شهروند ـ جان (جاناتان) استوارت متولد ۲۸ نوامبر ۱۹۶۲ نیویورک، کمدین آمریکایی، نویسنده، تهیه کننده، بازیگر، کارگردان، منتقد رسانه ها و بیشتر از همه مجری برنامه ی طنز “دیلی شو” است، یعنی پربیننده ترین و مهمترین تاک شوی سیاسی آمریکا که از کانال “کمدی سنترال” پخش می شود.

او که یکی از خلاق ترین و هوشمندترین در حوزه ی طنز سیاسی است کارش را از استند آپ کمدی (کمدی سرپایی) شروع کرد و هنگام که در سال ۱۹۹۳ به MTV رفت توانست به دومین برنامه ی طنز پر بیننده ی امریکا دست یابد.

از برنامه های معروف او که به ایران هم مربوط می شود، یکی قیاس دانش عمومی سیاسی ایرانیان و امریکایی ها بود، که فاصله ی زیاد این دو ملت را به سود ایرانیان نشان می داد، و ایرانیان تقریبن به همه ی پرسش های خبرنگار در پیوند با امریکا پاسخ درست می دادند و امریکایی ها از تشخیص کشورهای عراق و ایران از هم عاجز بودند، و یا برخورد او با فیلم سیصد که از ایرانیان چهره ی نادرستی نشان می داد از طنزهای به یاد ماندنی دیگر جان استوارت است. انتقادهای او از حزب جمهوری خواه امریکا و سیاست های راست و جنگ طلبانه ی این حزب از تاکیدهای دیگر او در طنزهایش بود. در همین ارتباط مواجهه ی او با سناتور مک کین هنگام که نامزد ریاست جمهوری امریکا و رقیب اوباما بود، از برنامه های دیگر موفق او بود. در آن رودررویی استوارت با هوشمندی نشان داد که مک کین هم اگر رئیس جمهوری شود چندان توفیری با بوش نخواهد داشت. jon-stewart-S

جان استوارت در ژانرهای طنز، طنز سیاسی و طنز خبری از خود توانایی هایی نشان داد که تا پیش از او در امریکا که کمدی و طنز تاک شو سابقه و پیشینه ی طولانی دارد هرگز به این گزندگی و در این دامنه ی موفقیت نبوده است. بویژه شوخی های فراموش نشدنی جان استوارت با رسانه های جریان اصلی مانند سی ان ان و فاکس نیوز از مثال های خوب این گونه برنامه هاست. شوخی های او هم با رسانه های خبری و هم نقدهای تیز و شفاف او به رسانه های امریکایی بویژه سیاست امریکا در این رسانه ها، و برخوردهای هوشمندانه ی او به رخدادهای روز، مذهب، نژاد، جنسیت و انسان از مثال های دیگر طنز اجتماعی آمیخته به سرزنش خویش (انتقاد از خود و خودی های) اوست.

جان استوارت از طنزپردازان پیشکسوت امریکایی مانند، وودی آلن، جرج کارلین، لنی بروس، دیوید لترمن و استیو مارتین متاثر بود و به این تاثیر در کارش اشاره و حتی افتخار می کرد.

جان استوارت مجری مراسم اسکار دوره های ۷۸ و ۸۰ بود. در آن مراسم نشان داد که دامنه ی دانش او در طنز سیاسی بالاتر از تصوری است که همه گان از کمدی کنونی امریکا دارند. او سیاست های داخلی و خارجی امریکا را به شدت مورد انتقاد قرار داد و به اسکار هم نیش و کنایه هایی زد که تا پیش از او کمتر سابقه داشت.

استوارت دو کتاب نوشته است. کتاب طنز او America (The Book): A Citizen’s Guide to Democracy Inaction  که همراه با نویسنده ی دیگر دیلی شو آن را نوشته، نگاهی دیگر است به دمکراسی آمریکا و تقلیدی طنزآمیز از کتاب مدنی که در دوره دبیرستان در آمریکا تدریس می شود. او در این کتاب به سیستم سیاسی آمریکا سیخونک می زند و با آن شوخی می کند. این کتاب در سال ۲۰۰۴ پرفروش ترین کتاب آمریکا شد.

کتاب دیگرش Earth (The Book): A Visitor’s Guide to the Human Race است که در سال ۲۰۱۰ منتشر کرد. این کتاب هم به زبان طنز سرگذشت زمین و بشر را بیان کرده است.

جان استوارت در “دیلی شو” با افراد سرشناس بسیاری مصاحبه کرده است. یکی از بهترین مصاحبه هایش با اوباما، پرزیدنت ایالات متحده ی آمریکاست. اوباما هم که در طنز دستی دارد، گفته است، جان نباید از دیلی شو برود.

هیلاری کلینتون در دیلی شو، از او تجلیل کرد و مردم امریکا را نیازمند هنرمندانی مانند او دانست.

به استوارت برچسب طرفداری از دمکرات ها را زدند، او انکار نکرد ولی تأکید کرد که بیشتر خود را سوسیالیست و مستقل می داند تا دمکرات.

استوارت در دیلی شوی خود با چند ایرانی نیز گفت وگو کرده است. سامان اربابی و کامبیز حسینی، دو مجری و برنامه ساز موفق برنامه پارازیت در شوی او چند بار باهم و جدا از هم حضور داشتند. همچنین با مازیار بهاری، روزنامه نگار ایرانی ـ کانادایی، بعد از آزادی از زندان در ایران، و انتشار کتاب خاطراتش در سال ۲۰۱۱ با نام “بعدا آنها به سراغ من آمدند” گفت وگو کرد و با همکاری با بهاری، براساس کتاب او فیلمی ساخت به نام “گلاب” که سپتامبر ۲۰۱۴ در جشنواره جهانی فیلم تورنتو بر پرده آمد.

جان استوارت در سال ۲۰۰۰ با تریسی مک شو ازدواج کرد و دو فرزند حاصل این ازدواج است. او یکی از دلایل ترک دیلی شو را خانواده اش دانست و اینکه فعلا برنامه ای برای کار در عرصه ی کمدی ندارد و می خواهد برای خانواده اش وقت بگذارد. او می گوید، واقعا وقت آن است که به جوان ترها هم فرصت بدهیم.

آخرین قسمت دیلی شو، پنج شنبه ۶ آگوست ۲۰۱۵ پخش می شود و بعد از آن جای جان استوارت در کمدی و طنز مردمی امریکا و چه بسا دنیا خالی می ماند.