* این مقاله جنبه ی آموزشی دارد نه درمانی، هر دارویی باید با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شود.
از دست دادن موها به صورت پلاک را به فرانسه پلاد می گویند و در بیشتر اوقات در قسمت مودار سر دیده می شود. پوست سر حالت طبیعی خود را حفظ کرده ولی در قسمت های مختلفی موهای خود را از دست می دهد. بیماری می تواند در موهای ابرو، مژه و ریش و سبیل هم تولید شود. در حدود یک درصد مردم آمریکای شمالی به آن دچار می شوند و در حدود نصف مبتلایان سیمپتوم ها قبل از ۲۰ سالگی دیده می شود، و دو درصد مراجعان به متخصص پوست در فرانسه بر اثر این مسئله است. درمان کامل برای آن وجود ندارد. بعضی از درمان ها برای فعال کردن رویش مو به کار می روند، ولی در نزد حدود ۸۰ درصد افراد موها پس از ۶ تا ۱۲ ماه پس از ریزش خودشان دوباره رشد می کنند. موها ممکن است که چند سال بعد رشد کنند و بازگشت بیماری تکراری است. مردان و زنان به یک نسبت به آن دچار می شوند.
علل
دانشمندان هنوز نمی دانند که چه عاملی باعث ریزش موها می شود، یک عفونت ویروسی، یک عامل ارثی، استرس یا در معرض یک ماده شیمیایی قرار گرفتن، ولی عامل ارثی به نظر می رسد که در بین ۲۰ تا ۴۰ درصد افراد مبتلا نقش مهمی را بازی می کند. محققان تصور می کنند که یک عامل تخریب کننده باعث یک عکس العمل اتوایمیون می شود مانند دیابت نوع یک، آرتریت روماتوئید و لوپوس دیسکوئید، ولی خوشبختانه سلول های مادر پیاز مو که باعث رویش مو می شوند دچار صدمه نمی شوند، حتی پس از چند سال خواب رفتگی، باعث رویش دوباره مو می شوند.
پیش آگهی
پیشرفت بیماری در نزد افراد مختلف یکسان و قابل پیش بینی نیست و اکثر افراد پس از یکسال بهبودی پیدا می کنند ولی در بین حدود ۱۰ درصد افراد بیماری مزمن شده و هیچ وقت مو تولید نمی شود. معمولاً پلاد در قسمت مودار سر به صورت پلاک های کوچک محدود دیده می شود، ولی در انواع شدید آن می تواند پیشرفت کرده شامل تمام موهای سر و ریش هم بشود. پلاد عمومی که شامل تمام موهای بدن بشود به ندرت دیده می شود.
در نزد بعضی از بیماران بیماری به ناخن ها هم حمله می کند.
سیمپتوم های بیماری
به طور ناگهانی یک یا چند منطقه به شکل دایره یا بیضی با قطر یک تا چهار سانتی متر کاملاًً موهایش را از دست می دهد و احتمال خارش یا احساس سوزش در ناحیه مربوطه هم ممکن است دیده شود ولی پوست حالت طبیعی خودش را حفظ می کند معمولا موها پس از یک تا سه ماه رشد می کنند و دوباره بیماری بازگشت می کند در همان محل یا در جای دیگر.
گاهی ناخن هم مبتلا شده دچار شکستگی و ترک خوردن و چند لایه شدن و نقاط قرمز رنگ می شوند.
چه کسانی در خطر مبتلا شدن هستند
تمام کسانی که یکی از نزدیکانشان به آن مبتلا شده اند یا هستند، یکی از ۵ نفر بیماران مبتلا در این گروه هستند. افرادی که خودشان یا یکی از اعضای فامیل دچار نوعی آلرژی مانند آسم، اگزما، زکام فصلی و تب یونجه و امثالهم و یا بیماری های اتوایمیون هستند.
درمان های دارویی
مهم: ریزش مهم موها به طور ناگهانی ممکن است علامت بدی تغذیه، کم و زیاد شدن هورمون ها و یا یک بیماری دیگر باشد و باید با پزشک مشورت کرد و در صورت لزوم با متخصص پوست و مو. هیچ درمان واقعی و دائمی برای پلاد وجود ندارد. داروهایی که در زیر معرفی می کنیم برای تقویت پیاز مو و رشد طبیعی آن است و هیچ اثری در درازمدت ندارد. می دانیم که پلاد در اکثر موارد در کمتر از یکسال به خودی خود خوب می شود و موها بدون هیچ درمانی رشد می کنند بنابراین عده زیادی از افراد مبتلا ترجیح می دهند که هیچ درمانی نداشته باشند و یا دنبال درمان های طبیعی و مکمل بروند و یا از وسایل آرایشی پوشاننده، یا تراشیدن کامل سر، استفاده از موی مصنوعی (کلاه گیس) استفاده کنند.
مشورت با پزشک حداقل این فایده را دارد که شخص بداند که آیا احتیاج به کمک روان درمانی دارد یا نه، اگر پلاد بزرگ باشد می تواند باعث ناراحتی شخص در جامعه و عدم اطمینان به خود شود، شرکت کردن در گروه درمانی هم مفید واقع می شود.
برای انواع سبک بیماری
کورتیکوتروئیدهای مالیدنی یا تزریقی: وقتی که از دست دادن موها محدود است مقدار کمی از کورتیکوتروئید را می شود در ناحیه بی مو مالید یا تزریق کرد، این بهترین طریقه درمان پلاد است مخصوصاً وقتی که بیماری مناطق بزرگتری از بدن را فرا نگرفته. کورتیکواستروئیدها داروهای آنتی انفلاماتوار شبیه کورتیزول هستند که یک هورمون طبیعی تولید شده در بدن می باشد. رشد دوباره معمولا هفته ها پس از درمان شروع می شود. همراه با این درمان ممکن است نقاط دیگری موهایش را از دست بدهد. تزریقات را باید هر ۴ هفته تکرار کرد.
محلول Minoxidil : مالیدن داروی ۲ تا ۵ درصد Minoxidil دو بار در روز به رویش مو کمک می کند و اثر آن در حدود دوازده هفته پس از درمان شروع می شود. این دارو هیچ اثری بر روی کسانی که تمام موهایشان را از دست داده اند ندارد.
کرم یا پماد anthraline : دارویی است که برای درمان پسوریازیس به کار می رود و یک اکسیدان است که روی سیستم دفاعی اثر می گذارد، اگر این دارو بر روی پوست مناطق بی مو هر روز مالیده شده و پس از ۲۰ تا ۶۰ دقیقه بعد شسته شود موها باید پس از ۸ تا ۱۲ هفته شورع به رویش مجدد بکنند، برای نتیجه بهتر این دارو را همراه با کورتیکوستروئیدها به کار می برند.
برای انواع مناطق بزرگ پلاد
برای از دست دادن مهم موها که بیشتر از ۵۰ درصد موها ریخته اند درمان های قوی تری را ممکن است پزشک همراه با داروهای گفته شده تجویز کند. این درمان ها به ندرت برای کودکان پشنهاد می شود.
این درمان ها شامل ایمیونو تراپی تماسی، کورتیکو استروئیدها از راه دهان و فتو کیموتراپی می شود.
چند راهنمایی
ـ از پوست بدن در مقابل نور خورشید محافظت کنید، زیرا مناطقی که موهایش ریخته نسبت به اشعه های ماوراءبنفش حساس تر هستند. یک کرم محافظت کننده کافی است، برای سر استفاده از کلاه، یا کلاه گیس کافی است.
ـ کسانی که موهای ابرو و مژه هایشان را از دست داده اند باید حتماً از عینک آفتابی برای محافظت چشم از گرد و خاک و سایر بیماری ها و از نور خورشید استفاده کنند.
ـ با این که تشخیص به راحتی توسط پزشک عمومی انجام می شود ولی بهتر است با یک متخصص پوست و مخصوصاً اگر بیماری سطح وسیعی را فرا گرفته مشورت کرد.
طب مکمل
ـ آروماتراپی: یک مطالعه اپیدمیولوژیک همراه با گروه شاهد که دارونما دریافت کرده بودند نشان داد که مخلوطی از روغن های اساسی آویشن، اکلیل کوهی، اسطوخدوس، سدر آتلانتیک می تواند رشد مجدد موها را در نزد بیماران مبتلا به پلاد تقویت کند.
۶۸ بیمار این مخلوط را در محل بی مو مالیده و دو دقیقه ماساژ داده و سپس برای جذب بهتر یک حوله داغ را روی آن گذاشته اند. این مطالعه ۷ ماه طول کشیده، با اینکه مطالعه از نظر علمی نقاط ضعف دارد مثل این که حدود یک سوم گروه شاهد قبل از پایان مطالعه گروه شان را ترک کرده اند، با این حال موفق بوده.
مقدار دارو شامل سه قطره روغن اساسی اکلیل کوهی، دو قطره روغن اساسی آویش، سه قطره روغن اساسی اسطوخودوس، دو قطره روغن اساسی سدر آتلانتیک را در ۲۳ میلی لیتر روغن گیاهی که شامل ۳ میلی متر روغن jojoba و ۲۰ میلی لیتر روغن هسته انگور مخلوط و استفاده کرده اند.
این درمان باید تحت نظر دقیق یک متخصص آروماتراپی انجام شود.
ـ هیپنوتراپی: پزشک آمریکایی دکتر Andrew Weil عقیده دارد که هیپنوتراپی یا هر نوع دیگر درمان های روانی ـ بدنی در درمان بیماری ریزش موی سکه ای مفید واقع می شود. او عقیده دارد که اکثر بیماری های اتوایمیون بر اثر استرس یا مشکلات احساساتی مهم شدیدتر می شوند. دکتر ویل پیشنهاد می کند که این بیماران و سایر بیماران اتوایمیون وضع تغذیه ای شان را عوض کنند.
ـ کمتر پروتئین بخورند (کمتر از ده درصد احتیاج به کالری بدن)
ـ پروتئین های گیاهی را ترجیح بدهند مثل: حبوبات، توفو، آجیل ها، دانه ها و سریال ها.
ـ از شیر و سایر لبنیات استفاده نکرده و از غذاهای دیگری که حاوی کلسیم هستند کمبود کلسیم را جبران کنند.
ـ مصرف بالای میوه و سبزی در صورت امکان از نوع بیولوژیک آنها.
ـ از روغن زیتون خیلی خالص استفاده شود. از روغن های گیاهی که اسیدهای چرب پولی انساتوره دارند مثل مارگارین، شورته نینگ و چربی های ترانس استفاده نشود.
ـ مصرف اسیدهای چرب امگا۳ را بیشتر کنند (ماهی ها، روغن پنبه دانه و غیره).
