روز یکشنبه گذشته ساعت ۲ شهر اورلاندو فلوریدا یکی از مرگبار ترین وقایع در صد سال اخیر آمریکا را به خود دید. فردی به نام عمر متین در کلابی به نام “پولس” به سوی حضار که بالغ بر ۳۰۰ نفر می شدند – اغلب آنها رنگین پوست و از کشورهای لاتین بودند – آتش گشود. در پی این حادثه ۴۹ نفر جان خود را از دست دادند و پنجاه و سه نفر زخمی شدند. فرد مهاجم با دخالت پلیس در حالی که نیروهای پلیس را هدف قرار داده بود کشته شد.
زمانی که خبر را روی نیوزفید موبایلم مشاهده کردم کنار خیابان ولزلی درون ماشین پارک شده منتظر نشسته بودم و داشتم علارغم کسالت از هوای مطبوع و نوری که به سروروی شهر تو نتو می پاشید لذت می بردم. روز پیش از آن جشن سه سالگی چلتکه (گروه فرهنگی هنری کوئیرها و ترنس های ایرانی) را به بهترین نحو برگزار کرده بودیم و جشن پراید پیش رو بود. به نظر می رسید هیچ اتفاقی نمی تواند انرژی این روزها را از من بگیرد. . . تا اینکه خبر را خواندم. از دیدن خبر شوکه شدم. ممکن نیست! مکان را دوباره وارسی کردم. اورلاندو . . آمریکا . . گوشی زنگ خورد و خبر گوش به گوش چرخید.
جمعی از اعضای ال جی بی تی ایرانی به فراخوان محبوبه کتیرایی و شمسی ریاستیان ساعت ۶ بعد از ظهر در ۵۱۹ قرار تجمع گذاشتند. در ساعت ۸ شب همان روز برنامه ای از طرف مرکز ۵۱۹ به منظور همبستگی و یادبود جان باختگان برپا شد. بالغ بر ۳۰۰۰ تن از
جامعه ی ال جی بی تی، حامیان و انسان دوستان، فعالان مدنی و چهره های سیاسی در این گرد هم آیی شرکت کردند، در میان آنها جان توری، شهردار تورنتو، و شخصیت های مهم جامعه ی ال جی بی تی از جمله کتلین وین نخست وزیر اونتاریو، الفاروق خاکی ، بنیان گذار “مسجد اتحاد تورنتو”، برنت هاوکس روحانی اعظم کلیسای “جامعه ی متروپولیتن تورنتو” نیز حضور داشتند که جملگی به اهمیت دوری از اسلام هراسی در این شرایط و لزوم پاسخ دادن به خشونت از طریق عشق و مبارزه با انواع مختلف تبعیض، اشاره کردند.
برنت هاوکس در مصاحبه ای که با گلوب اند میل انجام داد هدف این گردهمایی را به خوبی بیان می کند. او می گوید: “امروز برای جامعه ی ال جی بی تی و خانواده و دوستان ما روز مهمی برای گردهم آیی بود. ما گاهی ارزش فضای امنی که اینجا داریم را فراموش می کنیم. خدشه دار شدن این فضا به این شکل وحشتناک بی نهایت تکان دهنده است. بنابراین برای ما بسیار مهم بود که کنار هم جمع شویم، با هم عزاداری کنیم، خشم خود را بروز دهیم، از اینکه همچنان با تبعیض رو به رو هستیم، از روحانیونی که با سخنانشان تنفر را اشاعه می دهند، از افراط گرایانی که دین را تحریف می کنند . . . “.
این برنامه با سخنرانی، روشن کردن شمع و خواندن آواز دست جمعی به پایان رسید. البته گردهم آیی برای پاسداشت جان باختگان محدود به تورنتو نیست و در شهرهای مختلف مثل ونکوور، لندن، پاریس و غیره نیز برگزار شد و کماکان ادامه دارد.
جزئیات خبر به سرعت تکمیل می شد. فرد مهاجم مرد ۲۹ ساله ای از خانواده ی افغان بود که در نیویورک به دنیا آمده است. پدرش، صدیق متین صاحب یک کانال تلویزیونی است که از کالیفرنیا پخش می شود. صدیق متین در این برنامه در مورد تحولات سیاسی افغانستان سخن می راند، از طالبان که آنها را برادر می خواند حمایت می کند و برای پست ریاست جمهوری در افغانستان اعلام کاندیداتوری می کند، بخصوص این مورد آخر او را بیشتر آلت مضحکه می کند و مردم برایش جوک می سازند. او ضمن ابراز تأسف و معذرت خواهی از مردم آمریکا می گوید انگیزه ی پسرش مبنای ایدئولوژیک نداشته و تنها به خاطر احساسات همجنسگراستیزانه اش بوده است. به گفته ی صدیق پسرش دو ماه قبل دو مرد را در حال بوسیدن در خیابان می بیند و حالش دگرگون می شود و به همین خاطر دست به این عمل زده است.
عمر متین در شرکت G4S به عنوان محافظ کار می کرد و مجوز اسلحه را از همین طریق به دست آورده بود. از سویی دیگر همسر سابق عمر او را فردی پرخاشگر توصیف می کند که به خاطر کوچک ترین موضوعات او را مورد ضرب و شتم قرار می داد. او بعد از چهار ماه از عمر جدا می شود.
و اما تازه ترین و غافلگیر کننده ترین خبر به دست رسیده نشان می دهد که عمر متین در سه سال گذشته از مشتریان کلاب پولس بوده، در اپلیکیشنی که مخصوص دوست یابی گی هاست حساب کاربری داشته و پیام هایی نیز به اعضای دیگر فرستاده بوده است.
مرور کلی شرایط و جوانب ماجرا نشان می دهد که عامل اصلی این فاجعه هموفوبیای درونی شده ای ست که در فرهنگ دگرجنسگرا محور مردسالار زن ستیز پرورده شده، با عقب مانده ترین جنبه های ایدئولوژی در آمیخته و به شکل هیولایی ویرانگر بر سر عمر و همنوعانش فرود آمده؛ درست زمانی که این فضا مملو از شادی و جشن عشق و رهایی بوده است، در فضایی که از اندک مکان های امن برای دور هم بودن همجنسگرایان و رقصیدن و در آغوش کشیدن تصور می شده.
پس از این واقعه باراک اوباما در یک سخنرانی این اقدام را تروریستی و از سر تنفر معرفی کرد و عنوان کرد، حمله ی اخیر یادآور این واقعیت است که در آمریکا هر کس می تواند به سلاح گرم دسترسی پیدا کند و به مردم “در مدرسه، در محل عبادت یا در کلاب تیراندازی کند .”
مقامات کشورهای مختلف از جمله نخست وزیر کانادا، رئیس جمهور آلمان، رئیسجمهور فرانسه، نخست وزیر ایتالیا، نخست وزیر دولت خودگردان فلسطین، سخنگوی دولت اردن و سفیر عربستان سعودی در آمریکا نسبت به این واقعه واکنش نشان داده اند. این خبر در ایران بدون اشاره به اینکه این کلاب محل تجمع همجنسگرایان بوده منتشر شد و وزارت امور خارجه ی ایران نیز در حالی که مدعی شد ج.ا. عزم راسخی در رویارویی جدی و همه جانبه با پدیده ی شوم تروریسم دارد این اقدام تروریستی را محکوم کرد.
شخصیت ها و جمعیت های مسلمان نیز در آمریکا و خارج از آن به اشکال مختلف این عمل تروریستی را تقبیح کردند. بعضی مثل “اتحاد مسلمانان برای کمک به قربانیان تیراندازی پولس” اقدام به جمع آوری کمک های مالی برای خانواده های کشته شدگان کردند.
در این میان به نظر می رسد جامعه ی ایرانی ساکن تورنتو و خارج از آن به طور کلی توانسته خونسردی خود را حفظ کند و واکنش چندانی در میان کاربران فضای مجازی و غیر مجازی بجز افرادی که دغدغه ی حقوق بشری دارند به چشم نمی خورد. واکنش های منفی را هم می توانید در کامنت هایی که زیر پست های اخبار این واقعه درج می شوند دنبال کنید. برخلاف وقایع گذشته هشتگ #من هم یک همجنسگرا هستم به روی دیوارهای فیسبوک کاربران نرفت و عکس پروفایل ها عوض نشد، مگر در میان خود اعضای جامعه ی ال جی بی تی ایرانی. شاید هم برای اینکه به قول معروف ریا نباشد هر کس در خلوت خود در حال تقبیح تبعیض و خشونت علیه همجنسگرایان است.
حکایت واقعه ای که بر حاضران در کلاب پالس گذشت و واکنش پس از آن بیان گر واقعیت ویرانگر تنفر و ستیزه با همجنسگرایی – چه از نوع درونی آن چه بیرونی آن – است و اینکه با عشق می توان و باید در مقابل ترس و نفرت ایستادگی کرد. جامعه ی ال جی بی تی در پی حوادث گوناگون، از استون وال در نیو یورک گرفته تا حمله به حمام های گی ها در تورنتو از بیم و تاریکی با امید و همدلی عبور کرده و با همبستگی به راه خود برای رسیدن به حقوق انسانی و دنیای عاری از تبعیض ادامه داده است.
گزارش تصویری از قربانیان واقعه ی اورلاندو و مختصری از زندگی آنها را می توانید در این لینک بخوانید