شهروند ـ کمیته فرهنگى کنگره ایرانیان کانادا، به مناسبت ٢١سپتامبر روز جهانى صلح، برنامه آموزشى براى روز یکشنبه ٢٧ سپتامبر تدارک دیده است. در این پیوند با میترا صفارى مسئول کمیته فرهنگى کنگره ایرانیان کانادا، گفتگوى کوتاهی داشتیم تا از روند این برنامه خبر شویم.
صلح را معنا کنید.
ـ صلح، شیوه اى از بودن و زیستن است که در رابطه انسان با خودش، دیگرى، جامعه، محیطزیست و جهان تعریف مى شود.
در طول تاریخ، صلح همواره مترادف بوده است با نبود جنگ و برقرارى آتش بس که در گفتمان فرهنگ صلح به آن صلح سرد گفته مى شود. در سالهاى اخیر از صلح گرم به معناى نبود ترس و خشونت هم در ادبیات صلح استفاده شده است. آنچه که کمتر به آن توجه شده است صلح پایدار به معناى پذیرش و احترام به دیگرى بدون پیش داورى است. به عبارتى احساس مسئولیت ما نسبت به دیگرى که کاملا با ما متفاوت هست، مى تواند زمینه ساز پیوندهاى عمیق اجتماعى شود. هم پیوندى اجتماعى بسترى خواهد بود براى رویش و شکوفایی حقیقت، شفقت، عدالت و صلح.
فرهنگ صلح یعنی چه؟
ـ به قول جودی ویلیامز، منظور از صلح آرامش و سکون نیست، بلکه تلاش و کوشش برای تامین امنیت انسانها است.
فرهنگ صلح یک روش سیستماتیک است که همواره هنجارها را مورد نقد قرار می دهد. به عبارتی فرهنگ صلح یک تفکر انتقادی است که انسان را به همه کس و همه چیز حساس می کند.
می توانید یک مقایسه اجمالی بین فرهنگ صلح و فرهنگ جنگ و خشونت داشته باشید؟
ـ فرهنگ صلح متکی بر آموزش های دوستی، تفکر انتقادى، حقوق شهروندی، درک متقابل، همبستگی، همدلى، دموکراسی مشارکتی، آزادی اطلاعات، خلع سلاح، حقوق بشر، توسعه پایدار، رفع هرگونه تبعیض قومى، فرهنگى، ملى، مذهبى، جنسى، جنسیتى و گرایش جنسى است. دگرپذیرى از ارکان اصلی فرهنگ صلح است.
در مقابل، فرهنگ جنگ متکی بر زور، ترس و تنفر و دشمن تراشی، دولت تمامیت خواه، پنهان کاری، تبلیغات جنجالی، سانسور، نظامیگری، بهره کشی از انسانها، تخریب محیط زیست، پدرسالاری/ مرد سالاری و همجنس گرا هراسی و تراجنس هراسی است. همسان سازى و حذف دیگرى از ارکان اصلى فرهنگ جنگ و خشونت است.
برای ترویج فرهنگ صلح چه مکانیزم های اجرایی وجود دارد؟
ـ از اوایل قرن بیستم برنامه های آموزشی جهت ترویج فرهنگ صلح تدوین شده است. سه موضوع اساسی مورد مطالعه و آموزش بوده است:
١- آموزش مهارتهای ارتباطی و توانایی عبور از اختلافات:
Communication skills and Conflict Transformation Training
٢- آموزش دموکراسی و بخصوص دموکراسی مشارکتی
٣-آموزش حقوق بشر
در سال های اخیر آموزش حقوق شهروندی و تفکر انتقادی به آموزش های فوق اضافه شده است.
روش هاى جدید آموزش صلح، بر روى فرایند تحول تمرکز دارد.
این آموزش ها نقش بسزایی در مشارکت مدنی جامعه از طریق توسعه نهادهای مدنی و توانمندسازی آنها( community development and community empowerment and engagement ) داشته است که زمینه ساز بسیج عمومی مردم از طریق جنبش های اجتماعی خشونت پرهیز مانند جنبش مادران صلح، جنبش زنان، جنبش ضد فقر، جنبش حقوق کودکان، جنبش کارگری، جنبش حفظ محیط زیست، جنبش ضد سلاح هسته ای، جنبش توان متفاوت (معلولین) ……..بوده است.
چه برنامه هایى براى روز صلح تدارک دیده اید؟
برنامه هاى متنوعى براى سنین مختلف با علائق گوناگون تهیه دیده ایم. کارگاه هاى آموزشى ” فرزند پرورى با رویکرد صلح طلبانه” توسط خانم دکتر نسترن ادیب راد؛ دکتراى مشاوره و روان درمانى و کارگاه سفال و نقاشى توسط خانم طاهره پیرو و گروه هنرى آرت کیو (Art Cave) براى صبح برنامه ریزى شده است.
برنامه هاى بعدازظهر را با گزیده اى از نما آهنگ هاى مربوط به صلح شروع مى کنیم. به دنبال آن جلسه گفتگو پیرامون “جایگاه دگربودگى در حیات آدمى و مناسبات او با دیگرى” خواهیم داشت که خانم دکتر شکوفه سخى؛ دکتراى علوم سیاسى، آغازگر بحث هستند. برنامه بعدازظهر با گفتگو درباره آموزش فرهنگ صلح خاتمه خواهد یافت.
هفته آینده گفت وگوى کوتاهى با خانم ها دکتر نسترن ادیب راد، طاهره پیرو، نیلوفر افشار (Art Cave) و دکتر شکوفه سخى پیرامون حضورشان در برنامه ی روز صلح، خواهیم داشت.