اولین و بزرگترین مغلوب انتخابات عمومی ترکیه، بدون تردید، رجب طیب اردوغان و “حزب عدالت و توسعه” AKP است. AKP در حدود ۱۰ امتیاز در این انتخابات از دست داد، که برابر با ۲۰% آرای این حزب در مقایسه با انتخابات عمومی ۲۰۱۱ است. این حزب در انتخابات عمومی ۲۰۱۱ با به دست آوردن ۴۹.۸۴% آرا توانسته بود ۳۲۷ نماینده به مجلس فرستاده و به تنهایی به حکومت برسد. در انتخابات ۷ ژوئن درصد آرای این حزب به ۴۰.۸۶% پائین آمد، و تعداد نمایندگان آن نیز به ۲۵۸ کاهش یافت. در نتیجه، اکثریت مطلق را در مجلس که دارای ۵۵۰ نماینده است، از دست داد.

دومین مغلوب انتخابات نیز، بدون تردید، کمال قلیچداراوغلو و “حزب جمهوریخواه خلق” CHP است. CHP

انتخابات در ترکیه هواداران آتاترک

انتخابات در ترکیه هواداران آتاترک

در این انتخابات ۲۴.۹۶% رای به دست آورد، که در مقایسه با انتخابات عمومی سال ۲۰۱۱، ۱% آرای خود را که برابر با ۳ نمایندگی مجلس است از دست داد. در انتخابات عمومی ۲۰۱۱ ، این حزب ۲۵.۹۴% آراء و ۱۳۵ نمایندگی به دست آورده بود، در نتیجه، نمایندگان این حزب در انتخابات ۷ ژوئن به ۱۳۲ تقلیل یافت.

برندگان واقعی انتخابات عمومی ترکیه “حزب دموکراتیک خلق ها” HDP و “حزب حرکت ملی” MHP هستند. HDP در این انتخابات با ۱۳.۱۲% آرا، ۸۰ نمایندگی را در مجلس به دست آورد. در انتخابات عمومی سال ۲۰۱۱، ۶.۵۸% آراء و تعداد نمایندگان کرد (که به شکل فردی و مستقل در انتخابات شرکت کرده بودند) ۳۴ نفر بود. در انتخابات ۷ ژوئن، درصد آرای این حزب بیش از ۱۰۰%، و تعداد نمایندگان اش نیز ۴۶ نمایندگی افزایش یافت.

“حزب حرکت ملی” MHPبا به دست آوردن ۱۶.۲۹% آراء توانست ۸۰ نمایندگی به دست آورد. این حزب در انتخابات عمومی ۲۰۱۱ توانسته بود ۱۲.۹۸% آراء و ۵۳ نمایندگی در مجلس به دست آورد. در این انتخابات تعداد نمایندگان این حزب ۲۷ نماینده افزایش یافت.(۱)

تصویر فوق، انعکاس نتایج انتخابات عمومی ترکیه در ارقام است. من در این نوشته، عمده ترین دلایلی که سبب از دست دادن اکثریت حزب حاکم، و بویژه ناتوانی حزب اپوزیسیون اصلی در مقبولیت یافتن در میان رای دهندگان را مورد بررسی قرار خواهم داد، و اشاره کوتاهی به دلایل موفقیت دو حزب دیگر خواهم داشت.

درجا زدن و حتی تقلیل آرای CHP، به اندازه عقب نشینی و از دست دادن اکثریت مطلق حزب حاکم در مجلس، قابل تامل است، زیرا در انتخاباتی که حزب حاکم ۱۰ امتیاز از دست می دهد و حزب مخالف اصلی (اپوزیسیون) حتی نمی تواند یک رای از این آرا را به دست آورده، بلکه یک درصد آرای خود را نیز از دست می دهد، نمی تواند چیزی جز شکست و عدم مقبولیت در میان رای دهندگان تلقی شود. این موضوع را باید در نظر گرفت که قلیچدار اوغلو در مصاحبه ای که در ماه مارس ۲۰۱۵، با CNN – Türk داشته است گفته بود هدف اش به دست آوردن ۳۵% آراء است. او همچنین گفته بود:”اگر کمتر از ۲۶% آراء را به دست آوریم استعفاء خواهم داد”. که اشاره ای بود به ۲۶% آرایی که این حزب در انتخابات عمومی ۲۰۱۱ به دست آورده بود.

کمپین های مختلف در انتخابات 7 ژوئن ترکیه

کمپین های مختلف در انتخابات ۷ ژوئن ترکیه

 

دلایل شکست حزب اپوزیسیون اصلی CHP

ـ اساسی ترین علت شکست CHP این ذهنیت حاکم بر رهبری کنونی، بویژه شخص قلیچدار اوغلو و مشاوران اصلی این حزب است. آنها فکر می کنند بدون همرنگ شدن با سیاست های آمریکا در ترکیه و منطقه، یعنی بدون موافقت آمریکا به حکومت رسیدن در ترکیه ممکن نیست، لذا CHP در وهله اول، وظیفه اصلی خود را نه جستجوی راه های پیروزی، تدوین برنامه مناسب با خواست های اساسی مردم ترکیه و منافع ملی ترکیه، و اتخاذ سیاست ها و گفتمان متناسب با آن که بتواند CHP را به پیروزی برساند، بلکه عمل، رفتار و اتخاذ گفتمان مطابق با سیاست های آمریکا در ترکیه و منطقه را وظیفه اصلی خود، و رمز به قدرت رسیدن پنداشته است!

ـ CHP تحت رهبری قلیچداراوغلو، قدم به قدم از اصول و باورهای بنیادین حزب جمهوریخواه خلق، حزبی که آتاترک بنیانگذاری کرده است دور شد، و امروز ادعا می کند که “حزب جمهوریخواه خلق – جدید” Yeni CHP است. تا جایی که قلیچدار اوغلو اعلام می کند:”ما نگهبان ۶ اصل نیستیم”. Alti Okun Bekçisi Değiliz که اشاره به ۶ اصل: استقلال، جمهوریت، لائیسیسم، ملی گرایی، خلق گرایی، دولت گرایی آتاترک است. در واقع، Y- CHP قلیچداراوغلو برای ازمیان برداشتن سنت های انقلابی و مترقی و هویت ضد امپریالیستی، لائیک، دولت گرایی .. CHP سازماندهی شده است. Y-CHP از عنوان “سوسیال دموکراسی” برای فریب پایه های حزب و پوشاندن ارتداد خود استفاده کرده است. رهبران این حزب، در تمام طول کمپین انتخاباتی، حتی یک بار هم نامی از آتاترک نبردند، و مانند طیب اردوغان از او با عنوان “مصطفی کمال” نام بردند. درحالی که بزرگترین جنبش ضد حکومتی “پارک گزی” (ژوئیه ۲۰۱۳) که بزرگترین جنبش ضد حکومتی در تمام دوران جمهوری ترکیه نیز بود، اصلی ترین شعارش “ما سربازان آتاترک هستیم ” بود.

ـ قلیچداراوغلو در دشمنی با آتاترک وارد مسابقه با طیب اردوغان شد، و دوران شکوفایی اقتصادی – صنعتی – فرهنگی … سالهای ۱۹۳۰ را که دوران طلایی پیشرفت سریع در تمام زمینه های حیات اجتماعی ترکیه بود، را مانند دوران طیب اردوغان دوران دیکتاتوری نامید و دیکتاتوری اردوغان را با آن سال ها مقایسه کرد، زیرا دشمنی با آتاترک و میراث مترقی و انقلابی آن را برای تائید و مقبولیت یافتن و نهایتا حمایت آمریکا ضروری تلقی می کرد. رقابت با AKP برای نشان دادن خود بود به عنوان حزبی که می تواند خواست ها و برنامه های آمریکا را چه در ترکیه و چه در منطقه بهتر از اردوغان انجام دهد.

ـ CHP نماینده محافلی که آتاترک و بنیانگذاران جمهوری ترکیه را به “نسل کشی ارمنی” متهم می کنند “سلینا دوغان” Selina Doğan را در لیست انتخاباتی خود از استامبول قرار داد، محافلی که با هزار بند آشکار، با راست ترین و درنده ترین محافل امپریالیستی و سازمان های اطلاعاتی غرب در ارتباط اند. بدین وسیله قلیچدار اوغلو نه تنها به میهن دوستان و آتا ترکچی های ترکیه، بلکه به پایه های حزبی خود نیز اعلام جنگ داد. این همه کافی نبود، بوروکرات عالی رتبه طیب اردوغان “مراد اؤز چلیک” Murat Özçelik را به عنوان مشاور خود انتخاب کرده و او را نیز وارد لیست کاندیداهای انتخاباتی خود کرد. قلیچداراوغلو “محمد بکاراوغلو”Mehmet Bekaroğlu که در شهر Rize (در منطقه دریای سیاه و همشهری طیب اردوغان) کاندیدای این حزب بود، از شهر استامبول در لیست کاندیداهای انتخاباتی خود قرار داد. تنها دلیل اینکار دشمنی آشکار و بددهنی این فرد علیه آتاترک و یاران او بود. قلیچدار اوغلو یکی از معاونین خود به نام “سزگین تانری کولو” Sezgin Tanrıkuluرا که چهره ی بدنامی است، به عنوان نماینده کردها، کاندید کرد. به نام این فرد، در افشاگری های “ویکی لیکس” اشاره شده است.

ـCHP آتاتورکچی معروفی مانند “کامر گئنچ” Kamer Genç را از لیست کاندیداها حذف کرد و به جایش کاندیداهایی که طرفدار “گشایش کرد” هستند را نشاند. لذا مردم مناطق جنوب و جنوب شرق، از منطقِ “وقتی اصل اش هست، چرا به بدل رای دهیم” حرکت کرده و به جای کاندیداهای CHP به کاندیداهای HDP رای دادند. این وضعیت تا آنجایی پیش رفت که در اثنای کمپین انتخاباتی برخی از کاندیداهای CHP به تبلیغ کاندیداهایHDP پرداختند، نتیجه آن حذف شدن CHP از تمامی این مناطق شد.

قلیچدار اوغلو کادرهای حزبی که تمام عمر خود را صرف این حزب و اصول و اهداف عالی آن کرده بودند، زحمتکشان و انسان های شرافتمند را هیچ شمرد و تمامی آنها را از لیست انتخاباتی حذف کرد و پیروزی خود را تنها به پشتیبانی “رسانه های دوغان”Doğan Medya (بزرگترین صاحب رسانه های ترکیه) و سرمایه بزرگ استامبول، کلید کرد.

ـCHP در زمینه ضدیت با لائیسیسم نیز، وارد مسابقه با AKP شد.CHP که در انتخابات محلی ۲۰۱۴ برای جلب رای در حوزه های انتخاباتی استامبول، به پخش “توربان” Turban (روسری اسلامی که به تقلید از روسری های راهبه های کاتولیک طراحی شده است) پرداخته بود، در کمپین انتخاباتی مدعی شد که، “لائیسیسم شکم سیر نمی کند”. در مورد “مدارس (مذهبی) امام خطیب” Imam Hatip Liseleri که در طول ۱۳ سال حکومت AKP توسعه یافته و مثل قارچ سراسر ترکیه را پوشانده اند، گفت، “اگر به حکومت برسیم مدارس مذهبی را تعطیل نخواهیم کرد”. قلیچدار اوغلو حتی کلمه ای علیه “اداره کل امور دینی” Diyanet Işleri Başkanlığı که تحت امر وزارت کشور اردوغان شب و روز به تبلیغ یک دین – یک مذهب در ترکیه پرداخته است و شدیدا تحت تاثیر “وهابیت عربی” است سخن نگفت. در واقع با این رفتار و گفتمان خود، به محافل ارتجاع مذهبی پیام می فرستاد که دچار وحشت نشوند، وقتی CHP به قدرت برسد در این زمینه تغییری روی نخواهد داد.

ـCHP با چهره ای که به لحاظ موقعیتی که تحت حمایت آمریکا بدان رسیده است و بیشتر از خود اردوغان و حزب اش برای آینده ترکیه خطرناک تر است و با همدستی اردوغان علیه نیروهای ملی – مترقی و میهن دوست در جامعه سیاسی، دانشگاهی، بوروکراسی و قوه قضایی و ارتش توطئه کرده و سبب شکنجه، مرگ و زندانی شدن هزاران انسان بیگناه شده که جرمی جز وطن دوستی نداشتند، یعنی “فتح الله گولن” (مرید شیخ سعید) و باندش، همکاری کرد. شراکت با فتح الله گولن یکی از دلایل باختن این حزب هم در انتخابات ریاست جمهوری و هم در انتخابات ۷ ژوئن بود.

ـCHP در مورد “گشایش کرد” Kürt Acılımı نیز وارد رقابت با AKP شد. قلیچدار اوغلو خود را “درسیملی کمال” نامید. یعنی کمال اهل شهر درسیم (شهر تونجلی) CHP با سیاست های بی پرنسیپ، وارداتی، ارتجاعی، و فرصت طلبانه خود، نه مقبول ارتجاع مذهبی و نه مورد قبول جدایی خواهی تحت حمایت غرب قرار گرفت. همکاری با ارتجاع مذهبی و جدایی خواهی، هم در انتخابات نتیجه معکوس داد، و هم، سبب رنجش و دوری پایه های حزب و بخش اعظم ۱۴ درصدی که در انتخابات شرکت نکردند، گردید.(۲)

ـ CHP در انتخابات، نه برنامه مشخصی برای برون رفت از بحران سیاسی ـ اقتصادی … ارائه داد، نه افقی و نه امیدی برای آینده ملت ترسیم کرد. کمال قلیچدار اوغلو با گفتن این که”اگر به حکومت برسیم “کمال بی” (کمال درویش) را مسئول امور اقتصادی خواهیم کرد”، طرفداری خود را از ادامه برنامه های IMF در ترکیه تحت حکومت مستقبل خود اعلام کرد. در حالی که کمال درویش به عنوان نماینده IMF و به عنوان مظهر خصوصی سازی، خانه خرابی اقتصاد ملی و بی حقوقی زحمتکشان مورد نفرت بود.

ـ در طول کمپین انتخاباتی، هیچ مبارزه ی اساسی و انتقاد اصولی از حزب حاکم که ترکیه را در آستانه ورشکستگی اقتصادی و فرو پاشی سیاسی ـ اجتماعی قرار داده است نکرد، زیرا امید خود را به حکومت ائتلافی آینده AKP – CHP که زمزمه های آن بسیار پیش تر از انتخابات در “فکر انبار”های آمریکا و اروپا و محافل سرمایه بزرگ ترکیه به عنوان گزینه ی حکومت با “ثبات” آینده آغاز شده بود، بسته بود، و با سیاست های فوق، CHP را نیز مانند AKP در سراشیب فروپاشی محتوم قرار داد. قابل تامل است که بعد از انتخابات، سرمایه گذاران خارجی یک زبان درخواست تشکیل حکومت ائتلافی را می کنند. به نظر آنها صحبت از انتخابات زودرس بی ثباتی را افزایش خواهد داد، و مدام هشدار می دهند که در مسائل اقتصادی نباید هیچ گونه انحرافی از خط مشی اقتصادیAKP  صورت گیرد!(۳)

 

دلایل موفقیت HDP

اولین علت موفقیت HDP این بود که در بخشی از جامعه نفرت از اردوغان وجود دارد. بویژه با آغاز کمپین انتخاباتی، اردوغان که طبق قانون اساسی ترکیه به عنوان رئیس جمهور شخصیتی بی طرف بوده و ماورای احزاب سیاسی قرار دارد، و نمی تواند به نفع و یا علیه حزبی سیاسی وارد مبارزه انتخاباتی شود. ولی حتی قبل از آغاز قانونی کمپین انتخاباتی وارد گود شد و در نقش رهبر حزب حاکم در تمام شهرها و مناطق عمده ترکیه به نفع حزب حاکم به تبلیغ و سخنرانی پرداخت، تا جایی که نخست وزیر ترکیه که از طرف خود اردوغان تعیین شده است در سایه قرار گرفت! دومین عنصر موفقیت HDP این بود کهCHP- MHP نه اعتمادی و نه امیدی به جامعه دادند و در واقع از منظر رای دهندگان فرق چندانی با حزب حاکم نداشتند. بخش مهمی از رای دهندگان از آنجایی که متوجه شدند CHP – MHP قادر به شکست AKP نیستند و حتی در صورت به قدرت رسیدن فرق زیادی با AKP نخواهند داشت، با حساب ریاضی به حزبی که احتمال عبورش از حد نصاب ۱۰% آراء را نزدیک تر می دیدند، رای دادند. این واقعیت را مسئولان HDP نیز قبول دارند، و به “آرای امانتی” Ödunç Oylar این بخش از رای دهندگان اعتراف دارند. علاوه بر آن بمب هایی که در شهرهای “آدانا” و “مرسین” و دو روز مانده به انتخابات در “دیاربکر” منفجر شد، توانست ۲ امتیاز نصیب HDP کند. در ضمن حد نصاب ۱۰% نیز تماما به نفع HDP تمام شد، زیرا کاری که PKK با اسلحه نتوانست انجام دهد، AKP با حد نصاب برای این حزب انجام داد.(۴)

 

دلیل موفقت MHP

علی رغم فضای بسیار مناسب برای MHP که این حزب می توانست آرای خود را تا بالای ۲۰% افزایش دهد (به دلیل گفتمان ضد جدایی خواهی) و با این که ۳.۵% بیشتر از انتخابات عمومی ۲۰۱۱ رای آورد، ولی در مقایسه با انتخابات محلی ۲۰۱۴ کمتر رای آورد. این واقعیت نشان داد، احزاب مخالف CHP-MHP نمی توانند بدیل واقعی در مقابل AKP مورد حمایت قرار گیرند.

***

توضیحات:

۱) نتایج انتخابات از “روزنامه حریت” ۰۹ ژوئن.۲۰۱۵ (Hürriyet: 9 Haziran. 2015) گرفته شده است. نتایج رسمی و قطعی انتخابات توسط “شورای عالی انتخابات” (YSK) روز ۱۸ ژوئن در “روزنامه رسمی” و رسانه های عمده به قرار زیر انتشار یافت: جمع کل حائزین شرایط شرکت در انتخابات، ۵۶ میلیون ۶۰۸ هزار و ۸۱۷ نفر. تعداد رای دهندگان، ۴۷ میلیون ۵۰۷ هزار و ۴۶۷ نفر. تعداد آرای تائید شده، ۴۶ میلیون ۱۶۳ هزار و ۲۴۳ نفر. تعداد آرای باطله، ۱ میلیون ۳۴۴ هزار و ۲۲۴ نفر. درصد شرکت کنندگان در انتخابات ۸۳.۹۲%. تعداد نمایندگان احزابی که از حد نصاب ۱۰% گذشتند: AKP-258, CHP-132, MHP-80, HDP-80

۲) قلیچدار اوغلو با “درسیملی کمال” نامیدن خود سعی کرد، هم، آرای مذهبی و هم، آرای جدایی خواهان کرد منطقه را که اکنون مجسمه های “سید رضا” و “شیخ سعید” را به عنوان “قهرمانان ملی” خود، در شهرهای تونجلی (درسیم) و دیاربکر نصب کرده اند، را جلب کند. ولی سیاست فوق، مانند کاندیدا کردن “اکمل الدین احسان اوغلو” و علم کردن وی به عنوان یک رقیب اسلامی در انتخابات ریاست جمهوری (۲۰۱۴) در مقابل طیب اردوغان، که هر دو خواهان برقراری حکومت اسلامی در ترکیه هستند به ورشکستگی کامل انجامید. در واقع قلیچداراوغلو می خواست به رای دهندگان مذهبی و کرد منطقه این پیام را بفرستد که: اگر قرار است ترکیه تبدیل به کشور اسلامی شده و با قوانین شریعت اداره شود، من بهتر از طیب اردوغان این کار را انجام می دهم. و اگر قرار است که در راستای منافع استراتژیک آمریکا و مطابق با طرح خاور میانه بزرگ، تجزیه شود من این کار را بهتر از PKK/HDP انجام می دهم، مهم این است که به هر بهایی به قدرت برسم.

۳) دانشیار، دکتر”چاغداش شیرین” Çagdaş Şirinاز “دانشگاه باهچا شهر” Bahçeşehir و دانشیار، دکتر “کورای چالیشکان” Koray  Çalışkan از دانشگاه “بوغازایچی” Boğaziçi نظرسنجی جالبی در زمینه اتنخابات ۷ ژوئن کردند. آنها روز انتخابات در ۴۲ ایالت ترکیه با ۴۲۰۸ نفر به مدت ۱۵ دقیقه مصاحبه دیداری سازمان دادند. سئوال اول آنها این بود: “به نظر شما مهم ترین مسئله ترکیه چیست”؟ جواب به ترتیب درصد چنین بود:

مسئله کرد: ۲۹، اقتصاد ۲۶، فساد و دزدی ۱۷، دموکراسی و آزادی های دموکراتیک ۱۲، لائیسیسم ۵ . این نظرسنجی نشان می دهد که مهم ترین مسئله و نگرانی مردم، مسئله کرد (تهدید جدایی) و مسئله وضعیت اقتصادی است. لذا فساد و دزدی و دیکتاتوری …در رده بندی های پائین تری از مسائل حیاتی تر مردم ترکیه قرار دارند. آنچه برای مردم حیاتی ترین و ملموس ترین است، مسئله وحدت کشور و وضعیت فقر و بیکاری وسیعی است که دامنگیر کشور شده است. از این رو، احزاب مخالفی که نیروی خود را در کمپین انتخاباتی روی افشاگری درباره فساد و دزدی و دیکتاتوری حزب حاکم متمرکز کرده بودند در واقع به مهم ترین دل مشغولی و نگرانی مردم بی تفاوت مانده بودند، از این رو نتوانستند موفقیتی در انتخابات کسب کنند.

۴) روز ۱۱ ژوئن در سایت انترنتی Cumhuriyet.com.tr خبری با این عنوان منتشر شد “بمب ها برای HDP ، ۴.۴ امتیاز رای آورد”. رقم فوق ممکن است اغراق آمیز باشد، ولی بمب گذاری ها را هر جریان خودی و یا غیرخودی سازماندهی کرده باشد، پیامدهای آن را به درستی ارزیابی کرده بود. زیرا، در روند کمپین انتخاباتی، هر نوع خشونتی، فضای مظلومیتی برای HDP نزد رای دهندگان ایجاد می کرد، و این حزب می توانست بهره برداری حداکثری را از فضای به وجود آمده بکند.

در خاتمه، اشاره کوتاهی به دو تحلیل از دو قطب چپ ترکیه در خصوص انتخابات اخیر خالی از فایده نیست و می تواند به درک بهتر فضای سیاسی ترکیه کمک کند. در ضمن خوانندگان برای اطلاع بیشتر می توانند به لینک دو نوشته نویسنده در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری ترکیه و پیامدهای انتخابات ریاست جمهوری ترکیه که ارتباط نزدیکی با نوشته حاضر دارد مراجعه کنند.

تحلیل حزب کمونیست ترکیه (TKP)

کمیته مرکزی حزب کمونیست ترکیه در نوشته ای تحت عنوان، “تابلوی HDP از ثبات دور است” نوشت:

“نفرت از اردوغان، عکس العمل بخشی از جامعه را برانگیخت، و بخشی را نیز نابینا کرد. ترکیه دارای مسئله اردوغان است، ولی مشکلات ترکیه عبارت از اردوغان نیست. بحث درباره آینده کشور، بدون نشان دادن راه حل مشکلات معنی ندارد. بخشی از رای دهندگان که در جبهه چپ نظام هستند، به دلایل متفاوت، برای ثبات نظام، چه آنهایی که ملی گرایی کرد و مشکل کرد را عامل ثبات و یا بی ثباتی تلقی می کنند در مقابل اردوغان یکی شده و سبب افزایش رای HDP شدند، ولی این زمینه ی لغزنده ای است و برای ایجاد نهادی بر آن پایه، مساعد نیست.

در ترکیه فقر و بیکاری افزایش می یابد و نابرابری عمیق اجتماعی زندگی ما را رقم می زند. سرایت برخوردهای منطقه ای به کشورمان، که حاصل طرح های امپریالیستی است، و تبدیل کشورمان به دریای خون، مسئله ای لحظه ای است. مسلم است، کسی نخواهد توانست ادعا کند که آرای HDP خود به خود مسئله کرد را حل خواهد کرد. دینی شدن حیات سیاسی – اجتماعی رفته رفته به ایجاد مشکلات روز افزون ادامه خواهد داد. هیچ کدام از احزاب نظام سیاسی ترکیه راه حلی به این مشکلات ارائه نداده اند و به طور طبیعی، نتایج انتخابات نیز هیچگونه امیدی در این زمینه نمی دهد”.

 

تحلیل رهبر حزب کارگر (وطن) “دوغو پرینچک:

“از لحاظ برنامه ای دیگر فرقی بینAKP و CHP نمانده است. هر دو “درسیم” می گویند، هر دو “سید رضا” و “شیخ سعید” می گویند. هر دو “توربان” می گویند، هر دو لائیسیسم را زیرپا می گذارند. هر دو به سال های ۱۹۳۰ آتاترک اعلان جنگ داده اند، هردو به اقتصاد امپریالیستی وابسته اند. هردو طرفدار “گشایش کرد” اند، و هر دو HDP را در آغوش خود نشانده اند”.

۲۰ ژوئن ۲۰۱۵

https://shahrvand.com/archives/52475

تحلیلی از نتایج انتخابات ریاست جمهوری ترکیه/علی قره جه لو

* علی قره جه لو، نویسنده و مترجم مستقل ساکن تورنتو، دارای دکترای علوم سیاسی، در حوزه ی مسائل سیاسی ملیت های ایران بویژه ترک ها و مسائل سیاسی ترکیه و آذربایجان و ارمنستان می نویسد.