صمیمیت

دکتر نسترن ادیب راد

صمیمیت یکی از مفاهیم مربوط به روابط انسانی است که بیش از هر چیز دیگری مورد سوءتفاهم قرار گرفته است. بعضی اوقات صمیمیت و سکس به جای هم به کار می رود در حالی که صمیمیت فراتر از سکس بوده و شامل چیزهای دیگری هم می شود. در واقع صمیمیت شامل جنبه های عاطفی، رفتاری و شناختی کردن نسبت به طرف مقابل هم می شود و بر تعهد و اعتماد دوجانبه متکی است. صمیمیت زمانی اتفاق می افتد که زن و مرد همدیگر را درک می کنند. با این وجود زوجهایی هستند که با این که سالهاست با هم زندگی می کنند هرگز صمیمیت واقعی را درک نکرده اند.

چرا تعداد کمی از زوجها صمیمیت دارند

وفتی به دنیا آمدیم یک صفحه سفید بودیم و بسیار آسیب پذیر. به تدریج زندگی به ما سرنخ هایی برای چگونگی کنش و واکنش در جهان پیرامون خود آموخت. به این ترتیب کم کم دیدگاه و نگرش ما نسبت به دیگران شکل گرفت. هر قدر سن ما بالاتر می رود درس هایی از زندگی می آموزیم و تعبیرهای ما متحول می شود. این تعبیرها به ما چگونه بودن را دیکته می کند. وقتی وارد رابطه مشترک می شویم همه این تجربه ها و نگرش ها را با خود به زندگی مشترک وارد می کنیم. مشکل این جا است که ما بیشتر تجارب و نکات منفی را در حافظه خود نگه داشته ایم چرا که فکر می کنیم با این نوع نگرش به دیگران، بیشتر از خطر مصون خواهیم بود. چرا که آموخته ایم که باز بودن و اعتماد به دیگران می تواند به ما آسیب برساند. این در حالی است که مفهوم صمیمیت بدون تعبیر مثبت از ارتباط و نیز اعتماد نمی تواند شکل بگیرد. در اغلب موارد ما به دوگونه با موضوع صمیمیت برخورد می کنیم یا این که می خواهیم صمیمیت جبرانی باشد برای همه نداشته های دوران کودکی ما و یا از آن می گریزیم تا از احساس درد ناشی از فقدان یا از دست دادن آن که به نوعی در گذشته تجربه کرده ایم مصون بمانیم.  که البته هردوی این دو راه، به یک نتیجه ختم می شود که در واقع صمیمیت نیست.

اگر شما به دنبال نوع اول صمیمیت هستید ممکن است با توقعات بیش از حد، شریک خود را در تنگنا قرار دهید، زیرا تلاش می کنید همه نیازهای پاسخ نداده و خلاءهای خود را از طریق همسرتان جبران کنید بدون این که به او و نیازهایش توجهی داشته باشید. این کار این قدر ادامه پیدا می کند تا این که او را کلافه می کند، چرا که از این رابطه چیزی نصیب او نمی شود. در شکل دوم رابطه یعنی پرهیز از صمیمیت شما به رابطه نه از درون که از بیرون نگاه می کنید در حالی که صمیمیت در درون قرار دارد. شما ممکن است از نزدیکی به دیگران بترسید زیرا یادآور آسیب و رنج است جایی که خیال ندارید بروید.. کل موقعیت ایجاب می کند که از صمیمیت پرهیز کنید.

علایم خطر در رابطه

اولین چیزی که در رابطه باید به آن توجه کنید احساس ها و واکنش های شما است چرا که بیش از هرچیز دیگر بر آن کنترل دارید. به محض این که متوجه شدید که احساس ها و واکنش هایتان نسبت به یکدیگر تغییر کرده است باید بدانید که رابطه در خطر است و نیاز به کمک دارید. وقتی متوجه خطر شدید منتظر تغییر از طرف مقابل نباشید شما می توانید به تنهایی روی خود کار کنید و موانع درونی مانند ترس ها و آسیب پذیری ها را برطرف کنید.

اگر احساس ترس، تنهایی، خلاء، افسردگی، خشم و طرد دارید بدانید که اینها نشانه ای از مسایل حل نشده است که هرچه سریع تر باید با کمک یک متخصص به رفع و حل آن اقدام کنید. صمیمیت یعنی پذیرش خطر، آسیب پذیری و اعتماد که به دنبال آن طرفین وارد هسته ای می شوند که در آن احساس تهدید وجود ندارد. صمیمیت بزرگترین موهبتی است که ما در رابطه با دیگری تجربه می کنیم و ارزش آن را دارد که برای به دست آوردن و حفظش تلاش کنیم.

* دکتر نسترن ادیب راد مشاور خانواده و جوانان در ایران و کانادا، مولف و مترجم پنج جلد کتاب در این زمینه است.