسیون جهانی فوتبال اعلام کرد که از سمت خود کناره گیری می کند» و کورنی بلاتر دختر او نیز به بی بی سی گفت که پدرش قربانی «توطئه های پشت پرده» شده است.
“بی بی سی” فارسی روز چهارشنبه ۱۳ خرداد (۳ ژوئن) نیز از سنگین ترشدن پرونده و بازشدن پای اینترپل به ماجرا خبر داد: «وبسایت اینترپل – پلیس بین الملل – متن اطلاعیه ای شامل درخواست بازداشت دو تن از مقامات ارشد فدراسیون بین المللی فوتبال – فیفا – و چهار تن از مدیران شرکت های تجاری در ارتباط با پرونده فساد مالی در این فدراسیون را منتشرکرد».
به این ترتیب، خبری که به طور استثنایی تاکنون بیش از ۸ روز مداوم در صدر خبرهای دنیا بوده، به نظر نمی آید که به زودی فروکش کند و علاقمندان به فوتبال رسوایی فساد در “فیفا” را فراموش کنند!
* شهباز نخعی نویسنده در حوزه ی مسائل سیاسی، ساکن اروپا و از همکاران شهروند است.
Shahbaznakhai8@gmail.com
