یادداشت هایی درباره کودتای “سازمان ترورفتح الله گولن”

بخش دوم

 

دوغو پرینچک

کودتای آمریکایی “سازمان ترور فتح الله گولن”FETÖ چرا با شکست روبرو شد؟  کودتا را کی سرکوب کرد؟  جواب های داده شده را می توان در سه گروه جمع کرد:

جواب های خلق محور: ملت سرکوب کرد.

جواب های تانک محور: ارتش سرکوب کرد.

جواب های اتحاد دو محور فوق : اتحاد ملت ـ ارتش سرکوب کرد.

جواب هایی که از جناحAKP به این سئوال داده می شود، خلق و یا ملت را برجسته می کند. آنهایی که اعتبار ارتش را مد نظر دارند، نقش ارتش را برجسته می کنند.  نیروهای میهن دوست، و در مرکز آن “حزب وطن”، دقت ها را روی اتحاد عمل دولت و ملت جلب  کرده، ولی به اهمیت تعیین کننده وزنه ارتش تاکید می کنند.

 

کودتای بدون خلق

کودتاگران FETÖ  تانک داشتند، ولی از حمایت مردم محروم بودند. در کاربرد سلاح بی مهابا، و در اعمال ترور افسارگسیخته بودند، ولی حمایت مردمی نداشتند. بدین دلیل است که مجبور شدند روی مردم آتش بگشایند.

توده ای که از کودتا حمایت کند وجود نداشت.  از طرف دیگر، زمینه ای اجتماعی هم، برای کودتا وجود نداشت.  دیدیم، تانکی که فاقد خلق بود، به گل نشست.  در مورد این که چرا کودتا به موفقیت دست نیافت، از نقطه نظر نظامی، در رابطه با قابلیت فرماندهی، سلاح ها، استراتژی و تاکتیک تفسیرهایی می شود،  ولی اگر کودتاگران به بخشی از مردم تکیه داشتند، در آن صورت، آن تفسیرهای نظامی به درجه دوم اهمیت می افتادند.

خلق دارای تانک

نخست وزیر “بنالی ییلدیریم” با موضع گیری مصمم و خونسردانه خود علیه کودتا، وظیفه خود در سرکوب کودتا را با  موفقیت به جا آورد،  ولی بعد از سرکوب کودتا، به نفع ترکیه خواهد بود که ادبیات “خلق تانک ها را شکست داد” مورد بازبینی قرار گیرد.  موضع درست این است که مبارزه دولت و ملت تانک های کودتاگران را شکست دادند.  آنکه شکست خورده تانک های ارتش ترک نیست، بلکه تانک های کودتاگران است.  آنکه  تانک کودتاگران را شکست داده  تانک ارتش ترک و خلق است.

تانک را هیچ وقت نمی توانید با دست خالی شکست دهید.  درک این موضوع به لحاظ روند پیش رو ضرورت دارد. چنان که رئیس جمهور و حکومت نیز در لحظه های حساس کودتا مرتبا این سئوال را می کردند و دنبال جواب آن می گشتند که:”آیا تمامی ارتش با کودتاگران هستند”، زیرا آنها هم می دانستند که کودتا را فقط با خلق نمی توان سرکوب کرد،  تنها با پلیس و خلق نیز نمی توان سرکوب کرد،  نقش ارتش تعیین کننده است. مقاومت خلق و پلیس نیز به موضع ارتش وابسته است. آنهایی که روند کودتا را از نزدیک دنبال کردند به این حقیقت واقف اند. در مقابل تانک کودتاگران، موضع گیری مصمم و برتری تانک های ارتش در جهت گیری مقاومت پلیس و جسارت دادن به خلق علیه کودتاگران بسیار موثر بوده است.

 

سئوال حساس و لحظه حساس

از لحاظ کودتاگران نیز، نشان دادن اینکه آنها تمامی ارتش را نمایندگی می کنند،  مهم تر از همه چیز بود. چنان که برای به امضاء رساندن اعلامیه کودتا، علیه فرمانده ستاد ارتش {HulusiAkar}، حتی به زور نیز متوسل شدند.

حساس ترین لحظه کودتا، اعلام عدم همراهی ارتش با کودتاگران توسط حزب وطن، و مهم تر از آن باور و اعتماد افکار عمومی مردم به  این حقیقت بود.  به دنبال آن، اعلام فرماندهان ارتش، موجب آسودگی خاطر مردم و سرآغاز سیر نزولی شانس کودتاگران شد.

 

تانک های جنگ استقلال دوم

دولت مردان، و هرکسی که سیاست ورزی می کند، باید بدانند که، گفتمان خلق علیه تانک نمی تواند سبب موفقیت شود. علاوه برآن، ما جنگ میهنی می گوئیم، همچنان که نخست وزیر بنالی ییلدیریم بیان کرد، “در حال جنگ استقلال دوم هستیم”.  جنگ استقلال  دوم نیز مانند اولی نهایتا با سلاح پیش برده شد.*

البته تعیین کننده سلاح نیست، انسان است، ولی انسان فاقد تانک نیست.  اگر دشمن هم دارای تانک های زیادی باشد، نتیجه جنگ را انسان تعیین می کند. فقط آن انسان، انسان بدون سلاح و تانک نیست. اگر به تاریخ ترکیه بنگریم اتحاد ملت + ارتش همیشه پیروز شده است. گفتمان هایی که این دو نیرو را مقابل هم قرار می دهند، صرف نظر از نیت آن، دشمنی با ارتش را تحریک کرده و مضر اند.  چند روز قبل از کودتا، کتاب معروف ماکیاولی، “حکمران”{شهریار}، را برای درک روندی که وارد آن شده ایم، خلاصه کرده، و در آنجا بویژه تاکیدهای تاریخی را که به موضوع  اهمیت قوه قهریه دولت شده است، خاطرنشان کرده بودم.

 

وزنه ای (ارتشی) که از اسلحه استفاده می کند

نقش ارتش ترک در سرکوب کودتا، فقط مربوط به برتری نیرو نیست، بلکه آن برتری به،  به حرکت درآمدن آن نیرو علیه کودتاگران مربوط می شود.  چند نمونه:

هلی کوپترهای کودتاگران توسط هواپیماهای نیروهای مسلح ترک TSK سرنگون شدند. اگر آن هلی کوپترها می توانستند مردمی را که در میدان ها جمع شده بودند زیر آتش بگیرند، وضعیت دیگری به وجود می آمد.

پیست پایگاه هوایی “آکینجی”  Akıncı به وسیله هواپیماهای TSK بمباران شده و از پرواز هواپیماهای کودتاگران ممانعت شده است.

مراکزی که کودتاگران نیرو جمع کرده بودند، مورد هجوم واحدهای تحت فرماندهی TSK  قرار گرفتند. در سرکوب کودتاگران بویژه دو واحد زرهی به واسطه قدرت تانک هایش و “فرماندهی نیروهای ویژه” به خاطر قابلیت بسیار بالای نظامی اش، جلب توجه کردند.

 

ملت بدون ارتش زیر پا می ماند

زمانی که در{زندان}”سیلیوری”Silivri بودیم، در تلویزیون “اولوسال کانال”  UlusalKanal فیلمی چینی با عنوان “بدون ارتش ماندن” را تماشا کردیم.  فیلمی فوق العاده تاثیرگذار بود. در اثنای اشغال ژاپن، وضعیت خلقی که بدون ارتش مانده بود را، با صحنه های بسیار موُثر و تکاندهنده منعکس می کرد.  اگر آن فیلم را دوباره نشان دهند، در شرایط کنونی بسیار بهتر درک خواهد شد.

در تاریخ خودمان هم، چنین درس هایی وجود دارند، ولی ما در اینجا درس تاریخ نمی دهیم، بلکه رو به آینده داریم. اگر بپرسیم،”امروز، ضروری ترین چیز برای ترکیه چیست”  جواب درست به طور قطع، ارتش است.

 

منزلت ارتش ترک

پشت تلفن به جناب بنالی ییلدیریم هم بیان کردم: حفظ منزلت نیروهای مسلح ترک و تقویت آن بسیار مهم است. نخست وزیر هم در سخنرانی هایش به اهمیت دفاع از اعتبار ارتش با تاکید اشاره می کند.

تقویت منزلت نیروهای مسلح ترک، وظیفه اول مردم نیز هست،  ولی برای دولت، حتی مقدم بر اولین وظیفه است، زیرا ترکیه هم در جبهه خارجی و هم در جبهه داخلی با تهدید مسلحانه روبروست.

در جبهه داخلی، نیرویی که آمریکا ۷۰ سال در درون ارتش برای مقاصد خود سازماندهی کرده بود، درب و داغون شد. پیروزی بزرگ و شادی بزرگی است، ولی جنگ ترکیه – آمریکا خاتمه نیافته است. جبهه های جنگ در شمال سوریه مدت هاست که صف آرایی کرده اند.  حکومت آمریکا با به کارگیری سازمان های ترور، مانند  ISIS{داعش} و PKK،حملات خود را در جبهه داخلی، افزایش خواهد داد. آن زمان ضرورت ارتش ترک را درک خواهیم کرد.

گفتمان های توخالی در وضعیت های حساس

امروز دشمن ارتش، درعین حال دشمن خلق است. آنهایی که قادر به دیدن این واقعیت نیستند، که امروز، ارتش ضروری ترین هستی ماست، نمی توانند دوست خلق باشند.

روزنامه های طرفدار حکومت، که با هدف تضعیف  موقعیت ارتش ادبیات خلق و پلیس را پیش می کشند، در موقعیت های حساس خواهند دید که چگونه لاف گزاف شان، پوچ و بی ارزش است.  لاف های گزاف برای کوچک کردن نقش ارتش، حسادت ارتش، قرار دادن خلق و پلیس در مقابل آن فاقد ارزش نظامی است.  آن افراد بی مسئولیتی که فکر می کنند برای حمله به ارتش فرصتی به دست آورده اند، باید عقل شان را به کار بیندازند.

اگر وقایع شب ۱۵ ژوئیه، ارزش ارتش را تفهیم نکرده باشد، تجربیات روندی که در پیش داریم تفهیم خواهد کرد.  امیدواریم برای  یاد گرفتن آنها دیر نشده باشد.

ارتش قدرت اساسی دولت است.

حرف هایی که به اعتبار ارتش لطمه می زند، ناشی از کمبود  تجربه دولتمداری است.

خلق بدون تانک زیر چرخ تانکها می ماند.

تانک بدون خلق به گل می نشیند.

۶ آگوست ۲۰۱۶

توضیح مترجم:

*  از لحاظ ترکیه، جنگ جهانی اول با امضای “قرارداد موندروس” (۳۰ اکتبر ۱۹۱۸)  که قرارداد متارکه و تسلیم عثمانی بود به پایان رسید. متعاقب پایان جنگ، قرارداد دیگری بین عثمانی و دولت های  فاتح جنگ، برای تقسیم ترکیه بین خود به عثمانی تحمیل گردید، که به قرارداد سور معروف است (۱۰ اگوست ۱۹۲۰).  افسران جوان و میهن پرست ترکیه تحت فرماندهی مصطفی کمال آتاترک زیر بار قرارداد سور برای تقسیم عثمانی نرفته و به قیام مسلحانه برای نجات کشور علیه اشغالگران اروپایی انگلیس و فرانسه و ایتالیا  …  دست زدند.  این قیام که در تاریخ ترکیه به نام “جنگ آزادیبخش ملی” معروف است به شکست و اخراج  امپریالیست های اروپایی از ترکیه منجر شد. متعاقب این پیروزی بزرگ ملی، “قرارداد لوزان”(۲۴ ژوئیه ۱۹۲۳)  بین ترکیه و کشورهای فاتح جنگ جهانی اول امضاء شد. در این قرارداد مرزهای ترکیه امروز و استقلال آن به رسمیت شناخته شد و جمهوری نوبنیاد ترکیه تحت رهبری مصطفی کمال تاسیس گردید. به نظر بسیاری از مورخان معاصر ترکیه جنگ استقلال ترکیه جنگی است که با آغاز جنگ جهانی اول (۱۹۱۴) شروع و با قرارداد لوزان ۱۹۲۳ پایان می یابد.

*  لینک مقاله اصلی:

http://www.aydinlikgazete.com/tanksiz-halk-ve-halksiz-tank-makale,64665.html